Page 19 - องค์ความรู้และแนวทางการตรวจสอบสิทธิชุมชนและสิทธิในที่ดิน
P. 19
ประเภทของสิทธิ
สิทธิ ค าอธิบาย
สิทธิพลเมือง สิทธิในชีวิตและร่างกาย เสรีภาพและความมั่นคงในชีวิต ไม่ถูกทรมาน ไม่ถูกท าร้าย
(Civil Rights) หรือฆ่า สิทธิในกระบวนการยุติธรรม ได้แก่ สิทธิในความเสมอภาคต่อหน้ากฎหมาย
สิทธิที่จะได้รับการปกป้องจากการจับกุมหรือคุมขังโดยมิชอบ สิทธิที่จะได้รับการพิจารณา
คดีในศาลอย่างยุติธรรมโดยผู้พิพากษาที่มีอิสระ สิทธิในการได้รับสัญชาติ เสรีภาพของ
ศาสนิกชนในการเชื่อถือและปฏิบัติตามความเชื่อ
สิทธิทางการเมือง สิทธิในการเลือกวิถีชีวิตของตนเอง ทั้งทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม
(Political Rights) รวมถึงการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและการแสดงออก
สิทธิการมีส่วนร่วมกับรัฐในการด าเนินกิจการที่เป็นประโยชน์สาธารณะ เสรีภาพในการ
ชุมนุมโดยสงบ เสรีภาพในการรวมกลุ่ม สิทธิในการเลือกตั้งอย่างเสรี
สิทธิทางเศรษฐกิจ สิทธิในการมีงานท า ได้เลือกงานอย่างอิสระ และได้รับค่าจ้างอย่างเป็นธรรม
(Economic Rights) สิทธิในการเป็นเจ้าของทรัพย์สิน การได้รับมาตรฐานการครองชีพอย่างเพียงพอ
สิทธิทางสังคม สิทธิในการได้รับหลักประกันด้านสุขภาพ แม่และเด็กต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษ
(Social Rights) ได้รับการพัฒนาบุคลิกภาพอย่างเต็มที่ ได้รับความมั่นคงทางสังคม มีเสรีภาพในการเลือก
คู่ครองและสร้างครอบครัว
สิทธิทางวัฒนธรรม การมีเสรีภาพในการใช้ภาษา หรือสื่อความหมายในภาษาท้องถิ่นตน มีเสรีภาพใน
(Cultural Rights) การแต่งกายตามวัฒนธรรม การปฏิบัติกิจตามวัฒนธรรมประเพณีท้องถิ่นของตน
การปฏิบัติตามความเชื่อทางศาสนา การพักผ่อนหย่อนใจแสดงศิลปวัฒนธรรมบันเทิงได้
โดยไม่มีใครมาบังคับ
คุณค่าสากลแห่งสิทธิมนุษยชน
(1) หลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ (Human Dignity) หมายถึง การให้คุณค่ากับมนุษย์ทุกคนที่
ความเป็นมนุษย์เท่านั้น ไม่ได้ขึ้นอยู่กับสถานภาพทางสังคม หรือฐานะเศรษฐกิจ ดังนั้น มนุษย์ทุกคนจึงมีคุณค่า
และศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เหมือนกันเท่าเทียมกันทุกคน การกระท าหรือการปฏิบัติใดที่ไปเหยียดหยามลดทอน
หรือท าให้คุณค่าของความเป็นมนุษย์ลดลงย่อมขัดกับหลักการนี้ เข้าข่ายเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
(2) ไม่เลือกปฏิบัติ (Non Discrimination) หมายถึง การที่ทุกคนมีสิทธิและเสรีภาพเท่าเทียมกัน
ไม่ว่าจะมีความแตกต่างด้านเชื้อชาติ สีผิว เพศ ภาษา ศาสนา ความเชื่อทางการเมือง สถานภาพทางการเกิด หรือ
สถานภาพอื่น ๆ
18