Page 10 - หนังสือรับรองการเกิด
P. 10
2
ก�รรับแจ้งก�รเกิดเด็กในแต่ละสังคมของโลกนี้ ล้วนแล้วแต่มีพัฒน�ก�รที่ไม่แตกต่�งกัน จนกระทั่งมีก�ร
กำ�หนดเป็นกฎเกณฑ์ระหว่�งประเทศที่ใช้กันเป็นม�ตรฐ�นขั้นตำ่� ประเทศไทยก็เป็นภ�คีสม�ชิกที่เพิ่งจะเข้มงวดต่อกฎเกณฑ์
ระหว่�งประเทศ เมื่อ พ.ศ.๒๕๕๑ นี้เอง ก่อนหน้�นี้ แม้ว่�พระร�ชบัญญัติก�รทะเบียนร�ษฎร พ.ศ.๒๔๙๙ รวมถึง
กฎหม�ยลำ�ดับรองที่ออกม�ใช้บังคับตลอดอ�ยุของกฎหม�ยจะไม่ระบุไว้ แต่ในฉบับต่อม�ท�งร�ชก�รของประเทศไทยได้
ออกกฎหม�ยยกเว้นสำ�หรับใครก็ต�มที่เป็นบุคคลที่เข้�เมืองโดยไม่ชอบด้วยกฎหม�ย หรืออยู่ในลักษณะท�งร�ชก�รยังไม่มี
นโยบ�ย หรือไม่ยอมรับ ไม่ต้องปฏิบัติต�มกฎหม�ยว่�ด้วยก�รทะเบียนร�ษฎร
ถ้�เด็กที่เกิดม�ในประเทศไทยเป็นบุตรของบุคคลต่�งด้�วที่อ�ศัยอยู่ชั่วคร�ว หรืออยู่โดยไม่ชอบด้วยกฎหม�ย หรือ
กรณีที่บิด� ม�รด� เข้�เมืองโดยชอบด้วยกฎหม�ย แต่อยู่เกินกว่�ที่ได้รับอนุญ�ต ห�กยังอ�ศัยอยู่ในประเทศไทยต่อไป ก็
เท่�กับว่� เป็นผู้ที่เข้�เมืองโดยชอบด้วยกฎหม�ยเช่นกัน บุตรที่เกิดม�ทุกฅน ถือเป็นผู้หลบหนีเข้�เมือง ในอดีตจะถือว่� รัฐ
ไม่รับรู้ ได้รับยกเว้น ไม่ต้องแจ้งก�รเกิด แต่ถ้�บุคคลฅนนั้น ยังมีชีวิตอยู่ต่อม�จนถึงปัจจุบันและในอน�คตล่ะ ก�รไม่มี
เอกส�รแสดงว่�เกิดในประเทศไทย ซึ่งยิ่งน�นวันพย�นหลักฐ�นต่�งๆ ก็จะสูญสิ้นไปเรื่อยๆ ในที่สุดก็จะห�ไม่ได้ โดยเฉพ�ะ
อย่�งยิ่ง ผู้ที่ไม่ส�ม�รถอยู่เป็นหลักแหล่งได้ จำ�เป็นต้องเคลื่อนย้�ยไปในที่ต่�งๆ อ�ศัยอยู่ในแต่ละชุมชน แต่ละหมู่บ้�น
ในเวล�ไม่น�นนัก ก็จะยิ่งประสบคว�มย�กลำ�บ�กในก�รค้นห�พย�นหลักฐ�น เรื่องนี้ไม่ใช่จะเกิดเฉพ�ะกรณีของบุคคล
ต่�งด้�วเท่�นั้น บุคคลที่มีเชื้อส�ยเป็นผู้มีสัญช�ติไทย ก็มีเยอะแยะม�กม�ย ยังไม่ส�ม�รถประม�ณก�รได้ว่� มีจำ�นวน
เท่�ใด เพร�ะไม่มีก�รสำ�รวจตรวจสอบกันเลยตลอดเวล�ที่ปฏิบัติง�นม�กว่� ๓๐ ปี จะมีก�รนับประช�กรก็ในเมื่อมีก�ร
สำ�รวจสำ�มะโนประช�กร แต่ก็ไม่ได้ตรวจสอบอย่�งจริงจัง เพร�ะเป็นก�รสำ�รวจเชิงสถิติ ไม่ได้ลงลึกไปในร�ยละเอียดของ
แต่ละฅนที่อ�ศัยอยู่ในแต่ละบ้�น จึงทำ�ให้มีบุคคลที่ยังไม่มีชื่อ ร�ยก�รบุคคลในทะเบียนร�ษฎร ยังไม่มีเอกส�รแสดงก�ร
เกิดในประเทศไทยอีก ไม่ทร�บเท่�ใด แล้วเรื่องนี้จะแก้ไขกันอย่�งไร เพร�ะผู้ที่เกี่ยวข้อง ไม่ได้ให้คว�มสำ�คัญม�กนัก
แต่ก็ยังดีที่ในก�รแก้ไขพระร�ชบัญญัติก�รทะเบียนร�ษฎร (ฉบับที่ ๒) พ.ศ.๒๕๕๑ ได้มีก�รแก้ไขเพิ่มเติมใน
ม�ตร� ๒๐/๑ ให้มีก�รออกเอกส�รที่น�ยทะเบียนต�มกฎหม�ยว่�ด้วยก�รทะเบียนร�ษฎรได้ตรวจสอบพย�นหลักฐ�นแล้ว
เชื่อได้ว่� บุคคลฅนไหนที่ยื่นคำ�ร้องขอให้พิสูจน์เป็นผู้เกิดในประเทศไทย ก็จะออก “หนังสือรับรองก�รเกิด(ท.ร.๒๐/๑)”
ให้ไว้เป็นหลักฐ�น มีศักดิ์ใช้ยืนยันบุคคลทั่วไปได้เทียบเท่�สูติบัตร ซึ่งรวมไปถึงกรณีที่บุคคลที่เคยมีสูติบัตรแบบ
เดิมๆ แต่ชำ�รุด สูญห�ย โดยที่น�ยทะเบียนไม่ส�ม�รถออกใบแทนให้ได้ไม่ว่�จะในกรณีใด บุคคลที่ไม่มีสูติบัตรแล้ว
ก็ส�ม�รถยื่นคำ�ร้องขอให้ตรวจสอบแล้วออก “หนังสือรับรองก�รเกิด(ท.ร.๒๐/๑)” ให้ โดยอำ�นวยคว�มสะคว�ม
สะดวกในก�รยื่นขอได้ทั้งที่สำ�นักทะเบียนอันเป็นสถ�นที่เกิดสำ�นักทะเบียนที่มีชื่ออยู่ในฐ�นข้อมูลก�รทะเบียนร�ษฎร
และที่สำ�นักทะเบียนอันเป็นสถ�นที่พักอ�ศัยที่เรียกว่� มีภูมิลำ�เน�ในปัจจุบันด้วย เรื่องนี้ ก็มีร�ยละเอียดในเนื้อห�ที่จะเล่�
ให้ฟังต่อไป
ในก�รยื่นคำ�ร้อง เมื่อได้ทร�บกระบวนก�รต่�งๆ แล้ว ห�กไม่ได้รับก�รอนุญ�ต น�ยทะเบียนไม่ออกหนังสือ
รับรองก�รเกิด หรือไม่ยอมรับคำ�ร้อง เมื่อท่�นประสบเหตุก�รณ์นี้ จะทำ�อย่�งไร ลุงม�นะก็จะนำ�เอ�ประสบก�รณ์ที่ได้
ให้คำ�ปรึกษ�กับผู้ที่ยื่นคำ�ร้องม�เล่�ให้ได้ทร�บพร้อมกับตัวอย่�ง เรื่องร�วที่เกี่ยวข้อง แล้วปิดท้�ยในแต่ละเรื่องว่� ท่�นได้
เรียนรู้เรื่องนั้น และจะนำ�ไปใช้ประโยชน์อย่�งไร
๒ ใช้บังคับระหว่�งวันที่ ๒๒ กุมภ�พันธ์ ๒๔๙๙ ถึงวันที่ ๒๒ มีน�คม ๒๕๓๕
๓ กฎกระทรวง ออกต�มกฎหม�ยว่�ด้วยก�รทะเบียนร�ษฎร พ.ศ.๒๕๓๕
เรื่องเล่าเคล้าสิทธิมนุษยชน...ว่าด้วย "หนังสือรับรองการเกิด" และองค์ความรู้เกี่ยวกับการทะเบียนราษฎร
