Page 25 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน

รายงานการศึกษาวิจัย
โครงการการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน

เครื่องมือ การต่อสู้การคอรัปชั่นหรือการค้ามนุษย์ ซึ่งเป็นประเด็นที่มีความสัมพันธ์ในทางอ้อมกับประเด็น
สิทธิมนุษยชน
14

2.3.2 องค์การรัฐอเมริกา (Organization of American States)
บทบาทขององค์การรัฐอเมริกาในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนมีความ
คล้ายคลึงกับบทบาทของสภาแห่งยุโรป โดยองค์การรัฐอเมริกาได้เปลี่ยนแปลงชื่อจาก “สหภาพภาคพื้น

อเมริกา” (Pan American Union) ซึ่งมีสมาชิกแรกเริ่มจ านวน 21 ประเทศ เพิ่มจ านวนสมาชิกเป็น 36
ประเทศในภาคพื้นทวีปอเมริกาในปัจจุบัน
15

มีตราสารที่ส าคัญในด้านสิทธิมนุษยชนขององค์การรัฐอเมริกา ฉบับแรกคือปฏิญญา

อเมริกาว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ของมนุษย์ (American Declaration on the Rights and Duties of Man)
ซึ่งตราขึ้นในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2491 (ก่อนการตราปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนในเดือนธันวาคมปี
เดียวกัน) ปฏิญญาอเมริกาปี พ.ศ. 2491 นี้ในระยะเริ่มแรกไม่มีวัตถุประสงค์ให้มีสภาพเป็นตราสารที่มีผล
ผูกพันทางกฎหมาย อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการจัดตั้งคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน

(Inter-American Commission on Human Rights) ขึ้นในปี พ.ศ. 2503 (โดยมีที่ท าการ ณ กรุงวอชิงตัน
ดีซี ประเทศสหรัฐอเมริกา) ตราสารจัดตั้งคณะกรรมาธิการได้ก าหนดให้คณะกรรมาธิการคุ้มครองสิทธิที่
ปรากฏในปฏิญญาอเมริกา ซึ่งท าให้ปฏิญญาดังกล่าวมีสภาพบังคับโดยปริยาย ตราสารฉบับที่สองคือ

อนุสัญญาอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (American Convention on Human Rights) ซึ่งตราขึ้นในปี
พ.ศ. 2512 และมีผลใช้บังคับในปี พ.ศ. 2521 อนุสัญญานี้ได้รับแรงบันดาลใจมาจากอนุสัญญายุโรปว่าด้วย
สิทธิมนุษยชนและได้ก่อตั้งศาลระหว่างรัฐอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (Inter-American Court of
Human Rights) (โดยมีที่ท าการที่กรุงแซนโฮเซ่ คอสตาริกา) ในบรรดาสมาชิกองค์การรัฐอเมริกา 36
ประเทศ มีสมาชิก 23 ประเทศเข้าเป็นภาคีอนุสัญญาฉบับนี้ (ประเทศสมาชิก OAS ที่ไม่เข้าเป็นภาคีส่วน

ใหญ่เป็นประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษโดยเฉพาะสหรัฐอเมริกา) สมาชิกที่เข้าเป็นภาคีอนุสัญญาสามารถเลือกที่
จะยอมรับเขตอ านาจของศาลระหว่างรัฐอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ทั้งนี้ เมื่ออนุสัญญามีผลใช้บังคับในปี
พ.ศ. 2521 แล้ว ได้มีการปรับปรุง ตราสารจัดตั้งคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชนใน

ปี พ.ศ. 2522 โดยก าหนดให้สิทธิมนุษยชนซึ่งเป็นภารกิจหลักของคณะกรรมาธิการหมายถึง “สิทธิที่ปรากฏ
ในอนุสัญญาอเมริกาว่าด้วยสิทธิมนุษยชนส าหรับรัฐภาคี” และ “สิทธิที่ปรากฏในปฏิญญาอเมริกาว่าด้วย
สิทธิมนุษยชนส าหรับรัฐสมาชิกอื่น”
16

14 De Schutter, เชิงอรรถที่ 8 หน้า 25 และอ่านบทวิเคราะห์ความสัมพันธ์ (และประเด็นความทับซ้อนของขอบเขต

อ านาจหน้าที่) ในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนระหว่างสภาแห่งยุโรปและสหภาพยุโรป (European Union) ได้ที่
De Schutter, อ้างแล้ว หน้า 26-29
15 รายละเอียดของ OAS ดูได้ที่ <<http://www.oas.org/en/default.asp>> และดูบทวิเคราะห์เกี่ยวกับกลไกการ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนของ OAS และ IACHR ได้ที่ De Schutter, อ้างแล้ว หน้า 1006-1031 และ Grossman, Claudio,
The Inter-American System of Human Rights: Challenges for the Future (Fall 2008). Indiana Law Journal,
Vol. 83, p. 1267, 2008; American University, WCL Research Paper No. 09-14.
16 ตราสารจัดตั้ง IACHR ม. 2 a. และ b.

National Human Rights Commission of Thailand 18