Page 79 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 79
่
่
การจัดทํานโยบายปาไม้ถือเป็นความก้าวหน้าของวงการปาไม้ไทยและอาจนับได้ว่าเป็นจุด
เริ่มของการทํากระบวนการนโยบายสาธารณะด้านทรัพยากรของประเทศไทย แต่การกําหนดนโยบาย
่
่
่
่
ปาไม้แห่งชาติเกิดจากคณะกรรมการนโยบายปาไม้แห่งชาติสั่งการโดยมีกรมปาไม้เป็นฝายเลขานุการ
มิได้ส่วนร่วมจากภาคประชาสังคม จึงทําให้ขอบเขตเนื้อหาของนโยบายค่อนข้างแคบที่เน้นการจัดการ
่
ั
ปาเพื่อตอบสนองการพัฒนาเศรษฐกิจเป็นหลักโดยไม่มีโจทย์หรือปญหาที่เชื่อมโยงกับการพัฒนาใน
่
ภาคส่วนอื่น ๆ ที่ชัดเจน นโยบายปาไม้จึงขาดมุมมองทางสังคมและการพัฒนาที่เป็นส่วนสําคัญของ
่
การจัดการปาไม้และทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน
5.2.2 แนวทางปฏิบัติการการบริหารจัดการที่ดินป่าไม้
ในการบริหารจัดการที่ดินของรัฐ ได้กําหนดแนวทางและมาตรการดําเนินงานหลายประการ
่
เช่นการจําแนกหรือแบ่งที่ดินและปาไม้ แนวทางนี้มีความสําคัญที่ส่งผลต่อการวางแผนการใช้
่
่
ประโยชน์จากพื้นที่ ตลอดจนถึงการวางแผนให้กรรมสิทธิ์ต่อประชาชน โดยแบ่งเป็นปาบกและปาชาย
เลน ดังรายละเอียดต่อไปนี้
ป่าบก
่
1. การแบ่งประเภทผืนปา
่
่
นโยบายปาไม้แห่งชาติได้กําหนดพื้นที่ปาไม้ทั่วประเทศอย่างน้อยในอัตราร้อยละ 40 ของ
พื้นที่ประเทศ เพื่อประโยชน์ 2 ประการ คือ
่
1) ปาเพื่อการอนุรักษ์ กําหนดไว้เพื่ออนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ดิน นํ้า พันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ที่หายาก
้
และปองกันภัยธรรมชาติอันเกิดจากนํ้าท่วม และการพังทลายของดิน ตลอดทั้งเพื่อประโยชน์ใน
การศึกษา การวิจัย และการนันทนาการของประชาชนในอัตราร้อยละ 15 ของพื้นที่ประเทศ
่
่
2) ปาเศรษฐกิจ กําหนดไว้เพื่อการผลิตไม้และของปาเพื่อประโยชน์ในทางเศรษฐกิจ ในอัตรา
ร้อยละ 25 ของพื้นที่ประเทศ ต่อมาแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 6 ได้กําหนด
มาตรการดําเนินการไว้ เพื่อความชัดเจนในการกําหนดขอบเขตความรับผิดชอบระหว่างรัฐกับเอกชน
่
และประชาชน ในการพัฒนาทรัพยากรปาไม้ รวมทั้งเพื่อประโยชน์ในการจัดทําแผนงานและโครงการ
่
่
ั
พัฒนาทรัพยากรปาไม้ ให้สอดคล้องกับลักษณะและปญหาของพื้นที่ปาไม้แต่ละประเภท โดยแบ่งพื้นที่
่
ปาไม้เป็น 2 ลักษณะ คือ
่
่
่
(1) ปาเพื่อการอนุรักษ์ ได้แก่ วนอุทยาน อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ปา ปาต้นนํ้าลํา
่
ธารชั้น1 เพื่อให้เหมาะสมกับหลักเกณฑ์การอนุรักษ์ จึงกําหนดให้มีพื้นที่ปาอนุรักษ์ร้อยละ 15 ของ
พื้นที่ประเทศ
้
่
(1.1) รัฐบาลจะดําเนินการปองกัน รักษาพื้นที่ปาไม้เพื่อการอนุรักษ์ดังกล่าวอย่างจริงจัง
่
(1.2) รัฐบาลจะบริหารและจัดการให้เอกชนเข้ามามีส่วนร่วมพัฒนาพื้นที่ปาอนุรักษ์ ในบาง
่
พื้นที่ โดยไม่มีผลกระทบกระเทือนต่อการอนุรักษ์ปาไม้
่
่
(2) ปาเศรษฐกิจ คือพื้นที่ปาไม้ที่สามารถใช้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจได้และเป็นพื้นที่
่
่
นอกเหนือจากปาอนุรักษ์ เพื่อให้มีปริมาณไม้ใช้สอยเพียงพอในประเทศ จึงกําหนดให้มีพื้นที่ปา
เศรษฐกิจ ร้อยละ 25 ของพื้นที่ประเทศ
5‐7