Page 84 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 84
DEPRIVATION การถูกพรากสิทธิ /
OF RIGHTS การถูกลิดรอนสิทธิ
สภาพที่ไม่สามารถมีสิทธิ หรือถูกกีดกันไม่ให้เข้าถึงสิทธิ หรือไม่สามารถ
ใช้สิทธิขั้นพื้นฐานของการเป็นมนุษย์ การขาดปัจจัยที่จำาเป็นในการดำารงชีวิต
ของบุคคลทั้งในทางวัตถุ ทางจิตใจ หรือสถานภาพทางกฎหมาย เช่น
เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม อาหาร ยารักษาโรค ความรู้สึกมั่นคงปลอดภัยในชีวิต
และทรัพย์สิน การเลี้ยงดูจากพ่อแม่ หรือการไม่ได้รับการยอมรับสิทธิในฐานะ
พลเมืองของรัฐ การไม่มีที่ทำากิน เป็นต้น
คำานี้ยังหมายถึง ความไม่เท่าเทียมกันของบุคคล และการกีดกันไม่ให้
ใช้สิทธิตามกฎหมายด้วย
ภายใต้กฎหมายสิทธิมนุษยชนรัฐมีพันธะหน้าที่ในการเคารพ (ดู
OBLIGATION TO RESPECT) ปกป้องคุ้มครอง (ดู OBLIGATION TO
PROTECT) และบรรลุผล (ดู OBLIGATION TO FULFIL)
DETENTION 1. การควบคุมตัว 2. การกักขัง
1. การควบคุมตัว มาตรการทางกฎหมายที่เป็นการจำากัดเสรีภาพ
ของบุคคลไว้ชั่วคราวที่กระทำาโดยอำานาจของพนักงานฝ่ายปกครอง
โดยกฎหมายให้อำานาจฝ่ายบริหารควบคุมตัวบุคคล เพื่อประโยชน์
ในการบริหารจัดการกิจการสาธารณะให้สามารถบรรลุเป้าหมาย
ที่ชอบธรรมของรัฐได้ เช่น การคุ้มครองความปลอดภัยของ
สาธารณชน การป้องกันอาชญากรรม การป้องกันโรคติดต่อ
หรือการป้องกันความมั่นคงทางเศรษฐกิจ เป็นต้น การควบคุม
ตัวจึงไม่ใช่โทษทางอาญา หรือวิธีการเพื่อความปลอดภัย ซึ่งเป็น
เรื่องอำานาจของศาล เพราะยังไม่มีการพิสูจน์ความผิดของผู้ที่ถูก
ควบคุมตัว
แม้ว่าการควบคุมตัวบุคคลโดยฝ่ายบริหารสามารถทำาได้ แต่กฎหมาย
สิทธิมนุษยชนได้วางเงื่อนไขว่า การควบคุมบุคคลนั้นจะต้องมีกฎหมาย
รับรองมีความจำาเป็นที่จะต้องควบคุมตัว และจะต้องไม่ควบคุมตัวไว้นาน
73
