Page 78 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 78
DE JURE (LATIN) โดยนิตินัย / ตามกฎหมาย
คำานี้อ่านว่า “เด-จู-เร”
สิ่งที่กฎหมายกำาหนด หรือรับรอง ซึ่งมักใช้อ้างเพื่อแสดงความชอบด้วย
กฎหมายของการกระทำาหรือสถานการณ์ที่เกิดขึ้น เช่น โทษประหารชีวิตไม่เป็น
วิธีการที่โหดร้ายหรือไร้มนุษยธรรมโดยนิตินัย / ตามกฎหมาย ตามบทบัญญัติ
ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 (ค.ศ. 2007)
มาตรา 33
บางครั้งคำานี้ใช้เพื่อคัดค้านสิ่งที่เกิดขึ้นว่า การปฏิบัติที่เป็นอยู่
ไม่สอดคล้องกับกฎหมายโดยแสดงให้เห็นว่ากฎหมายมีอยู่อย่างไร เช่น
การคัดค้านว่ากระบวนการพิจารณาคดีไม่ชอบ เนื่องจากผู้พิพากษาไม่ได้นั่ง
พิจารณาเต็มองค์คณะ ซึ่งเป็นแนวปฏิบัติของศาลอันไม่สอดคล้องกับ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาญาจักรไทย พุทธศักราช 2550 (ค.ศ. 2007) มาตรา 40
ที่กำาหนดว่า “จำาเลยจะได้รับการพิจารณาโดยผู้พิพากษาหรือตุลาการที่นั่ง
พิจารณาคดีครบองค์คณะ”
คำาที่มีความหมายตรงกันข้ามกับคำานี้คือ “โดยพฤตินัย” หรือ “ตามข้อ
เท็จจริง” (de facto) บางครั้งจะใช้คู่กันว่า “โดยนิตินัยและโดยพฤตินัย
(de jure and de facto)”
คำาที่เกี่ยวข้อง DE FACTO
DEATH ROW แดนประหาร
สถานที่คุมขังนักโทษที่อยู่ระหว่างรอการประหาร ไม่ว่าจะเป็นนักโทษ
ที่ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ลงโทษประหารชีวิตที่รออุทธรณ์หรือฎีกา หรือนักโทษ
เด็ดขาด (นักโทษที่ศาลฎีกาพิพากษาให้ลงโทษประหารชีวิต) ที่อยู่ระหว่าง
การยื่นฎีกาขอไว้ชีวิต หรือขอความเมตตา (Clemency) จากประมุขของรัฐ
หรือนักโทษที่รอการประหารจริงที่คำาขอไว้ชีวิตได้รับการปฏิเสธแล้ว
แดนประหารมักจะถูกจัดให้อยู่ในเรือนจำา และแยกออกจากแดนควบคุม
นักโทษทั่วไป หลายประเทศแยกขังเดี่ยวนักโทษที่รอการประหาร
67
