Page 242 - ศัพท์สิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 242
WAR CRIME อาชญากรรมสงคราม
ความหมายอย่างกว้าง หมายถึง การกระทำาที่ขัดต่อกฎเกณฑ์ในการ
สู้รบ ซึ่งเป็นความรับผิดทางอาญาของบุคคลที่เป็นสมาชิกของกองกำาลัง
ของรัฐ หรือกลุ่มกองกำาลังติดอาวุธ รวมถึงผู้บังคับบัญชา บุคคลที่กระทำาการ
ดังกล่าวโดยการออกคำาสั่ง ส่งเสริมหรือรู้เห็นเป็นใจ กับการกระทำาที่เกิดขึ้น
ในภาวะที่มีการขัดกันด้วยอาวุธ ไม่ว่าการขัดกันนั้นจะมีลักษณะระหว่างประเทศ
หรือเป็นความขัดกันภายในประเทศก็ตาม กฎเกณฑ์ดังกล่าวถือว่าเป็นกฎหมาย
จารีตประเพณีระหว่างประเทศ ที่มีสภาพบังคับ
กฎหมายภายในประเทศ (ดู DOMESTIC LAW) ของประเทศต่าง ๆ
จะบัญญัติลักษณะการกระทำาที่ขัดต่อจารีตประเพณีการใช้กำาลังสู้รบไว้ในส่วน
ของกฎหมายเกี่ยวกับทหาร เช่น กฎการใช้กำาลัง และข้อห้ามเกี่ยวกับการปฏิบัติ
ต่อศัตรู เช่น การฆ่าหรือทรมานเชลยศึก การใช้อาวุธเคมีหรืออาวุธชีวภาพ
เป็นต้น
ความหมายอย่างแคบ หมายถึง อาชญากรรมประเภทหนึ่งที่อยู่ในอำานาจ
การพิจารณาคดีของศาลอาญาระหว่างประเทศ ตามข้อ 8 ของธรรมนูญ
ศาลกรุงโรมฯ (ดู ROME STATUTE ON THE INTERNATIONAL
CRIMINAL) ได้กำาหนดลักษณะของการกระทำาที่เป็นอาชญากรรมสงคราม
ไว้เป็นสี่กลุ่มใหญ่ ๆ คือ
• การละเมิดอนุสัญญาเจนีวาอย่างร้ายแรง
• การละเมิดกฎหมายและจารีตประเพณีที่ใช้บังคับในการขัดกัน
ด้วยอาวุธ
• การละเมิดข้อ 3 ร่วมของอนุสัญญาเจนีวาสี่ฉบับ ในกรณีที่การขัดกัน
ด้วยอาวุธที่ไม่มีลักษณะระหว่างประเทศ (ดู Common Article 3
of Geneva Conventions)
• การละเมิดกฎหมายและจารีตประเพณีที่ใช้บังคับในการขัดกันด้วย
อาวุธที่ไม่มีลักษณะระหว่างประเทศอย่างร้ายแรง
231
