Page 43 - รายงานสรุปโครงการประชุมวิชาการระดับชาติ ชุมคน ชุมชน คนใต้ ครั้งที่ 3

๔๒

และนอกจากนั้นแล฾ว การท าให฾เสียงของผู฾ไร฾เสียงให฾ได฾รับการได฾ยิน ผมคิดว฽าพวกเราได฾แสวงหาอย฽าง

ต฽อเนื่อง พวกเราไม฽ได฾หยุด การแสวงหาอย฽างต฽อเนื่องของการมุ฽งคืนศักยภาพของความเป็นมนุษยแที่เท฽าเทียมกันใน
การดูแลตัวเองและชุมชน ผมคิดว฽าการแสวงหาอย฽างต฽อเนื่องที่ด าเนินมา ลองผิดลองถูกบ฾าง หรือเคลื่อนไปเรื่อยๆ นี่

คือสิ่งที่ท าให฾เสียงของพวกเราได฾ยิน การเคลื่อนไหว หากเราเคลื่อนไหวปีละครั้ง ไม฽มีใครได฾ยินเราแต฽ความต฽อเนื่อง

ของสิ่งที่พวกเราคิดมา เป็นสิ่งที่น฽าสนใจมากๆ อ านาจใดๆก็ตามไม฽สามารถหยุดการแสวงหาของมนุษยแได฾ ความ
เปลี่ยนแปลงทั้งหลายในโลกที่เกิดขึ้นล฾วนเกิดมาจากการแสวงหาอย฽างต฽อเนื่องของมนุษยแทั้งสิ้น และการแสวงหา

อย฽างต฽อเนื่องจะเป็นการสั่งสมความรู฾ การจัดการต฽างๆมากขึ้นๆตามไปด฾วย
การเปลี่ยนแปลงส าคัญของการเปล฽งเสียงของผู฾ไร฾เสียง ผมคิดว฽ามันท าให฾ระบบคิดของระบบอ านาจเปลี่ยน

อย฽างที่ผมเรียนว฽าการคืนความยุติธรรมในสังคม มีรูปแบบหลายรูปแบบเกิดขึ้น การแสวงหาทางออกให฾กับสังคม
เกิดขึ้น ซึ่งการคืนความยุติธรรม การแสวงหาทางออก ท฾ายที่สุดจะน าไปสู฽การรื้อฟื้นและสร฾างความเชื่อมั่นซึ่งกันและ

กัน หลายคนอาจใช฾ค าว฽าสมานฉันทแ แต฽ค าว฽าสมานฉันทแส าหรับผมเอง ผมคิดว฽ามันมีนัยยะที่เหมือนกันมากเกินไป

ผมคิดว฽าเรายอมรับความแตกต฽างกันได฾ เราอยู฽ร฽วมกันได฾ เราอาจจะไม฽ต฾องรักกันก็ได฾ แต฽เราเคารพซึ่งกันและกัน ซึ่ง
ความหมายเหล฽านี้มันมากกว฽าค าว฽าสมานฉันทแ ผมใช฾ค าว฽า การเชื่อมั่นซึ่งกันและกัน ความเชื่อมั่นซึ่งกันและกันท าให฾

เราคิดได฾ว฽า อีกฝุายคาดหมายอะไรกับเรา คิดว฽ามีความพยายามตรงนี้อยู฽ ซึ่งความพยายามตรงนี้ ถ฾าอยู฽ในโครงสร฾าง

เก฽ามันท าไม฽ได฾ แต฽แน฽นอน เราเห็นว฽ามีความพยายามรื้อฟื้นและสร฾างความเชื่อมันซึ่งกันและกันขึ้นมา
ในขณะเดียวกันมันมีการปรับเปลี่ยนในระดับสังคมมากขึ้น การปรับเปลี่ยนผ฽านการสร฾างอัตลักษณแใหม฽โดย

เรื่องเล฽าต฽างๆ ไม฽ว฽าจะเป็นพี่น฾องมุสลิม ไทยพุทธ หรือจีน การปรับเปลี่ยนเรื่องเล฽าเริ่มมีการประณีประนอมมากขึ้น
มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน ได฾จัดท าหนังสือ ประวัติศาสตรแปใตตานี เวอรแชั่น ประชาชน เพื่อท าให฾เห็นว฽าประชาชนชนอยู฽

ร฽วมกันได฾อย฽างไร อาจารยแรัตติยา แปลจากภาษาไทยเป็นภาษามลายู เนื่องจากเราไม฽มีทุน จึงจัดท าในรูปแบบ PDF
เป็นหนังสือที่เราน าไปให฾พี่น฾องมุสลิมอ฽าน แล฾วเค฾าบอกว฽าอยากได฾ประวัติศาสตรแแบบนี้ นี่คือเรื่องเล฽าที่ชี้ให฾เห็นว฽า

เราจะสัมพันธแกันอย฽างไร ผมในฐานะของคนไทย ผมเกี่ยวข฾องอะไรกับชัยชนะของพระนเรศวร ไม฽เกี่ยว แต฽ชีวิตของ

ผมอยู฽กับพี่น฾องลาว เวียงจันทรแ คือการค฾าขายเป็นความสัมพันธแของชีวิตอีกแบบหนึ่ง ชัยชนะที่ราชอาณาจักรได฾ก็ไม฽
เป็นไร แต฽ประวัติศาสตรแของพวกเรา ประวัติศาสตรแของประชาชน ประวัติศาสตรแธรรมดาสามัญท าไมเราต฾องไปกู฽

ดังนั้นการเปลี่ยนอัตลักษณแจากเรื่องเล฽านี่ส าคัญ เพราะจะท าให฾เห็นว฽าเราคือใครในสถานการณแใหม฽ สงครามทุกวันนี้
ทีเกิดขึ้นทั่วโลก ล฾วนแล฾วแต฽เกิดขึ้นจากสงครามของอัตลักษณแ เราจะปรับอัตลักษณแร฽วมกันโดยไม฽มีสงคราม ผมคิดว฽า

กรณีภาคใต฾ เราท าได฾ ในขณะที่หลายพื้นที่ท าไม฽ได฾ ในตะวันออกกลาง คุณจะปรับเรื่องเล฽าของประวัติศาสตรแ

ชาวบ฾าน เป็นความทรงจ าร฽วมกันของชาวบ฾านไม฽ได฾
เมื่อสังคมได฾ยินเสียงของผู฾ไร฾เสียง อ านาจทั้งหมดก็ย฽อมที่จะเปลี่ยนแปลงตัวเอง อ านาจไม฽มีทางที่จะขัดขืน

เมื่อสังคมรับรู฾ถึงเสียงของผู฾ไร฾เสียง แต฽อย฽างไรก็ตาม แม฾ว฽าผมจะมองว฽าพวกเราท าในสิ่งที่ส าคัญมากๆ แต฽ความ
ขัดแย฾งที่รุนแรง ที่เกิดขึ้นมานาน ท าให฾ความสันพันธแในโครงสร฾างรูปแบบเดิม ด ารงอยู฽ต฽อไปได฾ยาก แม฾ว฽ากลไกใน

ภาครัฐ ทหารเอง จะมองปใญหาได฾ชัดเจนขึ้น ก็ไม฽สามารถแก฾ไขปใญหาได฾ในเร็ววัน แม฾จะมีความพยายามปรับตัวใน

หลายด฾าน แต฽ปใญหานี้มันลึกเกินไป สมมุติว฽าถ฾าเรามีระบบยุติธรรมทางสังคมที่เข฾มแข็ง ใครมีปใญหาก็สามารถเข฾าสู฽

รายงานโครงการประชุมวิชาการระดับชาติ ชุมคน ชุมชน คนใต฾ ครั้งที่ ๓ เสียงจากผู฾ไร฾สิทธิชายแดนใต฾