Page 164 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ

106 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)

1. สุขภาพ การดูแลรักษาระยะยาวและการดูแลสุขภาพ (Health, Long-term Care and
Healthcare)

1.1 กฎหมายประกันสุขภาพแห่งชาติ (The Health Insurance Act)

กฎหมายประกันสุขภาพแห่งชาติ ได้รับการบัญญัติขึ้นมาตั้งแต่ ปี 1922 โดยในปี 1961 ได้
ปรับแก้ให้ประชาชนสัญชาติญี่ปุ่นต้องสมัครเข้าเป็นผู้ประกันตนภายใต้ระบบประกันสุขภาพ (ยกเว้น ผู้ที่ได้มี
การประกันตนในระบบประกันสุขภาพข้าราชการ) และการดูแลรักษาพยาบาลได้ครอบคลุมแก่ทุกคน
(Universal coverage) หลังจากช่วงวิกฤติการณ์น้ ามันในช่วงทศวรรษที่ 1970s และเศรษฐกิจตกต่ าในเวลา
ต่อมา รวมทั้งการสูงอายุของประชากร ท าให้เกิดปัญหาด้านการบริหารจัดการกองทุนประกันสุขภาพจาก

งบประมาณที่ลดลง ดังนั้น ในปี 1983 ได้มีการน าระบบบริการด้านสุขภาพส าหรับผู้สูงอายุเข้ามาใช้ และปี
2008 ได้ปรับเปลี่ยนเป็นระบบการรักษาพยาบาลทางการแพทย์ส าหรับผู้สูงอายุในวัยบั้นปลายของชีวิต (the
Medical Care for Elderly in the Latter Stage of Life)

ดังนั้น ในปัจจุบัน การให้บริการทางการแพทย์ จึงเป็นบริการที่ได้รับการอุดหนุนทางการเงินผ่าน
ระบบการประกันสุขภาพภาคบังคับ (a public mandatory health insurance system) ซึ่งประกอบไปด้วย
3 ส่วน คือ ส่วนที่เป็นการประกันสุขภาพจากอาชีพ (Occupational-based ส่วนที่เป็นการประกันสุขภาพจาก
เทศบาล (Municipality-based) และส่วนที่แยกเป็นการประกันสุขภาพส าหรับผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 75 ปีขึ้นไป
ผู้สูงอายุที่อายุตั้งแต่ 75 ปีขึ้นไปจะสมัครเป็นผู้ประกันตนระบบที่เรียกว่า ระบบการรักษาพยาบาลส าหรับ

ผู้สูงอายุในวัยบั้นปลายของชีวิต (the Medical Care System for Elderly in the Latter Stage of Life) ผู้
ที่มีอายุต่ ากว่า 75 ปี จะสมัครเป็นผู้ประกันตนในระบบประกันสุขภาพบนฐานของอาชีพ หรือ ระบบประกัน
สุขภาพแห่งชาติ ระบบประกันสุขภาพแห่งชาติจะประกอบไปด้วย 3 ประเภท ได้แก่ 1) การประกันสุขภาพ
ส าหรับลูกจ้างที่ท างานในสถานประกอบการที่มีขนาดการจ้างงานระดับหนึ่ง ที่เรียกวา การประกันสุขภาพที่

จัดการโดยสังคม (The Society-managed Health Insurance) ส าหรับบริษัทขนาดใหญ่ แต่ละบริษัทจะมี
หน้าที่จัดตั้ง ผู้ให้บริการประกันสุขภาพที่ไม่แสวงหาก าไรประจ าบริษัท (Firm based non-profit public
health insurers) ให้แก่ลูกจ้างในบริษัทของตนเอง ส าหรับผู้ที่ท างานในบริษัทขนาดเล็ก สมาคมประกัน
สุขภาพญี่ปุ่น (the Japan Health Insurance Association) ซึ่งเป็นสมาคมประกันสุขภาพของรัฐ จะเป็นผู้

ให้บริการประกันสุขภาพกลุ่ม (a collective health insurance) เรียกว่า ระบบประกันสุขภาพที่จัดการโดย
สมาคม (the Association-managed Health Insurance) นอกจากนั้น อาชีพพิเศษ เช่น ข้าราชการ ครูและ
ลูกจ้างโรงเรียนเอกชน แรงงานรายวันและกลาสี ได้มีการจัดตั้งสมาคมอาชีพทั่วประเทศแยกต่างหาก
ส าหรับผู้ที่มีอายุต่ ากว่า 75 ปี และไม่ครอบคลุมในการประกันสุขภาพจากอาชีพ จะได้รับการ

ประกันสุขภาพจากการประกันสุขภาพแห่งชาติ ผู้ให้บริการการประกันสุขภาพแห่งชาติ คือ เทศบาล รัฐบาล
ท้องถิ่นซึ่งอยู่ใกล้ชิดกับชุมชน ระบบนี้จะครอบคลุมผู้ที่ประกอบการเอง คนงานในภาคเกษตร ป่าไม้ และ
ประมง คนงานในสถานประกอบการขนาดเล็ก ผู้ที่ตกงาน และผู้รับบ านาญ