Page 67 - วารสารวิชาการสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม - ธันวาคม 2561)
P. 67
66 วารสารวิชาการสิทธิมนุษยชน
สิทธิชุมชนประมงพื้นบ้�นอ่�วปัตต�นี :
พลวัตในก�รเข้�ถึงสิทธิชุมชนจ�กหล�กหล�ยมิติ
ดร. ว�รุณี ณ นคร*
บทคัดย่อ
บทความนี้เป็นกรณีศึกษาส่วนหนึ่งของงานวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory
Action Research: PAR) เพื่อแก้ไขปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชน เรื่อง “การเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิชุมชนของ
ชุมชนประมงพื้นบ้านอ่าวปัตตานี”** เกี่ยวกับการนิยาม การรับรู้และปฏิบัติการเกี่ยวกับสิทธิชุมชนในพื้นที่
สาธารณะของตัวแสดงที่หลากหลายในพื้นที่อ่าวปัตตานี มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา รวบรวมและวิเคราะห์
สถานการณ์และสภาพปัญหาสิทธิชุมชนที่เกี่ยวข้องกับระบบการจัดการทรัพยากร และการเข้าถึง
ทรัพยากรธรรมชาติทางทะเลในการประกอบอาชีพของคนในพื้นที่อ่าวปัตตานี งานวิจัยนี้ใช้วิธีการศึกษาวิจัย
เชิงคุณภาพ โดยจากการสัมภาษณ์กลุ่ม การจัดเวทีแลกเปลี่ยน และการสัมภาษณ์พูดคุยกับชาวบ้านและ
การปฏิบัติงานภาคสนามในพื้นที่อ่าวปัตตานี เนื้อหาในบทความ ประกอบด้วย นิยาม และการรับรู้ เรื่องสิทธิ
ชุมชนในอ่าวปัตตานีในมุมมองของชาวประมงพื้นบ้าน ชาวบ้านทั่วไป รัฐ ที่แตกต่างกันในพื้นที่ และสถานการณ์
และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหวด้านสิทธิชุมชน รัฐธรรมนูญ/กฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งข้อมูล
คำาร้องและรายงานผลการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
เพื่อศึกษากรอบอำานาจ และหน้าที่ของผู้ที่เกี่ยวข้อง
คำ�สำ�คัญ: สิทธิชุมชน ชาวประมงพื้นบ้าน อ่าวปัตตานี
*
อาจารย์ประจำาคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
** ได้รับงบประมาณสนับสนุนการวิจัยจากสำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ในปี
งบประมาณ พ.ศ. 2560