Page 43 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)

บทที่ 2
แนวคิดในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

จึงมีข้อพิจารณาต่อมาว่า เป็นการก าหนดให้เป็นภาระที่ประชาชนต้องติดตามและเร่งรัดให้รัฐจัดให้ตนได้รับ

ประโยชน์ โดยประชาชนไม่มีส่วนร่วมในการเสนอหลักเกณฑ์และกฎหมายที่เกี่ยวข้องหรือไม่

 เป้าหมายในการปฏิรูปประเทศ

มาตรา 257 “การปฏิรูปประเทศตามหมวดนี้ ต้องด าเนินการเพื่อบรรลุเป้าหมาย ดังต่อไปนี้

ด้านการบริหารราชการแผ่นดิน

(1) ให้มีการน าเทคโนโลยีที่เหมาะสมมาประยุกต์ใช้ในการบริหารราชการแผ่นดินและการ

จัดท าบริการสาธารณะ เพื่อประโยชน์ในการบริหารราชการแผ่นดิน และเพื่ออ านวยความ
สะดวกให้แก่ประชาชน

(2) ให้มีการบูรณาการฐานข้อมูลของหน่วยงานของรัฐทุกหน่วยงานเข้าด้วยกัน เพื่อให้เป็น

ระบบข้อมูลเพื่อการบริหารราชการแผ่นดินและการบริการประชาชน

ด้านอื่นๆ

(1) ให้มีระบบบริหารจัดการทรัพยากรน้ าที่มีประสิทธิภาพ เป็นธรรม และยั่งยืน โดยค านึงถึง

ความต้องการใช้น้ าในทุกมิติ รวมทั้งความเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมและสภาพ

ภูมิอากาศประกอบกัน
(2) จัดให้มีการกระจายการถือครองที่ดินอย่างเป็นธรรม รวมทั้งการตรวจสอบกรรมสิทธิ์และ

การถือครองที่ดินทั้งประเทศเพื่อแก้ไขปัญหากรรมสิทธิ์และสิทธิครอบครองที่ดินอย่างเป็น

ระบบ

เป็นการก าหนดนโยบายในการปฏิรูปประเทศ ซึ่งได้วางหลักการที่ส าคัญในเรื่องการบริหาร
จัดการทรัพยากรธรรมชาติโดยเฉพาะป่าไม้และที่ดิน ในเรื่องของการใช้เทคโนโลยี การบูรณาการฐานข้อมูล

การบริหารจัดการทรัพยากรโดยค านึงถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การกระจายการถือครองที่ดิน การ

ถือครองที่ดิน โดยเน้นถึงความเป็นธรรมและความยั่งยืน

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2540 เป็นต้นมา จนถึงปี พ.ศ. 2560 มีพัฒนาการ
ไปในทิศทางที่ขยายดินแดนสิทธิและเสรีภาพ การมีส่วนร่วมในการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมของ

ประชาชนและชุมชนมากขึ้น ตลอดจนมีการรับรองสิทธิชุมชนและความพยายามในการเพิ่มประสิทธิภาพการ

บังคับให้เป็นไปตามสิทธิดังกล่าว รวมถึงการวางแนวนโยบายและการปฏิรูปประเทศในเรื่องที่เกี่ยวข้อง
อย่างไรก็ตาม ยังคงมีข้อถกเถียงเกี่ยวกับสภาพบังคับและการด าเนินการของประชาชนเพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิตาม

รัฐธรรมนูญในฐานะที่เป็นหน้าที่ของรัฐ

กล่าวโดยสรุป สิทธิในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่มีการกล่าวถึงทั้งในบริบทกฎหมาย

ระหว่างประเทศและรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แม้ว่าจะเป็นสิทธิของปัจเจกที่จะมีส่วนร่วมในชุมชน

หรือกระท าการร่วมกันในฐานะชุมชน (Collective rights) มิได้เป็นสิทธิของชุมชนแยกต่างหากจากสิทธิของ

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย 2-25