Page 163 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)
P. 163
รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
− กระบวนการให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายของรัฐ อาทิ กองทุนยุติธรรม ควรปรับปรุงเงื่อนไข
ในการให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายเพื่อให้เกิดความเป็นธรรม เช่น กรณีที่มีการก าหนดไว้ใน
ระเบียบคณะกรรมการกองทุนยุติธรรม ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไข ในการขอปล่อย
ชั่วคราวผู้ต้องหาหรือจ าเลย พ.ศ. 2559 ให้มีการพิจารณาหลักเกณฑ์ตามข้อ 11 (2) สาเหตุหรือ
พฤติการณ์น่าเชื่อว่ามิได้กระท าความผิด ซึ่งเมื่อพิจารณาประกอบกับการถือครองโดยไม่มีเอกสาร
สิทธิแล้ว ผู้ต้องหาย่อมไม่มีสิทธิได้รับความช่วยเหลือโดยปริยาย เป็นต้น
5.6 สรุป
ในการรับรองการให้สิทธิในการใช้ประโยชน์ในที่ดินส าหรับผู้ได้รับผลกระทบจากกฎหมายและ
นโยบายต่างๆ นั้น จะต้องค านึงถึงสิทธิขั้นพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับที่ดิน ความมั่นคงในการถือครองที่ดิน การ
ยอมรับกติกาของชุมชนโดยรัฐ การใช้สิทธิในที่ดินโดยปกติสุข และกระบวนการระงับข้อพิพาทที่เป็นธรรม
จากการรวบรวมสิทธิการใช้ประโยชน์ที่ดินในเขตพื้นที่ที่ได้ศึกษาในปัจจุบัน พบว่ามีการก่อตั้งสิทธิการ
ใช้ประโยชน์ขึ้นตามกฎหมาย/นโยบายต่างๆ รวมถึงการถือครองอย่างไม่เป็นทางการ โดยมีเงื่อนไขและการให้
และการได้มาซึ่งสิทธิที่แตกต่างกัน ดังนี้
5-14 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย
