Page 105 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)
P. 105
รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
1) การก าหนดนิยาม “ป่าชุมชน” หมายความว่า ป่านอกเขตป่าอนุรักษ์หรือพื้นที่อื่นของรัฐนอกเขต
ป่าอนุรักษ์ที่ได้รับอนุมัติให้จัดตั้งเป็นป่าชุมชน โดยชุมชนร่วมกับรัฐในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู จัดการ บ ารุงรักษา
ตลอดจนใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และความหลากหลายทางชีวภาพในป่าชุมชนอย่าง
สมดุลและยั่งยืนตามพระราชบัญญัตินี้
มีข้อสังเกตว่าป่าชุมชนจะต้องไม่ใช่พื้นที่ป่าอนุรักษ์ ซึ่งได้แก่ เขตอุทยานแห่งชาติตามกฎหมายว่าด้วย
อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าและเขตห้ามล่าสัตว์ป่าตามกฎหมายว่าด้วยการสงวนและคุ้มครองสัตว์
ป่า หรือเขตพื้นที่อื่นใดที่มีคุณค่าทางธรรมชาติ หรือคุณค่าอื่นอันควรแก่การอนุรักษ์หรือรักษาคุณภาพ
สิ่งแวดล้อมตามที่ก าหนดในกฎกระทรวง ซึ่งอาจมีการเพิ่มเติมในภายภาคหน้าได้
2) การก าหนดนิยาม “ชุมชน” หมายความว่า กลุ่มประชาชนที่รวมตัวกันโดยมีวัตถุประสงค์หรือ
ผลประโยชน์ร่วมกัน เพื่อท ากิจกรรมอันชอบด้วยกฎหมาย รวมทั้งช่วยเหลือหรือสนับสนุนการด าเนินการใดๆ
อันเป็นประโยชน์ร่วมกันของประชาชนในชุมชนนั้น โดยมีการรวมตัวกันอย่างต่อเนื่อง มีระบบบริหารจัดการ
ในรูปของคณะบุคคลและมีการแสดงเจตนาแทนชุมชนได้
3) พื้นที่ที่มีการประกาศเป็นป่าชุมชน จะมิให้น ากฎหมายว่าด้วยป่าไม้และกฎหมายว่าด้วยป่าสงวน
แห่งชาติมาใช้บังคับเป็นการชั่วคราวจนกว่าจะมีการเพิกถอนป่าชุมชน (มาตรา 7) แต่ไม่มีผลเป็นการ
เปลี่ยนแปลงเขตหรือเพิกถอนพื้นที่ป่า หรือเปลี่ยนแปลงสถานะหรือถอนสภาพพื้นที่อื่นของรัฐที่น ามาจัดตั้ง
เป็นป่าชุมชน
4) จัดตั้งคณะกรรมการนโยบายป่าชุมชน มีอ านาจหน้าที่ดังต่อไปนี้
ก) เสนอความเห็นต่อคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับนโยบายในการส่งเสริมและสนับสนุนป่าชุมชนและ
เครือข่ายป่าชุมชน หรือพิจารณาให้ความเห็นในเรื่องที่เกี่ยวกับป่าชุมชนตามที่คณะรัฐมนตรี
หรือนายกรัฐมนตรีมอบหมาย
ข) เสนอแนะต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อก าหนดมาตรการทางการเงิน การคลัง หรือมาตรการอื่น
ค) เพื่อสนับสนุนการด าเนินงานจัดการป่าชุมชนของคณะกรรมการจัดการป่าชุมชน
ง) เสนอแนะในการตราพระราชกฤษฎีกาและการออกกฎกระทรวงตามพระราชบัญญัตินี้
จ) ก าหนดระเบียบเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้
ฉ) ให้ความเห็นชอบบัญชีรายชื่อบุคคล ซึ่งมีความรู้ ความเชี่ยวชาญ มีผลงานและประสบการณ์
เกี่ยวกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือมนุษยศาสตร์หรือสังคมศาสตร์
ผู้แทนองค์กรภาคประชาสังคม และผู้แทนคณะกรรมการจัดการป่าชุมชนในจังหวัดต่างๆ
ตามที่กรมป่าไม้เสนอ เพื่อให้ผู้ว่าราชการจังหวัดแต่งตั้งเป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ
ในคณะกรรมการป่าชุมชนประจ าจังหวัด
2-86 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย
