Page 103 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)
P. 103
รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะ มาตรการ หรือแนวทางในการส่งเสริมและ
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
ภายใต้โครงการ การก าหนดประเภท ชนิด จ านวน หรือปริมาณของทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถเกิดใหม่
ทดแทนได้ ช่วงระยะเวลาที่เหมาะสม มาตรการ ตรวจสอบและควบคุมผลกระทบ และการฟื้นฟูสภาพพื้นที่
หรือทรัพยากรธรรมชาติ และการประเมินผลการด าเนินโครงการ
(5) พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2562
เป็นกฎหมายที่แก้ไขปรับปรุงจากพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535 นอกจากการ
ปรับบทก าหนดโทษให้สูงขึ้น เพิ่มหมวดเงินค่าบริการหรือเงินค่าตอบแทน เพิ่มมาตรฐานการจัดการสวนสัตว์
และการก าหนดประเภทของสัตว์ป่าแล้ว ยังได้มีการเพิ่มเติมเรื่องที่เกี่ยวกับสิทธิและการมีส่วนร่วมในการ
จัดการทรัพยากร 4 ประการ ดังต่อไปนี้
1) มีการก าหนดให้รับฟังความคิดเห็นและมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย ชุมชนที่เกี่ยวข้อง และ
ประชาชน ในการก าหนดเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ตามมาตรา 48 วรรค 3 ความว่า “ในการก าหนดให้พื้นที่
บริเวณใดเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ให้มีการรับฟังความคิดเห็นและการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย ชุมชนที่
เกี่ยวข้อง และประชาชน เพื่อน ามาประกอบการพิจารณาด าเนินการ ทั้งนี้ ตามประกาศที่รัฐมนตรีก าหนดโดย
ความเห็นชอบของคณะกรรมการ”
2) ให้มีการจัดท าแผนการอนุรักษ์และคุ้มครองพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าแต่ละแห่ง ตามมาตรา 52
โดยต้องสอดคล้องกับแผนแม่บทการบริหารจัดการการอนุรักษ์สัตว์ป่าและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ตามมาตรา
45 (3) และเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่อธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืชประกาศก าหนด
ซึ่งประกอบด้วย การรับฟังความคิดเห็นและการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้เสีย ชุมชนที่เกี่ยวข้อง และประชาชน
ในการจัดท าแผน แนวทางการอนุรักษ์และคุ้มครองสัตว์ป่า การดูแลและฟื้นฟูแหล่งที่อยู่อาศัยหรือแหล่งหากิน
ของสัตว์ป่า การคุ้มครองและดูแลรักษาสภาพธรรมชาติ ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศ และ
ความหลากหลายทางชีวภาพในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่านั้น
3) อนุญาตให้มีการใช้ประโยชน์ทรัพยากรแบบมีเงื่อนไข หรือการเก็บหาหรือใช้ประโยชน์จาก
ทรัพยากรธรรมชาตินั้นภายในบริเวณพื้นที่ที่ก าหนดโดยไม่สร้างความเสียหายต่อระบบนิเวศ สภาพธรรมชาติ
และสัตว์ป่า โดยหัวหน้าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนในท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องอาจพิจารณา
ศึกษาจัดท าโครงการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติตามหลักวิชาการ วัฒนธรรม และวิถีชุมชน
ทั้งนี้ การด าเนินโครงการต้องค านึงถึงชนิด ประเภท จ านวนหรือปริมาณของทรัพยากรธรรมชาติ
ที่อนุญาตให้เก็บหาหรือใช้ประโยชน์ ห้วงเวลาด าเนินการ มาตรการตรวจสอบและควบคุมผลกระทบ และการ
ฟื้นฟูสภาพพื้นที่หรือทรัพยากรธรรมชาติ
4) การแก้ไขปัญหาชุมชนที่อาศัยอยู่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ตามมาตรา 121 โดยให้กรมอุทยาน
แห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืชส ารวจการถือครองที่ดินของประชาชนที่อยู่อาศัยหรือท ากินในเขตรักษาพันธุ์สัตว์
ป่าหรือเขตห้ามล่าสัตว์ป่าแต่ละแห่งให้แล้วเสร็จ ภายในสองร้อยสี่สิบวันนับแต่วันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ
2-84 สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย
