Page 102 - รายงานผลการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (ฉบับสมบูรณ์)

บทที่ 2
แนวคิดในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

อุทยานแห่งชาติโดยมิได้สิทธิในที่ดินนั้น เสนอคณะรัฐมนตรีเพื่อให้ความเห็นชอบ โดยตราเป็นพระราช

กฤษฎีกา

ทั้งนี้ พระราชกฤษฎีกาดังกล่าวต้องมีวัตถุประสงค์ ดังนี้

ก) เพื่อช่วยเหลือบุคคลที่ไม่มีที่ดินท ากินและได้อยู่อาศัยหรือท ากินในเขตอุทยานแห่งชาติ

ภายใต้กรอบ (1) มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2541 (2) ตามค าสั่งคณะรักษา

ความสงบแห่งชาติ ที่ 66/2557 และ (3) นโยบายการปฏิบัติงานชั่วคราวในสถานการณ์
ปัจจุบัน ลงวันที่ 17 มิถุนายน 2557

ข) ต้องจัดให้มีแผนที่แสดงแนวเขตโครงการจัดท าด้วยระบบสารสนเทศ หรือระบบอื่นแนบท้าย
พระราชกฤษฎีกา

ค) มีระยะเวลาบังคับใช้คราวละไม่เกินยี่สิบปี

ง) มีหลักเกณฑ์การพิจารณาและคุณสมบัติของบุคคลที่อยู่อาศัยหรือท ากินในพื้นที่โครงการ
จ) มีข้อก าหนดหน้าที่ของบุคคลที่อยู่อาศัยหรือท ากินในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู ดูแลรักษา

ทรัพยากรธรรมชาติ ระบบนิเวศ และความหลากหลายทางชีวภาพภายในพื้นที่โครงการ
ฉ) มีหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการอยู่อาศัยหรือท ากิน และการสิ้นสุดการอยู่อาศัยหรือท ากิน

ช) มีมาตรการในการก ากับดูแล การติดตาม และการประเมินผลการ ด าเนินการตามโครงการ

ทั้งนี้ กรณีบุคคลที่อยู่อาศัยหรือท ากินได้ครอบครองที่ดินได้ ก่อสร้าง แผ้วถาง หรือกระท าด้วย

ประการใดๆ ให้เสื่อมสภาพหรือเปลี่ยนแปลงสภาพพื้นที่ไปจากเดิม รวมถึงเก็บหา น าออกไป กระท าด้วย

ประการใดๆ ให้เป็นอันตราย หรือท าให้เสื่อมสภาพ ซึ่งสัตว์ป่า ไม้ ดิน หิน กรวด ทราย แร่ ปิโตรเลียม หรือ
ทรัพยากรธรรมชาติอื่น หรือกระท าการอื่นใดอันส่งผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศ

หรือความหลากหลายทางชีวภาพ หรือน าหรือปล่อยสัตว์ ในเขตพื้นที่โครงการตามพระราชกฤษฎีกาที่ตราขึ้น
ตามมาตรานี้ หากการกระท าดังกล่าวเป็นไปเพื่อการด ารงชีพอย่างเป็นปกติธุระ และได้ปฏิบัติให้เป็นไปตาม

ระเบียบที่อธิบดีก าหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการแล้ว ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษ

4) การใช้ประโยชน์ทรัพยากรแบบมีเงื่อนไข หรือการหาของป่า ส าหรับกรณีที่มีความจ าเป็นเพื่อ

แก้ไขปัญหา การด ารงชีพตามวิถีชุมชนหรือวิถีชีวิตดั้งเดิมที่อยู่โดยรอบบริเวณอุทยานแห่งชาติ ในพื้นที่
ในอุทยานแห่งชาติดังกล่าว ที่มีทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถเกิดใหม่ทดแทนได้ตามฤดูกาล มีศักยภาพ

เหมาะสมและเพียงพอในการเก็บหาหรือการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาตินั้น โดยไม่ส่งผลกระทบต่อ

สภาพธรรมชาติ สัตว์ป่า ความหลากหลายทางชีวภาพ และระบบนิเวศ โดยกรมอุทยานแห่งชาติเป็นผู้ส ารวจ
และระบุพื้นที่นั้น ตามมาตรา 65

ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวจะต้องออกเป็นประกาศกระทรวง โดยให้สิทธิไม่เกินยี่สิบปี ต้องสอดคล้อง
กับนโยบายการจัดการอุทยานแห่งชาติ และแผนการบริหารจัดการพื้นที่อุทยานแห่งชาติแห่งนั้น รวมถึงมีการ

ก าหนดสาระส าคัญหลายประการ ได้แก่ หลักเกณฑ์การพิจารณาและคุณสมบัติของบุคคลที่จะได้รับอนุญาต

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย 2-83