Page 176 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 176
ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม
เพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
ตราสารระหว่างประเทศที่ไม่มีผลผูกพันรัฐ เนื้อหาสาระที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อม
๓ ปฏิญญากรุงเวียนนาและแผนปฏิบัติการ วรรคที่ ๑๑ วางหลักไว้ว่า สิทธิในการพัฒนาควรจะปฏิบัติเพื่อสร้าง
ค.ศ. ๑๙๙๓ ความยุติธรรมทั้งการพัฒนาและสิ่งแวดล้อมส�าหรับคนรุ่นปัจจุบัน
และอนาคตอย่างเท่าเทียม ที่ประชุมฯ ตระหนักดีว่าการทิ้งเทสารพิษ
สารอันตรายและของเสียโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย ถือเป็นภัยคุกคาม
ร้ายแรงต่อสิทธิมนุษยชนในการด�ารงชีวิตและสุขภาพของทุกคน
๔ ปฏิญญากรุงปักกิ่งและแผนปฏิบัติการ วรรคที่ ๒๔๖ มนุษย์คือเจ้าของชีวิตที่มีสุขภาพดีและมีประสิทธิภาพ
ค.ศ. ๑๙๙๕ ในความกลมกลืนกับธรรมชาติ ผู้หญิงมีบทบาทส�าคัญในการพัฒนา
อย่างยั่งยืนและการบริโภคอย่างเป็นมิตรกับระบบนิเวศวิทยา...
๕ ปฏิญญาว่าด้วยสิทธิของชนเผ่าพื้นเมือง อารัมภบท: ยอมรับว่า การเคารพภูมิปัญญา วัฒนธรรม และประเพณี
ค.ศ. ๒๐๐๗ ของชนเผ่าพื้นเมืองจะน�าไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนและเท่าเทียม
และน�าไปสู่การจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม
มาตรา ๒๕ ชนเผ่าพื้นเมืองมีสิทธิที่จะธ�ารงและสร้างความเข้มแข็งใน
เรื่องความสัมพันธ์ทางจิตวิญญาณที่มีต่อที่ดิน อาณาเขต น�้า ชายฝั่ง
และทรัพยากรที่ตนเคยเป็นเจ้าของหรือครอบครองและมีสิทธิที่จะ
สนับสนุนส่งเสริมให้คนรุ่นหลังได้ปฏิบัติเช่นเดียวกัน
มาตรา ๒๖ ชนเผ่าพื้นเมืองมีสิทธิในที่ดิน อาณาเขต และทรัพยากร
ที่ตนเคยเป็นเจ้าของครอบครอง เคยใช้สอย หรือเคยได้มา ชนเผ่า
พื้นเมืองมีสิทธิที่จะเป็นเจ้าของ ใช้ประโยชน์ พัฒนา และควบคุม
ที่ดิน อาณาเขตและทรัพยากร และรวมถึงสิ่งอื่น ๆ ซึ่งเคยครอบครอง
โดยเหตุผลที่เป็นเจ้าของแต่ดั้งเดิมหรือเคยประกอบอาชีพแบบ
ดั้งเดิม หรือเคยใช้แต่ดั้งเดิมมา รัฐควรให้การรับรองและการคุ้มครอง
ทางกฎหมายในเรื่องที่ดิน อาณาเขต และทรัพยากร ซึ่งการรับรองนี้
ควรกระท�าโดยเคารพต่อธรรมเนียม ประเพณีของการครอบครอง
ที่ดินของชนเผ่าพื้นเมืองที่เกี่ยวข้อง
มาตรา ๒๙ ชนเผ่าพื้นเมืองมีสิทธิในการอนุรักษ์และปกป้องสิ่งแวดล้อม
และความสามารถทางการผลิตของที่ดิน อาณาเขต และทรัพยากร
รัฐควรจัดตั้งโครงการให้ความช่วยเหลือแก่ชนเผ่าพื้นเมืองในการ
อนุรักษ์และปกป้องสิ่งแวดล้อม โดยไม่มีการเลือกปฏิบัติ
จากตารางข้างต้นจะพบว่า ตราสารระหว่างประเทศอันมีมิติด้านสิทธิมนุษยชน
ที่ไม่มีผลผูกพันรัฐภาคีเริ่มมีพัฒนาการไปในทางของการยอมรับให้มีการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น จากเดิมในอดีต
ปฏิญญาสากลว่าสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ ค.ศ. ๑๙๔๘ กล่าวถึงสิทธิมนุษยชนเฉพาะแต่สิทธิที่เป็นสิทธิข้างเคียง
175

