Page 101 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ

๏ราชอาณาจักรสเปน ๑๙๗๘ มาตรา ๔๕ ข้อ ๑:

ทุกคนมีสิทธิในสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการพัฒนาบุคคล และมีหน้าที่บ�ารุงรักษาสิ่งแวดล้อม
(Everyone has the right to enjoy an environment suitable for the development of the person, as

well as the duty to preserve it.)
ข้อสังเกต
๑) สเปนเป็นประเทศสมาชิกสหภาพยุโรป เป็นประเทศภาคีในอนุสัญญาสิทธิมนุษยชนแห่งยุโรป และ

เป็นประเทศหนึ่งในกลุ่มแรก ๆ ที่มีรัฐธรรมนูญบัญญัติถึงเรื่องสิทธิในสิ่งแวดล้อมไว้
๒) เป็นการเขียนเรื่องสิทธิควบคู่ไปกับเรื่องหน้าที่ของบุคคล
๓) บทบัญญัติเรื่องสิทธิในสิ่งแวดล้อมดังกล่าว อยู่ภายใต้หมวด ๓ ว่าด้วยหลักการเกี่ยวกับนโยบาย

ทางเศรษฐกิจและสังคม (Principles governing Economic and Social Policy) ซึ่งเป็นส่วนที่ว่าด้วยนโยบายของรัฐ
๔) สิทธิในสิ่งแวดล้อมดังกล่าวจะเกิดได้จริงต่อเมื่อมีเงื่อนไขครบถ้วนตามที่ก�าหนดไว้ ท�าให้บทบัญญัติ
เรื่องสิทธิในสิ่งแวดล้อมไม่สามารถบังคับใช้ได้ด้วยตัวเอง ดังปรากฏอยู่ในหมวด ๔ ว่าด้วยการรับประกันสิทธิและ

เสรีภาพพื้นฐาน (Guarantee of Fundamental Rights and Liberties) มาตรา ๕๓ ข้อ ๓ ซึ่งบัญญัติว่าการยอมรับ
การเคารพ และการปกป้องหลักการต่าง ๆ ที่บัญญัติไว้ในหมวด ๓ จะน�าทางให้กับการออกกฎหมาย การปฏิบัติ

ทางกระบวนการยุติธรรม และการกระท�าของเจ้าหน้าที่รัฐ หลักการดังกล่าวจะบังคับใช้ให้เกิดผลจริงโดยทางศาลให้
สอดคล้องกับบทบัญญัติของกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการน�าไปปฏิบัติ ( Recognition, respect and protection of
the principles recognised in Chapter 3 shall guide legislation, judicial practice and actions by the

public authorities. They may only be invoked before the ordinary courts in accordance with the
legal provisions implementing them.)

๏รัฐธรรมนูญของสหพันธรัฐรัสเซีย ๑๙๙๓ มาตรา ๔๒:

ทุกคนมีสิทธิในสิ่งแวดล้อมที่ดี สิทธิในข้อมูลที่เชื่อถือได้เกี่ยวกับสถานะของสิ่งแวดล้อม และสิทธิ
ในการได้รับการชดใช้ในความเสียหายที่เกิดขึ้นต่อร่างกายและทรัพย์สินจากการกระท�าผิดทางนิเวศ (Everyone
shall have the right to favourable environment, reliable information about its state and for a

restitution of damage inflicted on his health and property by ecological transgressions.)

๏รัฐธรรมนูญของราชอาณาจักรเบลเยี่ยม ๑๙๙๓ มาตรา ๒๓:

ทุกคนมีสิทธิจะใช้ชีวิตอย่างมีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ กฎหมาย กฎหมายระดับชาติ และกฎระเบียบ
ต่าง ๆ ที่อ้างถึงในมาตรา ๑๓๔ รับรองถึงสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม โดยต้องค�านึงถึงหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง

และก�าหนดเงื่อนไขในการใช้สิทธิเหล่านั้น ได้แก่ สิทธิต่าง ๆ ซึ่งรวมถึงสิทธิดังต่อไปนี้: - …….สิทธิในการปกป้อง
สิ่งแวดล้อมที่ดี (Everyone has the right to lead a life in keeping with human dignity. To this end, the
laws, federate laws and rules referred to in Article 134 guarantee economic, social and cultural rights,

taking into account corresponding obligations, and determine the conditions for exercising them.
These rights include among others: …….the right to the protection of a healthy environment; ……..)

100