Page 198 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558
P. 198
รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘
>> สิทธิในการด�ารงอัตลักษณ์และพัฒนา
คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ ๒ มิถุนายน ๒๕๕๓ เห็นชอบ องค์ความรู้เกี่ยวกับศิลปะพื้นบ้านและวิถีชีวิตแบบดั้งเดิม
หลักการ “แนวนโยบายฟื้นฟูวิถีชีวิตชาวเล” และมติเมื่อวันที่ ๓ และการส่งเสริมการฟื้นฟูประเพณีดั้งเดิม เป็นต้น ทั้งนี้
สิงหาคม ๒๕๕๓ เห็นชอบหลักการ “แนวนโยบายฟื้นฟูวิถีชีวิต ในบางพื้นที่มีการเพิ่มสาระเรื่องอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์
กะเหรี่ยง” ซึ่งเป็นแนวทางในการด�าเนินการด้านความมั่นคง ในหลักสูตรท้องถิ่นของโรงเรียน ในส่วนของจังหวัดภูเก็ต
ในที่อยู่อาศัย การประกอบอาชีพตามวิถีชีวิตแบบดั้งเดิมได้ ที่มีแผนยุทธศาสตร์ที่จะปรับปรุงคุณภาพชีวิตของชาวเล
การช่วยเหลือด้านสาธารณสุข การแก้ปัญหาสัญชาติ และ ในด้านอื่น ทั้งด้านที่อยู่อาศัย การศึกษาและอาชีพ นอกจากนี้
การส่งเสริมการศึกษา รวมถึงการจัดให้มีหลักสูตรท้องถิ่น ยังมีพัฒนาหนังสือทักษะวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เพื่อ
ที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตของชุมชน ซึ่งจากการติดตามการ สร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวิถีวัฒนธรรมของชาวเล
ด�าเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีดังกล่าว กสม. พบว่า เพื่อลดปัญหาอคติทางชาติพันธุ์ด้วย อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณา
หน่วยงานระดับท้องถิ่นได้มีการด�าเนินกิจกรรมเพื่ออนุรักษ์ ถึงสภาพปัญหาดังกล่าวที่ยังเกิดขึ้นโดยทั่วไปแล้ว อาจกล่าวได้
วัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเลและกะเหรี่ยง เช่น การรวบรวม ว่ายังขาดผลส�าเร็จของการด�าเนินงานที่ชัดเจนหรือยั่งยืน
๔ การประเมินสถานการณ์
ในการประเมินสถานการณ์ เพื่อให้เกิดการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของกลุ่มชาติพันธุ์ กลุ่มคนไร้รัฐและไร้สัญชาติ เห็นว่าควรมีข้อเสนอ บทที่ ๕ สถานการณ์สิทธิมนุษยชนของกลุ่มเปราะบาง
ในการด�าเนินการต่าง ๆ ดังนี้
>> ด้านสิทธิการมีสถานะบุคคลทางกฎหมาย
การแก้ไขปัญหาสถานะของบุคคล การรับรองสัญชาติว่าเป็น ในการเข้าถึงสิทธิ ต้องเสียเงินมากขึ้น หรือบางรายถูกปฏิเสธ
ประชาชนไทยมีความก้าวหน้าเป็นอันมาก กสม. พบว่า กลุ่ม สิทธิตั้งแต่การรับค�าร้องหรือการไม่มีลายเซ็นผู้ใหญ่บ้านรับรอง
ชาติพันธุ์หลายกลุ่มได้รับสัญชาติไทย และได้รับการรับรองสิทธิ • หลายแห่งพบว่า อาจมีการก�าหนดนโยบายการท�างาน
พลเมืองโดยการออกบัตรประจ�าตัวให้ เกิดความตื่นตัวของหน่วย ในระดับพื้นที่ที่อาจไม่สอดคล้องกับระเบียบและกฎหมายที่
งานระดับท้องถิ่น ท�าให้ได้รับสิทธิขั้นพื้นฐานต่าง ๆ รวมทั้งสิทธิ เกี่ยวข้อง เช่น การใช้การลงรายการสัญชาติไทยเป็นเงื่อนไข
ในการท�างาน แต่ในภาพรวมของการด�าเนินงาน กสม. พบว่า การ ของการปราบปรามยาเสพติด โดยปฏิเสธการรับค�าร้อง
ด�าเนินการยังมีความล่าช้าและมีปัญหาอุปสรรคหลายประการ อาทิ
ของครอบครัวผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และไม่อนุมัติลงรายการ
• ปัญหาการสื่อสารและการเข้าถึงการสื่อสารเนื่องจากอุปสรรค สัญชาติไทยให้ โดยปฏิเสธการรับค�าร้องของครอบครัว
ในด้านการเข้าใจภาษาไทยของกลุ่มชาติพันธ์ุ ผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติด และไม่อนุมัติลงรายการสัญชาติไทย
• การปฏิบัติงานในพื้นที่ระดับอ�าเภอมีมาตรฐานการปฏิบัติตาม ให้ทั้งครอบครัว แม้ว่าบุตรที่ยังเป็นเด็กนักเรียนจะไม่เกี่ยวข้อง
ระเบียบที่แตกต่างกัน บางแห่งให้ความเชื่อถือเฉพาะแต่เจ้าหน้าที่รัฐ ด้วยก็ตาม เป็นต้น
เช่น ก�านันหรือผู้ใหญ่บ้านในการเป็นพยานรับรองข้อเท็จจริงของ ในระหว่างด�าเนินการรอรับรองสถานะ บุคคลเหล่านี้จะได้
ชาวบ้านผู้ยื่นค�าร้องเท่านั้น ในบางพื้นที่ มีการเรียกพยานเอกสาร รับการคุ้มครองสิทธิขั้นพื้นฐานทั้งด้านการศึกษา การท�างาน
เพิ่มเติม เช่น ก�าหนดว่าจะต้องมีทะเบียนส�ารวจบัญชีบุคคลในบ้าน และการสาธารณสุข แต่ในทางปฏิบัติก็ยังพบข้อจ�ากัดใน
ของกรมประชาสงเคราะห์ (ทร.ชข.) เป็นเอกสารแนบมาด้วย การได้รับบริการจากรัฐ ทั้งด้านการศึกษาและการบริการ
ท�าให้เกิดกระบวนการจัดท�า ทร.ชข. ฉบับที่อ้างว่าส�ารวจเมื่อปี สาธารณสุข รวมทั้งข้อจ�ากัดของเสรีภาพในการเดินทางส�าหรับ
๒๕๒๘ - ๒๕๓๑ ซึ่งเป็นเอกสารที่ในระเบียบยอมรับ โดยมีค่าใช้จ่าย บุคคลที่ยังไม่มีสถานะบุคคลทางกฎหมายที่จะต้องขออนุญาต
รายหัวในอัตราต่าง ๆ กัน ซึ่งอาจใช้เป็นช่องทางการเอื้อประโยชน์ เดินทางออกนอกพื้นที่ที่ก�าหนด
ให้คนบางกลุ่มโดยไม่สุจริต หรือท�าให้ประชาชนมีความยากล�าบาก
168
