Page 85 - รายงานการศึกษาวิจัย มาตรฐานสากลในการดำเนินธุรกิจเพื่อการเคารพสิทธิมนุษยชน

สถานการณ์ผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากการดำาเนินงานของบริษัทฯ

เหมืองแร่ทองคำาชาตรีอยู่ระหว่างจังหวัดพิจิตรและจังหวัดเพชรบูรณ์ เดิมเป็นพื้นที่ด้าน

เกษตรกรรม เมื่อปี พ.ศ. 2536 บริษัทฯ ได้รับอนุญาตอาชญาบัตรพิเศษเพื่อการสำารวจแร่ทองคำา
ในบริเวณพื้นที่รอยต่อระหว่างจังหวัดพิจิตร เพชรบูรณ์ และพิษณุโลก จากกรมอุตสาหกรรมพื้นฐาน

และการเหมืองแร่จำานวน 14 แปลง พื้นที่รวมประมาณ 110,000 ไร่
12
ในปี พ.ศ. 2544 บริษัทฯ เริ่มเปิดเหมือง ก่อให้เกิดเสียงดังและฝุ่นละอองที่เกิดจากการ
้
ระเบิดเหมือง รวมทั้งมลพิษปนเปื้อนลงในแหล่งนำาสาธารณะจนไม่สามารถใช้อุปโภค บริโภคได้
ทำาให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพอย่างเห็นได้ชัด ทั้งโรคระบบทางเดินหายใจ และโรคผิวหนัง รวมทั้ง

เกิดความขัดแย้งระหว่างชาวบ้านในชุมชน แบ่งเป็นฝ่ายสนับสนุน-คัดค้านโครงการเหมืองแร่ทองคำา
รวมถึงมีการอพยพออกนอกพื้นที่ของวัดและโรงเรียน (มูลนิธิบูรณะนิเวศ, ม.ป.ป.)

ในปี พ.ศ. 2548 มีประชาชน จำานวน 48 คน ได้ร้องเรียนต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติว่า การดำาเนินงานบริษัทฯ ซึ่งยื่นคำาขอประทานบัตรเหมืองแร่ทองคำาและเงินเพิ่มเติมบริเวณเขาหม้อ

หมู่ที่ 6 บ้านคลองดาลัด ตำาบลวังโพรง อำาเภอเนินมะปราง จังหวัดพิษณุโลก อาจส่งผลกระทบต่อ
้
วิถีชีวิตของชุมชน ผลการตรวจสอบของคณะอนุกรรมการสิทธิในทรัพยากรนำาและแร่ได้ให้ผู้ถูกร้อง ซึ่งได้แก่
กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ สำานักนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
กรมทรัพยากรธรณี กรมสรรพากร สำานักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน จังหวัดพิจิตร และบริษัทฯ

ชี้แจงข้อเท็จจริงเป็นลายลักษณ์อักษรและด้วยวาจา
ก่อนหน้านี้ในปี พ.ศ. 2547 บริษัทฯ ได้กว้านซื้อที่ดินจากประชาชนในบริเวณดังกล่าวเพิ่มเติม

ทำาให้ต้องมีการอพยพจนเกือบกลายเป็นชุมชนร้าง ต่อมา พ.ศ. 2548 บริษัทฯ ได้ยื่นคำาขอประทานบัตร
เพื่อการทำาเหมืองแร่ทองคำา ที่ 4/2546 เพิ่มเติม ประชาชนจึงยื่นคำาร้องคัดค้านการขอประทานบัตร

บริษัทฯ ได้ชี้แจงว่า ได้ยื่นคำาขอประทานบัตรแปลงนี้ไว้ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2546 แต่เนื่องจากต้อง
ใช้เวลาในการเจรจาซื้อกรรมสิทธิ์ที่ดิน จึงเพิ่งได้ทำาการรังวัดเมื่อธันวาคม 2547 บริษัทฯ ยังได้ชี้แจงว่า
่
การทำาเหมืองแร่ทองคำาของบริษัทฯ ได้พยายามลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมให้อยู่ในระดับตำาสุด
จึงไม่มีความจำาเป็นต้องย้ายประชาชนออกจากถิ่นฐานเดิมเกินความจำาเป็น เหมืองแร่ทองคำาและ
84 ชุมชนสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน ดังตัวอย่างของเหมืองแร่ทองคำา Martha

ในเมือง Waihi ประเทศนิวซีแลนด์ แต่ที่บริษัทฯ ต้องดำาเนินการโยกย้ายประชาชนในหมู่บ้านเขาหม้อ

ออกจากพื้นที่เดิมนั้น ก็เป็นการดำาเนินการตามความต้องการของชาวบ้าน ซึ่งได้ต่อรองให้บริษัทฯ
ดำาเนินการ ไม่เช่นนั้นจะไม่ให้ความเห็นชอบในโครงการเหมืองแร่ทองคำาของบริษัทฯ

12
มูลนิธิบูรณะนิเวศ. (ม.ป.ป.). เหมืองทองเปื้อนมลพิษ จ.พิจิตร. เข้าถึงได้จาก มูลนิธิบูรณะนิเวศ: http://thaiecoalert.
org/th/pollution/40

รายงานการศึกษาวิจัยมาตรฐานสากลในการดำาเนินธุรกิจเพื่อการคารพสิทธิมนุษยชน

59-09-116 001-128 vijai lem4 i_coated.indd 84 9/24/16 1:50 PM