Page 52 - รายงานผลการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
P. 52
๒๕
เป็นของตนเอง หรือมีที่ดินเล็กน้อยไม่เพียงพอแก่กำรครองชีพ หรือต้องเช่ำที่ดินของผู้อื่นประกอบ
เกษตรกรรมอยู่เป็นจ ำนวนมำก ตลอดจนที่มีผลผลิตต่อไร่ต่ ำเป็นเกณฑ์ในกำรจัดอันดับควำมส ำคัญในกำร
ก ำหนดเขตก่อนหลัง ในกรณีที่ถือเขตของต ำบลหรืออ ำเภอเป็นเขตปฏิรูปที่ดินนั้น ให้หมำยถึงเฉพำะที่
ตั้งอยู่นอกเขตเทศบำลและสุขำภิบำล
มำตรำ ๒๕ ทวิ ถ้ำที่ดินที่ ส.ป.ก. ได้มำเป็นแปลงเล็กแปลงน้อยและมิได้อยู่ในเขตปฏิรูป
ที่ดินให้ ส.ป.ก. มีอ ำนำจจัดที่ดินนั้นให้กับเกษตรกรหรือสถำบันเกษตรกรได้ ตำมมำตรำ ๓๐ เสมือนว่ำ
เป็นที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน โดยไม่ต้องด ำเนินกำรก ำหนดเขตที่ดินในท้องที่นั้นให้เป็นเขตปฏิรูปที่ดินตำม
มำตรำ ๒๕ (ตำมมำตรำนี้ ได้ยกเว้นกรณีที่ดินบริจำคที่ได้มำเป็นแปลงเล็กแปลงน้อย)
มำตรำ ๒๖ เมื่อได้มีพระรำชกฤษฎีกำก ำหนดเขตปฏิรูปที่ดินใช้บังคับในท้องที่ใดแล้ว
(๑) ถ้ำในเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีที่ดินอันเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินส ำหรับพลเมือง
ใช้ร่วมกัน แต่พลเมืองเลิกใช้ประโยชน์ในที่ดินนั้น หรือได้เปลี่ยนสภำพจำกกำรเป็นที่ดินส ำหรับพลเมือง
ใช้ร่วมกันก็ดี หรือพลเมืองยังใช้ประโยชน์ในที่ดินนั้นอยู่ หรือยังไม่เปลี่ยนสภำพจำกกำรเป็นที่ดินส ำหรับ
พลเมืองใช้ร่วมกัน เมื่อได้จัดที่ดินแปลงอื่นให้พลเมืองใช้ร่วมกันแทน โดยคณะกรรมกำรประกำศ ในรำช
กิจจำนุเบกษำแล้วก็ดี ให้พระรำชกฤษฎีกำก ำหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีผลเป็นกำรถอนสภำพ
กำรเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินส ำหรับที่ดินดังกล่ำวโดยมิต้องด ำเนินกำรถอนสภำพตำมประมวล
กฎหมำยที่ดิน และให้ ส.ป.ก. มีอ ำนำจน ำที่ดินนั้นมำใช้ในกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(๒) ถ้ำในเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีที่ดินอันเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินส ำหรับใช้เพื่อ
ประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพำะ หรือที่ดินที่ได้สงวนหรือหวงห้ำมไว้ตำมควำมต้องกำรของทำงรำชกำรเมื่อ
กระทรวงกำรคลังได้ให้ควำมยินยอมแล้ว ให้พระรำชกฤษฎีกำก ำหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้น มีผลเป็นกำรถอน
สภำพกำรเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินส ำหรับที่ดินดังกล่ำว โดยมิต้องด ำเนินกำรถอนสภำพ
ตำมกฎหมำยว่ำด้วยที่รำชพัสดุ และให้ ส.ป.ก. มีอ ำนำจน ำที่ดินนั้นมำใช้ในกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(๓) ถ้ำในเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีที่ดินอันเป็นสำธำรณสมบัติของแผ่นดินซึ่งเป็นที่ดินรกร้ำง
ว่ำงเปล่ำ หรือที่ดินซึ่งมีผู้เวนคืนหรือทอดทิ้ง หรือกลับมำเป็นของแผ่นดินโดยประกำรอื่นตำมกฎหมำย
ที่ดินและที่ดินนั้นอยู่นอกเขตป่ำไม้ถำวรตำมมติคณะรัฐมนตรี ให้ ส.ป.ก. มีอ ำนำจน ำที่ดินนั้นมำใช้ในกำร
ปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(๔) ถ้ำเป็นที่ดินในเขตป่ำสงวนแห่งชำติ เมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติให้ด ำเนินกำรปฏิรูปที่ดิน
เพื่อเกษตรกรรมในที่ดินเขตป่ำสงวนแห่งชำติส่วนใดแล้วเมื่อ ส.ป.ก.จะน ำที่ดินแปลงใดในส่วนนั้น
ไปด ำเนินกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ให้พระรำชกฤษฎีกำก ำหนดเขตปฏิรูปที่ดินมีผลเป็นกำรเพิกถอน
ป่ำสงวนแห่งชำติในที่ดินแปลงนั้น และให้ ส.ป.ก. มีอ ำนำจน ำที่ดินนั้นมำใช้ในกำรปฏิรูปที่ดินเพื่อ
เกษตรกรรมได้โดยไม่ต้องด ำเนินกำรเพิกถอนตำมกฎหมำยป่ำสงวนแห่งชำติ