Page 42 - รายงานผลการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
P. 42
๑๕
หลักการและสาระส าคัญ
ประมวลกฎหมำยที่ดิน มีหลักกำรให้มีกำรจัดกำรในเรื่องกำรจัดที่ดินให้ประชำชน
อย่ำงเป็นระบบ โดยมีกำรก ำหนดในเรื่องเกี่ยวกับสิทธิในที่ดิน กำรด ำเนินกำรในกำรรังวัดที่ดิน
กำรด ำเนินกำรจดทะเบียนสิทธิ และนิติกรรมกำรด ำเนินกำรในที่สำธำรณะสมบัติของแผ่นดิน
กำรด ำเนินกำรกรณีคนต่ำงด้ำว กำรก ำหนดสิทธิของนิติบุคคลบำงกลุ่ม กำรด ำเนินกำรเรื่องกำรค้ำที่ดิน
และกำรด ำเนินกำรเรื่องกรรมสิทธิ์ในที่ดินให้แก่ประชำชน โดยมีคณะกรรมกำรจัดที่ดินแห่งชำติเป็นผู้
ก ำกับนโยบำยกำรจัดที่ดินเพื่อให้ประชำชนมีที่ดินส ำหรับอยู่อำศัยและหำเลี้ยงชีพตำมควรแกอัตภำพ และ
มีรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทย เป็นผู้รักษำกำรตำมกฎหมำยนี้ โดยมีสำระส ำคัญ ดังนี้
(๑) ค านิยาม
“ที่ดิน” หมำยควำมว่ำ พื้นที่ดินทั่วไป และให้หมำยควำมรวมถึง ภูเขำ ห้วย หนอง คลอง
บึง ล ำน้ ำ ทะเลสำบ เกำะ และที่ชำยทะเลด้วย
(๒) ที่ดินของรัฐ
ในที่ดินของรัฐ ถ้ำมิได้มีสิทธิครอบครองหรือมิได้รับอนุญำตจำกพนักงำนเจ้ำหน้ำที่
กฎหมำยห้ำมมิให้บุคคลใดเข้ำไปยึดถือ ครอบครอง รวมตลอดถึงกำรก่นสร้ำงหรือเผำป่ำ ท ำด้วยประกำรใด
ให้เป็นกำรท ำลำย หรือท ำให้เสื่อมสภำพที่ดิน ที่หิน ที่กรวด หรือที่ทรำย ในบริเวณที่รัฐมนตรีประกำศ
หวงห้ำมในรำชกิจจำนุเบกษำ หรือท ำสิ่งหนึ่งสิ่งใดอันเป็นอันตรำยแก่ทรัพยำกรในที่ดิน ผู้ที่รับอนุญำต
ต้องเสียค่ำตอบแทนเป็นรำยปีให้แก่องค์กำรบริหำรส่วนจังหวัด
(๓) คณะกรรมการจัดที่ดินแห่งชาติ
กฎหมำยก ำหนดให้มี "คณะกรรมกำรจัดที่ดินแห่งชำติ" ประกอบด้วยรัฐมนตรีว่ำกำร
กระทรวงทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อมเป็นประธำน หัวหน้ำส่วนรำชกำรที่เกี่ยวข้องและผู้อ ำนวยกำร
ส ำนักงำนนโยบำยและแผนทรัพยำกรธรรมชำติและสิ่งแวดล้อมเป็นกรรมกำรและเลขำธิกำรโดยต ำแหน่ง
และคณะกรรมกำรผู้ทรงคุณวุฒิอื่นอีกไม่เกินเจ็ดคนซึ่งแต่งตั้งโดยคณะรัฐมนตรี
(๔) อ านาจหน้าที่ของคณะกรรมการจัดที่ดินแห่งชาติ
1) วำงนโยบำยกำรจัดที่ดิน เพื่อให้ประชำชนมีที่ดินส ำหรับอยู่อำศัยและหำเลี้ยง
ชีพตำมควรแก่อัตภำพ
2) วำงแผนกำรถือครองที่ดิน
3) สงวนและพัฒนำที่ดินเพื่อจัดให้แก่ประชำชน
4) สงวนหรือหวงห้ำมที่ดินของรัฐซึ่งมิได้มีบุคคลใดมีสิทธิครอบครองเพื่อให้
ประชำชนใช้ประโยชน์ร่วมกัน
5) อนุมัติโครงกำรกำรจัดที่ดินของทบวงกำรเมือง
