Page 33 - โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
P. 33
๑๙
๓.๓.๒ บทบัญญัติอื่น ๆ ว่าด้วยสิทธิด้านสิ่งแวดล้อม
บทบัญญัติว่าด้วยสิทธิด้านสิ่งแวดล้อมมีหัวใจสําคัญที่สิทธิชุมชน ซึ่งได้บัญญัติไว้ใน
มาตรา ๖๖ และ ๖๗ ตามที่ได้กล่าวไว้ข้างต้นแล้ว นอกจากนี้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช ๒๕๕๐ ฉบับนี้ ก็ยังมีบทบัญญัติอีกหลายประการที่ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนใน
การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ซึ่งรวมถึงการอนุรักษ์ การใช้ประโยชน์จาก
ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ทั้งยังมีบทบัญญัติที่ให้ความสําคัญแก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดย
กําหนดให้ต้องกระจายอํานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการจัดบริการสาธารณะด้านต่าง ๆ
อันรวมถึงการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ดังนี้
๑) การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
การอนุรักษ์ การใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ในส่วนที่ ๘ ว่าด้วยแนวนโยบายด้าน
ที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ ได้
บัญญัติให้ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วม ดังนี้
มาตรา ๘๕ (๑) ประชาชนต้องเข้าไปมีส่วนร่วมในการตัดสินใจกําหนดหลักเกณฑ์
และมาตรฐานการใช้ที่ดินอย่างยั่งยืน โดยให้คํานึงถึงความสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ ทั้ง
ผืนดิน ผืนน้ํา วิถีชีวิตของชุมชนท้องถิ่นและการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ
มาตรา ๘๕ (๔) รัฐต้องจัดให้มีแผนการบริหารจัดการทรัพยากรน้ําและ
ทรัพยากรธรรมชาติอื่นอย่างเป็นระบบและเกิดประโยชน์ต่อส่วนรวม โดยต้องให้ประชาชนมีส่วนร่วมใน
การสงวน บํารุงรักษา และใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ และความหลากหลายทางชีวภาพอย่าง
สมดุล
มาตรา ๘๕ (๕) รัฐต้องดําเนินการ ส่งเสริม บํารุงรักษา และคุ้มครองคุณภาพ
สิ่งแวดล้อมตามหลักการพัฒนาที่ยั่งยืน ตลอดจนควบคุมและกําจัดภาวะมลพิษที่มีผลต่อสุขภาพอนามัย
สวัสดิภาพ และคุณภาพชีวิตของประชาชน โดยประชาชน ชุมชนท้องถิ่น และองค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่น ต้องมีส่วนร่วมในการกําหนดแนวทางการดําเนินงาน
๒) การกระจายอํานาจและการมีส่วนร่วมให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการ
ส่งเสริมและรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รัฐธรรมนูญได้ให้ความสําคัญต่อการกระจาย
อํานาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการคุ้มครองดูแลทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยมี
บัญญัติไว้ในหมวด ๑๔ ว่าด้วยการปกครองส่วนท้องถิ่นในมาตรา ๒๙๐ ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมี
อํานาจหน้าที่ส่งเสริมและรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามที่กฎหมายบัญญัติ ทั้งในเขต
พื้นที่และการเข้าไปมีส่วนร่วมในการบํารุงรักษาทรัพยากรสิ่งแวดล้อมและการพิจารณาโครงการนอกเขต
