Page 34 - สิทธิมนุษยชน : รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
P. 34
สิทธิมนุษยชน รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
ทหารในต้นทศวรรษ ๑๙๖๐ ได้ก้าวเข้าสู่สภาพเงื่อนไขของการพัฒนาและการ
ปรับเปลี่ยนสู่อุตสาหกรรม ในทำนองเดียวกับประเทศกำลังพัฒนาอีกหลายแห่ง
การิเริ่มดังกล่าวมาจากธนาคารโลกและไอเอ็มเอฟ ซึ่งเป็นยักษ์ใหญ่ทางเศรษฐกิจ
การเมืองยุคสังคมโลก จากนั้นจึงเกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างและการขยายตัว
ของชนชั้นกลางในเมือง รวมทั้งความยากจนที่แผ่ขยายออกไป การกดชนบท
ลงเป็นเบี้ยล่าง และความเสื่อมโทรมทางธรรมชาติ ทั้งหมดนี้ย่อมเป็นปรากฏการณ์
ระดับโลกที่ทราบกันดีอยู่แล้ว คงไม่ต้องลงรายละเอียดมากไปกว่านี้ ทั้งนี้ย่อมเป็นการ
เพียงพอที่จะกล่าวว่า การพัฒนาที่เน้นความเจริญเติบโตและนโยบายที่สืบเนื่องนั่นเอง
ที่เป็นมูลเหตุของความทุกข์ยากเป็นอันมากของมนุษย์ และนำมาซึ่งการล่วงล้ำสิทธิ
ขั้นพื้นฐานในวิถีดำรงชีพและพัฒนาตนเอง นับเป็นเรื่องน่าเศร้ายิ่งนักที่สิทธิพื้น ๆ
ทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมเหล่านี้ยังไม่ถูกนับรวมเป็นสิทธิมนุษยชน
และผู้ครองอำนาจเป็นเจ้าโลกอยู่ในปัจจุบัน โดยเฉพาะเหล่า “นักเสรีนิยม” ที่เคยต่อสู้
๖
เพื่อเสรีภาพมาในอดีต ก็ยังปฏิเสธความรับผิดชอบต่อสิทธิเหล่านี้ กระนั้นก็ดี
ภายในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ตอนต้นทศวรรษ ๑๙๗๐ ก็เกิดการลุกฮือของมวลชน
โดยพลังผลักดันร่วมกันระหว่างชนชั้นกลางรุ่นใหม่กับขบวนการนิสิตนักศึกษา
จากนั้นความล่มสลายของคณะเผด็จการและความแตกแยกในหมู่ทหารก็นำไปสู่
การรัฐประหารครั้งแล้วครั้งเล่าแล้วจึงตามมาด้วยกระบวนการเปลี่ยนผ่านสู่การปกครอง
โดยพลเรือนตามลำดับในราวปลายทศวรรษ ๑๙๘๐ แต่แล้วในปีถัดมาก็กลับ
๖
ศาสตราจารย์ Edward Herman แห่ง Wharton School กล่าวได้อย่างแจ้งชัดและน่าสนใจว่า
กระบวนการเจริญเติบโตที่ทำให้คนเป็นจำนวนมากต้องยากจนแร้นแค้น แต่กลับทำให้ชนชั้นนำกลุ่มเล็ก ๆ
ร่ำรวยมั่งคั่ง จะต้องอาศัยการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างสาหัสด้วยมิใช่หรือ ตามทฤษฎีเสรีนิยมและคำจำกัด
ความที่ใช้โดยองค์การสิทธิมนุษยชนของโลกตะวันตก ก็ต้องตอบว่า ไม่ใช่ เพราะสิทธิมนุษยชนนั้นเป็นสิทธิ
ทางการเมืองส่วนบุคคล.....ไม่รวมถึงสิทธิทางเศรษฐกิจในการยังชีพ การศึกษา การรักษาสุขภาพ การมี
ที่อยู่อาศัยและอาชีพการงาน ดังนั้นหากเกิดความยากจนแร้นแค้นตามมาจากกลไกทำงานปกติของระบบตลาด
ที่มีพื้นฐานอยู่บนอำนาจทางเศรษฐกิจและองค์กรและธนาคารเอกชน ด้วยความช่วยเหลือของไอเอ็มเอฟ ธนาคารโลก
รัฐบาลสหรัฐฯ และระบอบประชาธิปไตยแต่ในนามอย่างเม็กซิโกหรือชิลี ก็ไม่เกี่ยวอะไรกับสิทธิมนุษยชน. อ้างแล้ว
๓๐ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ