Page 17 - สิทธิมนุษยชน : รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
P. 17
สิทธิมนุษยชน รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
(๘) สิทธิในการยินยอมโดยสมัครใจและได้รับข้อมูลล่วงหน้า
(๙) สิทธิที่จะควบคุมการเข้าถึงและแสดงความเป็นเจ้าของต่อพันธุ์พืช สัตว์
และแร่ธาตุอันจำเป็นอย่างยิ่งยวดต่อวัฒนธรรมของพวกเขา
(๑๐) สิทธิในการครอบครอง พัฒนา และควบคุมการใช้ผืนดินและอาณาบริเวณ
รวมทั้งสภาพแวดล้อมทั้งหมด อันประกอบด้วยที่ดิน อากาศ น้ำ
ชายฝั่ง น้ำแข็งในทะเล พืชและสัตว์ ตลอดจนทรัพยากรอื่นๆ ซึ่งพวกเรา
เขาเคยเป็นเจ้าของ ครอบครอง หรือใช้ประโยชน์ตามจารีตประเพณี
(๑๑) สิทธิในมาตรการพิเศษเพื่อคุ้มครองและพัฒนาวิทยาศาสตร์
เทคโนโลยี และการแสดงออกทางวัฒนธรรมของพวกเรารวมไปถึง
ทรัพยากรมนุษย์ และทรัพยากรทางพันธุกรรมอื่น ๆ เมล็ดพันธุ์ ยา
ความรู้ในคุณสมบัติของสัตว์และพืช จารีตมุขปาฐะ วรรณกรรม
งานออกแบบ และทัศนศิลป์และศิลปะการแสดง
(๑๒) สิทธิในค่าสินไหมทดแทนที่เป็นธรรมเหมาะสมสำหรับการอันใดก็ตาม
ที่ก่อให้เกิดผลกระทบอันคุกคาม ในทางสภาพแวดล้อม เศรษฐกิจ
สังคม วัฒนธรรมหรือจิตวิญญาณ
ไม่ว่าจะมีผลผูกพันทางกฎหมายหรือไม่ก็ตาม สิทธิ – หรือกล่าวอีกนัยหนี่ง
การอ้างอิงหลักศีลธรรม – ตามที่ได้ลำดับมานี้ ถึงที่สุดแล้วย่อมขึ้นอยู่กับว่า จะเป็น
ที่ยอมรับและเคารพในฐานะเป็นหลักอันชอบธรรมอย่างหนักแน่นเพียงใดในสังคม
ประเทศไทยเป็นตัวอย่างที่ดีในเรื่องนี้ เพราะแม้จะมีบทบัญญัติตามรัฐธรรมนูญ
ให้กับสิทธิชุมชนเกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่นและความหลากหลายทางชีวภาพก็ตาม
แต่การอ้างหลักศีลธรรมดังที่ปรากฏในบทบัญญัติเหล่านี้ ยังห่างไกลจากความเป็นจริง
ในทางปฏิบัติยิ่งนัก นี่ก็เป็นเพราะแบบแผนทางกฎหมายหรือศีลธรรมอันใดก็ตาม
ย่อมไม่อาจดำรงอยู่ได้ด้วยตัวของมันเอง หากปราศจากฐานสนับสนุนทางสังคม
และวัฒนธรรม ที่กล่าวเช่นนี้ไม่ใช่เพื่อแสดงความไม่พอใจหรือความสิ้นหวัง ซึ่งเป็น
๑๒ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
