Page 12 - สิทธิมนุษยชน : รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
P. 12
สิทธิมนุษยชน รวมบทความ ศ.เสน่ห์ จามริก
ประชาธิปไตยในส่วนของสหประชาชาติ
ในประการแรก สิทธิมนุษยชนไม่ใช่สิ่งที่ได้มาเพราะมีใครหยิบยื่นให้ ดังที่
โทนี่ เอแวนส์ ได้ตั้งข้อสังเกตจากประวัติศาสตร์ว่า สิทธิมนุษยชนทั้งหลาย “เกี่ยวข้อง
กับการจัดตั้งและพิทักษ์รักษาข้ออ้างโดนศีลธรรม ซึ่งสร้างความชอบธรรมให้กับ
ผลประโยชน์เฉพาะต่าง ๆ” หรือตามที่ นีล สแตมเมอรส์ สรุปได้อย่างรัดกุมว่า
“แนวคิดและแนวปฏิบัติเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนนั้น ประชาชนเป็นผู้สร้างขึ้น
๓
ในสถานการณ์เฉพาะทางประวัติศาสตร์ สังคม และเศรษฐกิจ” และหากมองจาก
ความเป็นจริงที่เกิดขึ้น ก็จะเห็นได้ว่า สิทธิมนุษยชนเป็นผลลัพธ์โดยตรงจาการต่อสู้
และมิได้เป็นสมบัติของวัฒนธรรมหรือจารีตใดเป็นการเฉพาะเลย ความข้อนี้
ไฮเนอร์ บีลเฟลด์ ได้วิเคราะห์สรุปไว้อย่างชัดเจนว่า
“.....สิทธิมนุษยชนไม่ได้พัฒนาขึ้นในฐานะ “การผลิบานโดยธรรมชาติ”
ของแนวคิดมนุษยนิยมที่ฝังรากลึกอยู่ในจารีตทางวัฒนธรรมและศาสนา
ของยุโรป ในทางตรงกันข้าม ประชาชนในโลกตะวันตก ก็ต้อง (และยังต้อง)
ต่อสู้ให้สิทธิของพวกเขาได้รับการเคารพเช่นกัน....สิทธิเหล่านี้.....เป็นการ
บรรลุผลที่เกิดจากความขัดแย้งทางการเมือง เป็นเวลายาวนาน ในช่วง
กระบวนการเข้าสู่ภาวะสมัยใหม่ของยุโรป หาได้เป็นมรดกนิรันดรจาก
๔
ขุมทรัพย์ทางวัฒนธรรมอันเป็นแบบฉบับของยุโรปแต่อย่างใดเลย”
ในแง่นี้ จึงเป็นเรื่องที่ไม่ต้องเถียงกันอีกต่อไป ว่าเรื่องสิทธิมนุษยชนนั้น
เราควรจะใช้มุมมองแบบสารัตถนิยมหรือสัมพันธนิยมทางวัฒนธรรม ฝ่ายสารัตถนิยม
ก็ยกให้ตะวันตกผูกขาดคำจำกัดความของสิทธิมนุษยชน ฝ่ายสัมพัทธนิยมก็ใช้
๓
Tony Evans, “Introduction: power, hegemony and the universalization of human rights”, in
Tony Evans, ed., Human Rights Fifty Years On, Manchester University Press, ๑๙๙๘, p. ๔.
๔
Heiner Bielefeld, “WESTERN VERSUS ISLAMIC HUMAN RIGHTS CONCEPTION? A Critique of
Cultural Essentialism in the Discussion of Human Rights”, Political Theory, vol. ๒๘, No. ๑,
February ๒๐๐๐, pp. ๙๖-๙๗.
สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ๗