Page 246 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 246
่
คงเป็นของฝายราชการแม้จะมีกฎหมายรองรับการมีส่วนร่วมให้ท้องถิ่นร่วมกําหนดการเป็นที่
ั
สาธารณประโยชน์ แต่ทางปฏิบัติพบการไม่รับฟงความคิดเห็นราษฎร กีดกันการมีส่วนร่วมการดูแล รักษา
้
คุ้มครอง ปองกัน ที่สาธารณประโยชน์ เช่นกรณีการบุกรุกที่สาธารณประโยชน์ ราษฎรไม่สามารถ
แจ้งความร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานตํารวจเนื่องจากไม่มีอํานาจหน้าที่ตามกฎหมายต้องเป็นกํานัน
ผู้ใหญ่บ้าน
นโยบายเชิงปฏิบัติการ เป็นทางเลือกสําหรับการออกนโยบายเพื่อบ่งวิธีการปฏิบัติราชการ
ให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน เช่น การแสวงหาข้อเท็จจริงในความเป็นที่สาธารณประโยชน์ควรแก้ไข
ปรับปรุงวิธีการแสวงหาข้อเท็จจริงและพยานหลักฐาน เทียบเคียงระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วย
การสอบสวนเกี่ยวกับการบุกรุกที่หรือทางสาธารณประโยชน์ พ.ศ. 2539
ั
บทบัญญัติกฎหมายที่สาธารณประโยชน์ ยังไม่สอดรับกับรัฐธรรมนูญฉบับปจจุบัน ควรชําระ
และประมวลบทบัญญัติกฎหมายที่ดินทั้งหมด บ่งเนื้อหา อํานาจ และวิธีการบริหารจัดการตรวจสอบ
ที่ดินประเภทต่าง ๆ ให้สอดรับชัดเจนโดยประชาชนท้องถิ่นมีอํานาจและส่วนร่วมมากขึ้น
ข้อเสนอแนะ
1. ให้มีการเร่งรัดสํารวจ รวบรวมข้อมูล และตรวจสอบแนวเขตที่ดินสาธารณประโยชน์
ทั่วประเทศให้สอดคล้องตามความเท็จจริง โดยการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่ เพื่อกําหนดขอบเขต
ที่สาธารณประโยชน์ให้ชัดเจน
2. ให้หน่วยงานรัฐและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยใช้หลักการมีส่วนร่วมของประชาชน
้
ในพื้นที่ในการดูแลรักษาที่สาธารณประโยชน์ของชุมชน และร่วมกันเพื่อกําหนดมาตรการปองกันการ
บุกรุก และการเข้ายึดครอบครองโดยผู้มีอิทธิพลในท้องถิ่น
ั
3. สร้างกลไกและกระบวนการในการแก้ไขปญหาข้อพิพาทความขัดแย้งในที่ดินสาธารณประโยชน์
ั
ระหว่างหน่วยงานของรัฐกับประชาชน โดยประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการดําเนินการแก้ไขปญหาใน
ทุกขั้นตอน
ั
4. ให้มีการปรับปรุงแก้ไขระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการแก้ไขปญหาการบุกรุกที่ดิน
ั
ของรัฐ โดยให้ชุมชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการแก้ไขปญหาด้วย ทั้งนี้ให้กําหนดแนวทางพิจารณาความขัดแย้ง
่
เรื่องที่ดินสาธารณะ โดยให้มีการตั้งคณะทํางานจากทุกฝายตรวจสอบข้อเท็จจริงและความเป็นมาของ
ที่สาธารณะให้ชัดเจน
้
5. ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการปองกันและแก้ไข
ั
ปญหาการบุกรุกที่ดินสาธารณประโยชน์และจัดสรรงบประมาณเพื่อดําเนินการจัดทําข้อมูล หลักฐาน
และข้อเท็จจริง ในจัดทําแนวเขตให้ชัดเจน
6‐37
