Page 211 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 211
พักผ่อนหย่อนใจ ที่เลี้ยงสัตว์ และเพื่อประโยชน์แก่ตัวราษฎรในพื้นที่ เช่น จัดทําแปลงสาธิตการเกษตร
การจัดทําตลาดกลาง ฯลฯ
การขอใช้ประโยชน์ในที่สาธารณประโยชน์ ทบวงการเมืองประสงค์ขอใช้ในกิจกรรมเพื่อ
ประโยชน์ในราชการและมีงบประมาณพร้อมที่จะดําเนินการ แจ้งความประสงค์ต่อกระทรวงมหาดไทย
กรมที่ดิน หรือจังหวัดท้องที่ พร้อมระบุกิจกรรมที่ขอใช้และรายละเอียดที่เกี่ยวข้อง เช่น สถานที่ขอใช้
ขอบเขตเนื้อที่ แผนที่ วัตถุประสงค์ โครงการ แผนงาน แผนผังการใช้ที่ดิน และงบประมาณก่อสร้าง
จังหวัดดําเนินการสอบสวนตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการอนุญาตให้
ทบวงการเมืองใช้ที่ดินรัฐเพื่อประโยชน์ในราชการตามประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2541 กรมที่ดิน
พิจารณาว่าที่ดินอยู่ในหลักเกณฑ์หรือไม่ ความจําเป็นแก่การใช้ประโยชน์ในราชการของทบวง
การเมืองนั้นสมควรหรือไม่ ได้รับงบประมาณพร้อมที่จะดําเนินการแล้วหรือไม่ หากไม่มีข้อขัดข้อง
เสนอปลัดกระทรวงมหาดไทยอนุมัติและแจ้งกลับไปยังทบวงการเมืองและจังหวัดทราบ
การเปลี่ยนสภาพที่สาธารณประโยชน์ การเปลี่ยนสภาพที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน
สําหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน จากการใช้เพื่อสาธารณประโยชน์อย่างหนึ่งเป็นอีกอย่างหนึ่ง จะต้องเป็นการ
ดําเนินการโดยทบวงการเมือง(ส่วนราชการที่มีฐานะเป็นนิติบุคคลของราชการส่วนกลาง ราชการส่วนภูมิภาค
ราชการส่วนท้องถิ่น) เท่านั้น และมีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงหรือพัฒนาไปใช้เพื่อสาธารณประโยชน์
เช่น การถมคลองเพื่อเปลี่ยนเป็นถนน ในการดําเนินการทบวงการเมืองจะต้องยื่นคําขอต่อจังหวัด
พร้อมโครงการและรายละเอียดในการดําเนินการ จังหวัดจะต้องแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ
ขอทราบความเห็นไปยังหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง และสรุปความเห็นของคณะกรรมการของ
ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องและความเห็นของจังหวัดรายงานให้กระทรวงมหาดไทยทราบ เพื่อนําเข้าสู่
ที่ประชุมคณะกรรมการพิจารณาก่อนนําเสนอกระทรวง มหาดไทยอนุมัติหรือสั่งการเป็นอย่างอื่นต่อไป
ตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน
สําหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน จากการใช้เพื่อสาธารณประโยชน์อย่างหนึ่งเป็นอีกอย่างหนึ่ง พ.ศ. 2543
การสิ้นสภาพและการถอนสภาพที่สาธารณประโยชน์ การสิ้นสภาพหรือการเปลี่ยนแปลง
สถานะต้องเป็นไปตามกฎหมาย เนื่องจากที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินจะโอนแก่กันมิได้
เว้นแต่อาศัยอํานาจแห่งบทกฎหมายเฉพาะหรือพระราชกฤษฎีกา นอกจากนี้หากทางราชการหรือ
เอกชนประสงค์จะใช้ประโยชน์อย่างอื่น ก็จะต้องจัดหาที่ดินอื่นมาให้ประชาชนใช้ประโยชน์ร่วมกันแล้ว
ดําเนินการถอนสภาพการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับประชาชนใช้ร่วมกันก่อน กรณีที่
ประชาชนเลิกใช้ประโยชน์ร่วมกันในที่ดินนั้นแล้วไม่ต้องหาที่ดินอื่นมาให้ประชาชนใช้ประโยชน์ร่วมกันแทน
สําหรับการถอนสภาพหากนําไปใช้เพื่อประโยชน์อย่างอื่นของทางราชการการถอนสภาพให้กระทําโดย
พระราชกฤษฎีกา แต่ถ้าการโอนไปยังเอกชนต้องกระทําโดยพระราชบัญญัติตามมาตรา 8 วรรคสอง
แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497
ภาพรวมสถานการณ์ปัญหาที่สาธารณประโยชน์ ทางปฏิบัติผู้มีอํานาจหน้าที่ปฏิบัติราชการ
มิปฏิบัติราชการตามบทบัญญัติรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 อันดํารงฐานะ
กฎหมายสูงสุดแห่งรัฐ
6‐2