Page 32 - แนวปฏิบัติเพื่อการจัดการร่วมประเด็นสิทธิมนุษยชน : สิทธิชุมชนกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และการพัฒนารวมถึงสิทธิอื่นที่เกี่ยวข้อง
P. 32
32 สำ�นักงานคณะกรรมการสำิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
อย่างไรก็ดี จากรายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชน
ของประเทศไทยปี ๒๕๖๒ ของ กสม. ระบุว่า ยังมีประชาชนอีกจ�านวนมากที่
ประสบปัญหาที่ดินท�ากินและได้รับความเดือดร้อนจากการถูกจับกุมและขับไล่ออก
๑๕
จากที่ดินเดิมอยู่ นอกจากนี้ ภาคประชาชนบางส่วนได้วิจารณ์กฎหมายเหล่านี้
ว่า ไม่สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ เพราะใช้แนวคิดการควบคุม
ทรัพยากรโดยรัฐ และไม่ยอมรับสิทธิชุมชน
๑๖
ส่วนกฏหมายป่าชุมชนไม่อนุญาตให้ขอจัดตั้ง “ป่าชุมชน” ในเขตป่าอนุรักษ์
ท�าให้ชุมชนที่อยู่ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์หลายแห่งไม่สามารถจัดตั้งป่าชุมชนได้ หรือชุมชน
หลายแห่งที่มีการจัดการป่าชุมชนอยู่แล้ว ไม่สามารถขอรับรองทางกฎหมายได้ อาทิ
กรณีกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง (ปกาเกอญอ) บ้านกลาง ต�าบลบ้านดง อ�าเภอแม่เมาะ
จังหวัดล�าปาง ที่ดูแลผืนป่ากว่า ๑๐,๐๐๐ ไร่ แต่ไม่สามารถเข้าเงื่อนไขการจัดตั้ง
ป่าชุมชนได้ เนื่องจากอยู่ในเขตป่าอนุรักษ์ ๑๗
เขตเศรษฐกิจพิเศษ มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษ
ภาคตะวันออก พ.ศ. ๒๕๖๑ เพื่อพัฒนาพื้นที่ภาคตะวันออกให้เป็นระบบ โดยเฉพาะ
การส่งเสริมการประกอบพาณิชยกรรมและอุตสาหกรรม อย่างไรก็ดี มีประชาชน
ในพื้นที่บางกลุ่มและนักวิชาการที่คัดค้านการด�าเนินการในเรื่องดังกล่าว โดยเฉพาะ
เรื่องการประกาศใช้ผังเมืองในการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก
(EEC Watch) ที่ยกเลิกผังเมืองเดิม ที่ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน
และเปลี่ยนพื้นที่เกษตรกรรม (สีเขียว) เป็นพื้นที่อุตสาหกรรม (สีม่วง) ซึ่งถือเป็น
การท�าลายหลักประกันในการคุ้มครองสิทธิชุมชนด้านสิ่งแวดล้อม และเอื้อประโยชน์
ให้กับคนเพียงบางกลุ่ม ๑๘
๑๕ รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๒ ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หน้า ๑๕๗ - ๑๕๘
๑๖ การประชุมเชิงปฏิบัติการ “ทางเลือก ทางออก พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๖๒” วันเสาร์ที่ ๖ มิถุนายน ๒๕๖๓ ณ ห้องประชุม
ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน) กรุงเทพฯ
๑๗ รายงานสรุปผลการปฏิบัติงานเผยแพร่และขับเคลื่อนงานวิจัยสิทธิมนุษยชน ปีงบประมาณ ๒๕๖๓ ในพื้นที่ภาคเหนือ (จังหวัดเชียงใหม่)
(วันที่ ๖ - ๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๓) โดยกลุ่มงานวิจัยสิทธิมนุษยชน ส�านักกิจการ กสม. ส�านักงาน กสม
๑๘ รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๒ ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หน้า ๑๖๐ - ๑๖๑
