Page 33 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2560
P. 33
นักปกป้องสิทธิมนุษยชน
สถานการณ์ ณ ปัจจุบัน นักปกป้องสิทธิมนุษยชนมีความส�าคัญต่อการส่งเสริมและต่อสู้เพื่อให้เกิดการคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชน และในประเทศไทยก็มีบุคคลหรือกลุ่มบุคคลต่าง ๆ ที่ออกมาแสดงออกในฐานะนักปกป้องสิทธิมนุษยชน
ไม่ว่าจะเป็นประเด็นด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือด้านสิทธิในกระบวนการยุติธรรม ซึ่งล้วนเกี่ยวข้องกับ
การใช้อ�านาจรัฐ เมื่อพิจารณาสถานการณ์เกี่ยวกับนักปกป้องสิทธิมนุษยชน พบว่า กรณีที่นักปกป้องสิทธิมนุษยชนเผชิญกับ
ปัญหาอุปสรรคในการต่อสู้ ปกป้อง เรียกร้องเพื่อสิทธิและเสรีภาพของตนเองและบุคคลอื่น เป็นสถานการณ์ที่ยังคงเกิดขึ้น
อย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการได้รับผลกระทบจากการใช้กลไกทางกฎหมายในการฟ้องด�าเนินคดีกับนักปกป้องสิทธิมนุษยชน
หรือการใช้ก�าลังของเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ก่อให้เกิดความเคลือบแคลงสงสัยว่าเป็นไปโดยชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ ซึ่งอาจ
ถือได้ว่าหลักการตามกติกา ICCPR และปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิและความรับผิดชอบของปัจเจกบุคคล กลุ่มบุคคล และ
องค์กรของสังคมในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน (Declaration on Human Rights
Defenders) ซึ่งเป็นที่ยอมรับในสากลยังไม่ได้รับการยอมรับหรือปฏิบัติมากนัก ขณะเดียวกัน สิ่งที่เป็นข้อห่วงกังวลที่มีแนวโน้ม
เกิดขึ้นกับนักปกป้องสิทธิมนุษยชนเพิ่มมากขึ้นคือ การฟ้องร้องในข้อหาหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา ซึ่งอาจส่งผล
ให้เกิดความหวาดกลัวต่อการแสดงออกในรูปแบบต่าง ๆ โดยเฉพาะในพื้นที่สื่อออนไลน์ อนึ่ง การให้ความส�าคัญต่อ
นักปกป้องสิทธิมนุษยชน เป็นประเด็นที่ไม่ปรากฏในกลไกทางกฎหมายหรือการก�าหนดนโยบายของรัฐอย่างชัดเจน
กสม. ขอเสนอให้รัฐบาลด�าเนินการ (๑) การศึกษาความเหมาะสมในการมีกฎหมายว่าด้วยการป้องกันการด�าเนิน
คดีเชิงยุทธศาสตร์เพื่อระงับการมีส่วนร่วมของสาธารณชน เพื่อเป็นกลไกทางกฎหมายในการปกป้องและคุ้มครองบุคคล
หรือกลุ่มบุคคลต่าง ๆ ที่แสดงออกในฐานะนักปกป้องสิทธิมนุษยชน (๒) การรับฟังและติดตามสถานการณ์ของนักปกป้อง
สิทธิมนุษยชน เพื่อรับทราบถึงสภาพปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหา (๓) การสร้างความตระหนักกับหน่วยงานภาครัฐ
ด้านกระบวนการยุติธรรมเพื่อท�าความเข้าใจต่อนักปกป้องสิทธิมนุษยชน รวมถึงบริบทหน้าที่ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนักปกป้อง
สิทธิมนุษยชน เพื่อน�าไปสู่การพิจารณาความเหมาะสมในการใช้บังคับใช้กฎหมายและการปฏิบัติหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง
32 | รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๐
