Page 44 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
P. 44
พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
Human Rights Obligations of the ASEAN Community
ตามรูปภาพที่ ๒ โครงสร้างหรือผังองค์กรของอาเซียนก�าหนดตามประชาคมหลักทั้งสามของอาเซียนกล่าวคือ
ได้จัดตั้งส�านักงาน (Department ซึ่งถ้าเทียบกับชื่อเรียกหน่วยงานในประเทศไทยจะเรียกเป็น “กรม”) เพื่อรับผิดชอบ
การประสานงานของประชาคมการเมืองและความมั่นคง ประชาคมเศรษฐกิจ และประชาคมสังคมและวัฒนธรรม พร้อมทั้ง
มีส�านักงานแยกต่างหากเพื่อท�าหน้าที่ในการอ�านวยการภายในส�านักเลขาธิการ (Community and Corporate Affairs
Department) โดยแต่ละ “ฝ่าย” จะมีผู้บริหารต�าแหน่งรองเลขาธิการอาเซียน (Deputy Secretary-General) เป็น
29
ผู้ก�ากับดูแล การก�าหนดโครงสร้างองค์กรและการจัดอัตราก�าลังถือเป็นหนึ่งในประเด็นที่มีผลโดยตรงต่อประสิทธิภาพ
การท�างานของกลไกสิทธิมนุษยชนอาเซียนซึ่งจะได้วิเคราะห์ในรายละเอียดต่อไปในบทที่ ๖ ในที่นี้สมควรกล่าวว่า นับแต่
มีการจัดตั้ง AICHR ขึ้นในปี พ.ศ. ๒๕๕๒ จนถึงปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ซึ่งเป็นช่วงที่มีการจัดท�าวิสัยทัศน์อาเซียน ๒๐๒๕
ฝ่ายเลขานุการของ AICHR สังกัดฝ่ายอ�านวยการ (ทั้งที่ AICHR มีหน้าที่ตามเอกสารก�าหนดขอบเขตอ�านาจหน้าที่ (TOR)
ให้รายงานต่อที่ประชุมรัฐมนตรีว่าการต่างประเทศอาเซียน (AMM) ซึ่งเป็นองค์กรที่รับผิดชอบประชาคมความมั่นคง
และการเมือง และเมื่อมีการก�าหนดวิสัยทัศน์อาเซียน ๒๐๒๕ ได้มีการปรับสังกัดของฝ่ายเลขานุการ AICHR มาขึ้นกับ
ฝ่ายการเมืองและความมั่นคง โดยมีแผนก “สิทธิมนุษยชน” ขึ้นเป็นการเฉพาะ อย่างไรก็ตาม การปรับโครงสร้างดังกล่าว
ยังไม่สามารถแก้ปัญหาความซ�้าซ้อนของงานด้านสิทธิมนุษยชนที่ยังคงมีหน่วยงานในส�านักเลขาธิการอาเซียนที่รับผิดชอบ
งานด้านสิทธิมนุษยชนโดยตรงถึงสองหน่วยงานในเวลาเดียวกัน โดยนอกเหนือจากฝ่ายเลขานุการของ AICHR แล้ว ยังมี
ฝ่ายเลขานุการของคณะกรรมาธิการด้านสิทธิเด็กและสตรี (ACWC) สังกัดฝ่ายสังคมและวัฒนธรรม โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง
แม้จะมีวิสัยทัศน์อาเซียน ๒๐๒๕ แล้วก็ตาม
๓.๓ องค์กรหลักของประชาคมอาเซียน
กฎบัตรอาเซียนได้รับรองสถานะขององค์กรที่ท�าหน้าที่ตัดสินใจด้านนโยบายสูงสุดของอาเซียน และได้จัดตั้ง
องค์กรที่ท�าหน้าที่ในการประสานงานด้านนโยบายต่าง ๆ ของอาเซียนเพิ่มขึ้นหลายองค์กร
โดยองค์กรหลักมีดังต่อไปนี้
29 รองเลขาธิการอาเซียนทั้ง ๔ คนจะต้องเป็นผู้มีสัญชาติของประเทศสมาชิก โดยจะมีสัญชาติเดียวกับเลขาธิการไมได้ และจะมา
จากประเทศเดียวกันไมได้ สืบค้นจาก http://www.asean.org/asean/asean-secretariat/deputy-secretaries-general-of-asean/
43
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
