Page 100 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
P. 100
พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน
Human Rights Obligations of the ASEAN Community
๑. การเสริมสร้างประสิทธิภาพกลไกสิทธิมนุษยชนส�าหรับสตรีและเด็กในอาเซียน
สิทธิสตรีและเด็กถือเป็นจุดร่วมในด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศสมาชิกอาเซียน แต่จ�าต้องมีการพัฒนา
ในอีกหลายด้าน โดยเฉพาะการเสริมสร้างศักยภาพและประสิทธิภาพของกลไกสิทธิมนุษยชนในประเด็นดังกล่าวซึ่งมี
องค์กรที่มีภารกิจโดยตรง คือ AICHR และ ACWC
๒. การพัฒนาตราสารด้านสิ่งแวดล้อมในอาเซียน
ผลกระทบสิ่งแวดล้อมข้ามพรมแดน (Transboundary Environmental Impact) เป็นประเด็นที่
เกิดขึ้นบ่อยครั้งและในหลายรูปแบบ และมีแนวโน้มที่จะมีความรุนแรงมากยิ่งขึ้นเมื่อมีการเปิดประชาคมอาเซียนอย่างเต็ม
รูปแบบแล้ว เนื่องจากการลงทุนข้ามพรมแดนสามารถด�าเนินการได้โดยมีอุปสรรคน้อยลงโดยเฉพาะในด้านกฎระเบียบ
ในปัจจุบันอาเซียนมีเพียงข้อตกลงในรูปแบบอนุสัญญาเฉพาะประเด็นหมอกควันข้ามพรมแดน แต่ยังขาดตราสารว่าด้วย
ผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมทั่วไป ที่จะเป็นเครื่องมือในการก�ากับดูแลการด�าเนินโครงการในประเทศสมาชิกที่อาจส่งผลกระทบ
ต่อประเทศสมาชิกอื่น ๆ
๓. การประกอบธุรกิจและสิทธิมนุษยชน (Business and Human Rights)
การเคลื่อนย้ายปัจจัยการผลิตอย่างเสรี (สินค้า บริการ ทุน แรงงานวิชาชีพและการจัดตั้งธุรกิจ) มากขึ้น
ภายใต้กรอบความร่วมมือประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน ท�าให้เกิดความสุ่มเสี่ยงที่ภาคธุรกิจจะละเมิดสิทธิมนุษยชนมากขึ้น
โดยเฉพาะในประเทศปลายทางหรือประเทศผู้รับการลงทุน สมควรให้มีการศึกษาประเด็นความเชื่อมโยงระหว่างการค้าเสรี
และการละเมิดสิทธิมนุษยชนเพื่อพัฒนาหลักการประกอบธุรกิจอย่างมีความรับผิดชอบและมีธรรมาภิบาลเพื่อให้
การพัฒนาเศรษฐกิจในอาเซียนเป็นไปอย่างยั่งยืน
๔. บทบาทของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนระดับชาติ ในการป้องกันและปราบปรามการค้ามนุษย์ระดับ
ภูมิภาค
อนุสัญญาอาเซียนต่อต้านการค้ามนุษย์โดยเฉพาะสตรีและเด็กอยู่ระหว่างรอการให้สัตยาบัน ซึ่งเมื่อ
ครบหกประเทศสมาชิกอาเซียนแล้วก็จะมีผลใช้บังคับทันที (คาดว่าจะมีการให้สัตยาบันครบหกประเทศภายในปี ๒๐๑๖)
ขณะนี้กลไกสิทธิมนุษยชนอาเซียนร่วมกับที่ประชุมเจ้าหน้าที่ระดับสูงด้านอาชญากรรมข้ามชาติ (SOMTC) อยู่ระหว่าง
การสร้างความเข้าใจร่วมกันระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ เพื่อรองรับการบังคับใช้อนุสัญญาดังกล่าวอย่างมีประสิทธิภาพ และ
กสม. สามารถเตรียมความพร้อมด้วยการวิจัยพันธกรณีตามอนุสัญญาเพื่อเตรียมความพร้อมในระดับประเทศต่อไป
99
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
