Page 18 - รายงานการศึกษาวิจัย มาตรฐานสากลในการดำเนินธุรกิจเพื่อการเคารพสิทธิมนุษยชน

2) หลักการชี้แนะว่าด้วยธุรกิจและสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาขาติ (UN Guiding Princi-

ples on Business and Human Rights) ริเริ่มใช้ในปี พ.ศ. 2554 เป็นเอกสารที่จัดทำาและ
เผยแพร่โดยสำานักงานข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (OHCHR) โดยการ
สนับสนุนของเลขาธิการสหประชาชาติ มี ศาสตราจารย์ John Ruggie จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด

ในฐานะผู้แทนพิเศษของเลขาธิการสหประชาชาติ เป็นผู้จัดทำา โดยวางอยู่บนหลัก 3 ประการ

คือ การคุ้มครองสิทธิมนุษยชน (Protect) โดยรัฐมีหน้าที่ในการคุ้มครองไม่ให้มีการละเมิด
สิทธิมนุษยชนจากองค์กรของรัฐหรือบุคคลที่สาม ซึ่งหมายรวมถึงองค์กรภาคธุรกิจด้วย
การเคารพสิทธิมนุษยชน (Respect) องค์กรและบุคคล โดยเฉพาะอย่างยิ่ง องค์กรภาคธุรกิจ

มีหน้าที่ในการเคารพสิทธิมนุษยชน การเยียวยา (Remedy) เมื่อมีการละเมิดสิทธิมนุษยชน

เกิดขึ้นรัฐจะต้องจัดให้มีการเยียวยาที่เหมาะสม รวมทั้งยังเรียกร้องให้องค์กรภาคธุรกิจ
ควรจัดให้มีช่องทางในการร้องเรียนและเยียวยาเมื่อมีการละเมิดสิทธิมนุษยชนเกิดขึ้นด้วย
ไม่ว่าโดยกิจการนั้นเองหรือการรวมกลุ่มองค์กรภาคธุรกิจที่เกี่ยวข้องที่ได้รวมกันเป็นสมาคมธุรกิจ

(United Nations Human Rights Office of the High Commissioner, 2011)

3) หลักการกำากับกิจการที่ดี (OECD Principles of Corporate Governance) ริเริ่มใช้ใน

ปี พ.ศ. 2531 และปรับปรุงใหม่ในปี พ.ศ. 2547 เป็นกฎเกณฑ์ที่ริเริ่มโดยองค์การเพื่อความ
ร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (Organization for Economic Co-operation and

Development - OECD) เพื่อเป็นแนวทางในการกำากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
ซึ่งบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ต้องปฏิบัติตาม โดยมีเนื้อหาประกอบด้วย (1) สิทธิ

ของผู้ถือหุ้น (2) การปฏิบัติต่อผู้ถือหุ้นอย่างเท่าเทียมกัน (3) บทบาทของผู้มีส่วนได้เสีย (4) การ
เปิดเผยข้อมูลและความโปร่งใส และ (5) ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ (OECD, 2004)

4) แนวปฏิบัติสำาหรับบรรษัทข้ามชาติขององค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจ และการ

พัฒนา (OECD Guidelines for Multinational Enterprises) ริเริ่มใช้ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2519
และได้มีการปรับปรุงใหม่อย่างต่อเนื่องในปี พ.ศ. 2522, 2525, 2527, 2534, 2543 และ 2555

ตามลำาดับ แนวปฏิบัติ OECD สำาหรับบรรษัทข้ามชาติ เป็นแนวปฏิบัติในการประกอบธุรกิจ
ที่รับผิดชอบต่อสังคม (Corporate Social Responsibility) ที่รัฐบาลของหลายประเทศ 17

ได้ให้ความเห็นชอบร่วมกันที่จะนำาไปเผยแพร่ และสนับสนุนให้บรรษัทข้ามชาติหรือบรรษัท
ภายในประเทศของตนได้นำาไปปฏิบัติตามด้วยความสมัครใจ เนื้อหาค่อนข้างครอบคลุมประเด็น

สำาคัญ แต่การบังคับใช้จะจำากัดอยู่เฉพาะประเทศสมาชิกของ OECD เท่านั้น สาระสำาคัญของ
แนวปฏิบัติ OECD ประกอบด้วย การเปิดเผยข้อมูล สิทธิมนุษยชน การจ้างงานและอุตสาหกรรม

สัมพันธ์ สิ่งแวดล้อม การต่อต้านการติดสินบน การชักจูงให้รับสินบนและการขู่กรรโชก
สิทธิผู้บริโภค วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การแข่งขัน และภาษี โดยเมื่อปฏิบัติตาม

แนวปฏิบัติ OECD นี้แล้ว จะเกิดประโยชน์ต่อทั้งรัฐบาลและบรรษัทในหลากหลายแง่มุม
อาทิ ความก้าวหน้าทางสังคม การรักษาสิ่งแวดล้อม ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี และการ

ส่งเสริมบรรยากาศการลงทุน (OECD, 2011)

รายงานการศึกษาวิจัยมาตรฐานสากลในการดำาเนินธุรกิจเพื่อการคารพสิทธิมนุษยชน

59-09-116 001-128 vijai lem4 i_coated.indd 17 9/24/16 1:50 PM