Page 54 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 54
ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
1) รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
รัฐธรรมนูญถือเป็นกฎหมายสูงสุด ดังนั้น ในการตรากฎหมายใดๆ ขึ้นเพื่อใช้บังคับจะต้องไม่ขัดแย้ง
กับรัฐธรรมนูญ ประเด็นที่กำาหนดไว้ในรัฐธรรมนูญที่มีผลต่อการวางและจัดทำาผังเมือง ได้แก่ หมวดที่ว่าด้วย
สิทธิ แนวนโยบายของรัฐ และการปกครองส่วนท้องถิ่น
สาระในมาตราที่เกี่ยวข้องกับการวางผังเมืองในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
มีดังนี้
- สิทธิในทรัพย์สิน
มาตรา 41 สิทธิของบุคคลในทรัพย์สินย่อมได้รับความคุ้มครอง
มาตรา 42 การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์จะกระทำามิได้เว้นแต่โดยอาศัยอำานาจตามบทบัญญัติแห่ง
กฎหมายเฉพาะกิจการของรัฐเพื่อการอันเป็นสาธารณูปโภคการอันจำาเป็นในการป้องกันประเทศ การได้มา
ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติ ก�รผังเมือง การส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม การพัฒนาการเกษตรหรือ
การอุตสาหกรรม การปฏิรูปที่ดิน การอนุรักษ์โบราณสถานและแหล่งทางประวัติศาสตร์ หรือเพื่อประโยชน์
สาธารณะอย่างอื่น และต้องชดใช้ค่าทดแทนที่เป็นธรรมภายในเวลาอันควร
- สิทธิและเสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพ
มาตรา 43 บุคคลย่อมมีเสรีภาพในการประกอบกิจการหรือประกอบอาชีพและการแข่งขันโดยเสรี
อย่างเป็นธรรม
การจำากัดเสรีภาพตามวรรคหนึ่งจะกระทำามิได้เว้นแต่โดยอาศัยอำานาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย
เฉพาะเพื่อประโยชน์ในการรักษาความมั่นคงของรัฐหรือเศรษฐกิจของประเทศ การคุ้มครองประชาชน
ในด้านสาธารณูปโภค การรักษาความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน การจัดระเบียบการ
ประกอบอาชีพ การคุ้มครองผู้บริโภค ก�รผังเมือง การรักษาทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อม สวัสดิภาพ
ของประชาชนหรือเพื่อป้องกันการผูกขาด หรือขจัดความไม่เป็นธรรมในการแข่งขัน
- สิทธิในข้อมูลข่�วส�รและก�รร้องเรียน
มาตรา 57 บุคคลย่อมมีสิทธิได้รับข้อมูล คำาชี้แจง และเหตุผลจากหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ
รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น ก่อนการอนุญาตหรือการดำาเนินโครงก�รหรือกิจกรรมใดที่อ�จมี
ผลกระทบต่อคุณภ�พสิ่งแวดล้อม สุขภ�พอน�มัย คุณภ�พชีวิต หรือส่วนได้เสียสำ�คัญอื่นใดที่เกี่ยวกับตน
หรือชุมชนท้องถิ่น และมีสิทธิแสดงความคิดเห็นของตนต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำาไปประกอบ
การพิจารณาในเรื่องดังกล่าว
53
