Page 151 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ปัญหาเยาวชนหญิงที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรกับมิติสิทธิมนุษยชน
P. 151
การตั้งครรภ์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ต่างๆ จากกระทรวงศึกษาธิการและกระทรวงสาธารณสุข
พบว่า ชี้น�าความคิดให้ไม่มีเพศสัมพันธ์และให้หวาดกลัวการท�าแท้งมากกว่าชี้แนะเรื่องสิทธิต่างๆ
ที่เยาวชนพึงมีและการจัดการการตัดสินใจที่จะด�ารงหรือยุติการตั้งครรภ์
๕) สิทธิในก�รดูแลและป้องกันสุขภ�พ (Rights to Health Care and Health
Protection)
จากการสัมภาษณ์เยาวชนหญิงที่ตั้งครรภ์ไม่พร้อมพบว่า ส่วนใหญ่ไม่ทราบว่าตนเองมีสิทธิ
ในการดูแลและป้องกันสุขภาพ ท�าให้ขาดทักษะในการดูแลและป้องกันสุขภาพ ประกอบกับทัศนคติ
ของผู้ปกครอง ครู และเจ้าหน้าที่ผู้ให้บริการที่ยังติดอยู่ในเรื่องของการเป็นเยาวชนกับการรับรู้เรื่อง
เพศสัมพันธ์ที่เกรงว่าจะเป็นการ “ชี้โพรงให้กระรอก” ท�าให้การพูดคุยเรื่องเพศอย่างรอบด้านยัง
ไม่เป็นที่ยอมรับในสังคม ท�าให้เยาวชนที่มีอายุในช่วงชั้นประถมศึกษาตอนปลายต่อกับมัธยมศึกษา
ตอนต้นมีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบจากการถูกละเมิดสิทธิในการดูแลและป้องกันสุขภาพ
ดังข้อมูลที่ได้จากเยาวชนหญิงที่ตัดสินใจยุติการตั้งครรภ์ในช่วงอายุ ๑๓ ปี ได้ย้อนเล่าประสบการณ์
ในครั้งนั้นให้ฟังว่า
“คือพ่อหนูจะเป็นคนแบบว่าด่าไม่ให้มีแฟน เค้าจะไม่ให้มีแฟน แล้วถ้ารู้ว่าท้องก็โดน
หนูก็ยังไม่พร้อมที่จะมีลูก คือแฟนหนูก็ยังเรียนอยู่ หนูก็ยังเรียนอยู่ ต่างคนต่างไม่อยากมี”
แม้ว่าตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๓๐๑ - ๓๐๕ และข้อบังคับแพทยสภา ว่าด้วย
หลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ เป็นการเปิดโอกาสให้เยาวชนหญิงตั้งครรภ์
สามารถใช้สิทธิที่จะยุติการตั้งครรภ์ได้ โดยแพทย์ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมตามกฎหมายและท�า
ในสถานพยาบาลเท่านั้น แต่ต้องผ่านการพิจารณาและการตีความโดยแพทย์ ซึ่งเป็นเงื่อนไขที่สร้าง
ปัญหาต่อการตีความและการปฏิบัติ ท�าให้แพทย์ปฏิเสธการท�าแท้ง ซึ่งแพทย์เองเลือกที่จะไม่บริการ
ให้กับเยาวชนหญิงตั้งครรภ์ เพราะความเชื่อส่วนบุคคล มายาคติ การรักษาชื่อเสียงและความไม่รู้
ในการตีความกฎหมาย และเมื่อไม่สามารถเข้าถึงบริการการยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัย ราคาถูก
มีประสิทธิภาพ เข้าถึงง่ายโดยเพทย์ในสถานพยาบาล จากการสัมภาษณ์ เยาวชนหญิงจึงต้องลักลอบ
ยุติการตั้งครรภ์ ท�าให้การท�าแท้งหรือยุติการตั้งครรภ์ในรูปแบบต่างๆ ไม่มีการประเมินคุณภาพ
ปลอดภัย มีระบบจัดมาตรฐานที่ปลอดภัยต่อสุขภาวะ น�าไปสู่การบาดเจ็บและเสียชีวิตได้
150 // ปัญหำเยำวชนหญิงที่ตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรกับมิติสิทธิมนุษยชน
