Page 12 - สิทธิในกระบวนการยุติธรรมและสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง กรณีการนำตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำรับสารภาพและการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน
P. 12
รวบรวมพยานหลักฐานทุกชนิดเท่าที่สามารถจะทำาได้ เพื่อประสงค์จะทราบข้อเท็จจริงและพฤติการณ์
ต่างๆ อันเกี่ยวกับความผิดที่ถูกกล่าวหา เพื่อจะรู้ตัวผู้กระทำาผิดและพิสูจน์ให้เห็นความผิดหรือ
ความบริสุทธิ์ของผู้ต้องหา และประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๓๒ (๑) ที่ให้
พนักงานสอบสวนมีอำานาจตรวจตัวผู้ต้องหา หรือตรวจสิ่งของหรือที่ทางอันสามารถอาจใช้เป็น
พยานหลักฐานได้ ให้รวมทั้งทำาภาพถ่าย แผนที่ กับให้บันทึกรายละเอียดทั้งหลายซึ่งน่าจะกระทำาให้
คดีแจ่มกระจ่างขึ้น และประมวลระเบียบการตำารวจเกี่ยวกับคดี ลักษณะที่ ๘ บทที่ ๙ การทำาแผนที่
และถ่ายรูปสถานที่เกิดเหตุ ที่กำาหนดให้พนักงานสอบสวนทำาแผนที่สถานที่เกิดเหตุเพื่อเป็นรากฐาน
แสดงความเข้าใจในสถานที่ และเป็นประโยชน์แก่คดีนั้นๆ และในการทำาแผนที่เกิดเหตุประกอบสำานวน
การสอบสวนนั้น พนักงานสอบสวนจะต้องจัดให้ผู้ต้องหาซึ่งเป็นผู้นำาชี้สถานที่เกิดเหตุนั้นลงลายมือชื่อ
รับรองไว้ในแผนที่เกิดเหตุนั้นด้วยทุกครั้ง ทั้งนี้ เพื่อให้แผนที่เกิดเหตุนั้นมีน้ำาหนักฟังเป็นหลักฐาน
ได้มั่นคงยิ่งขึ้น และป้องกันมิให้บุคคลผู้นำาชี้สถานที่เกิดเหตุนั้นแย้งคัดค้านแผนที่เกิดเหตุในชั้นศาล
อันจะทำาให้เสียหายแก่รูปคดีได้ด้วย โดยแผนที่นี้ต้องแสดงทิศทางการเข้าออกของบุคคลผู้เกี่ยวข้องกับ
คดีนั้น รวมทั้งเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้น ตลอดจนทางหลบหนีของผู้กระทำาความผิด ความเคลื่อนไหว
ของผู้กระทำาความผิดในขณะก่อนหรือหลังการกระทำาความผิดและอื่นๆ เท่าที่จำาเป็น เพื่อประโยชน์ใน
การที่จะให้ข้อเท็จจริงต่างๆ แจ่มกระจ่างชัดเจนยิ่งขึ้น นอกจากจะต้องทำาแผนที่เกิดเหตุแล้ว พนักงาน
สอบสวนควรจัดให้มีการถ่ายรูปสถานที่เกิดเหตุและร่องรอยต่างๆ ประกอบเข้าไว้ในสำานวน เพื่อ
ประโยชน์ในคดีอีกชั้นหนึ่งด้วย
เมื่อพนักงานสอบสวนได้ดำาเนินการดังกล่าวแล้ว การนำาชี้ที่เกิดเหตุก็เป็นพยานหลักฐาน
อย่างหนึ่งที่สามารถนำาไปเพื่อพิสูจน์ความผิดหรือความบริสุทธิ์ของผู้ต้องหาตามประมวลกฎหมาย
วิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๖ ที่กำาหนดให้พยานวัตถุ พยานเอกสาร หรือพยานบุคคลซึ่งน่าจะ
พิสูจน์ได้ว่าจำาเลยมีความผิดหรือบริสุทธิ์ ให้อ้างเป็นพยานหลักฐานได้ แต่ต้องเป็นพยานชนิดที่มิได้
เกิดขึ้นจากการจูงใจ มีคำามั่นสัญญา ขู่เข็ญ หลอกลวง หรือโดยมิชอบประการอื่น และให้สืบตาม
บทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายนี้หรือกฎหมายอื่นอันว่าด้วยการสืบพยาน ซึ่งการนำาชี้ที่เกิดเหตุ
ประกอบคำารับสารภาพนั้น พนักงานสอบสวนจะจัดให้มีการนำาชี้ก็ต่อเมื่อผู้ต้องหายอมรับสารภาพ
ตามข้อกล่าวหาเท่านั้น การนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพจึงเป็นพยานหลักฐานอย่างหนึ่งที่อ้าง
เป็นพยานหลักฐานในคดีได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๖ และในประมวล
กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๒๒๖/๒ (เพิ่มเติม ฉบับที่ ๒๘ พ.ศ. ๒๕๕๑) ที่กำาหนดห้าม
มิให้ศาลรับฟังพยานหลักฐานที่เกี่ยวกับการกระทำาความผิดครั้งอื่นๆ หรือความประพฤติในทาง
เสื่อมเสียของจำาเลย เพื่อพิสูจน์ว่าจำาเลยเป็นผู้กระทำาความผิดในคดีที่ถูกฟ้อง เว้นแต่พยานหลักฐาน
อย่างหนึ่งอย่างใด ดังต่อไปนี้
(๑) พยานหลักฐานที่เกี่ยวเนื่องโดยตรงกับองค์ประกอบความผิดของคดีที่ฟ้อง
(๒) พยานหลักฐานที่แสดงถึงลักษณะ วิธี หรือรูปแบบเฉพาะในการกระทำาความ
ผิดของจำาเลยซึ่งในบางคดีที่ผู้ต้องหาได้กระทำาความผิดมาหลายครั้ง เช่น คดีข่มขืนกระทำาชำาเรา
คดีปล้นทรัพย์ เป็นต้น
11
สิทธิในกระบวนการยุติธรรม และสิทธิของบุคคลในเกียรติยศและชื่อเสียง
กรณีการนำาตัวผู้ต้องหาในคดีอาญาไปนำาชี้ที่เกิดเหตุประกอบคำารับสารภาพ และการแถลงข่าวต่อสื่อมวลชน