Page 118 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้

รายงานการศึกษาวิจัย ๙๙
เรื่อง สิทธิชุมชน และผลกระทบจากโครงการพัฒนาภาคใต

๗) เหมืองแรและโรงไฟฟาถานหินสะบายอย
นอกจากนี้ พื้นที่จังหวัดสงขลายังมีแหลงถานหินสะบายอยซึ่งมีขนาดใหญเปน
อันดับสองของประเทศรองจากเหมืองแมเมาะ โดยมีปริมาณถานหินสํารอง ปริมาณ ๑๓๔.๗ ลานตัน แองสะบายอย

ครอบคลุมพื้นที่อําเภอเทพา และอําเภอสะบายอย จังหวัดสงขลา รวมทั้งบางสวนของอําเภอโคกโพธิ์ จังหวัด

ปตตานี ซึ่งการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทยเปนผูไดรับสัมปทานทําเหมืองแรและวางแผนจะสรางโรงไฟฟา
ถานหินในบริเวณพื้นที่ดังกลาวดวย แตไดรับการคัดคานจากชาวบานและชุมชนในพื้นที่มาโดยตลอด และครั้งลาสุด
เมื่อป พ.ศ. ๒๕๕๒ การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทยไดพยายามรื้อฟนโครงการขึ้นมาใหมอีกครั้ง โดยไดมีการจาง

นักวิชาการจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร วิทยาเขตปตตานี เพื่อศึกษาทําความเขาใจผลดี ผลเสีย และรูปแบบ

การพัฒนาแหลงหินลิกไนตสะบายอย แตชาวบานสวนใหญไดแสดงความไมเห็นดวยกับการที่จะดําเนินโครงการ
ดังกลาว รวมทั้งยังไมยอมใหการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทยเขาทําการศึกษาและจัดประชุมในพื้นที่

๕.๓.๓ ประเด็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากกรณีศึกษาจังหวัดสงขลา
๑) สิทธิในการกําหนดอนาคตและเจตจํานงของตนเองและสิทธิในการพัฒนา

โครงการพัฒนาตาง ๆ ในจังหวัดสงขลา นอกจากจะถูกวางแผนโดยกําหนดมาจากแผนพัฒนา
ชายฝงทะเลภาคใตแลว ยังเปนผลมาจากการโครงการพัฒนาเศรษฐกิจ ๓ ฝาย ที่ศึกษาโดยองคการความรวมมือ

ระหวางประเทศของญี่ปุนเชนกัน โดยธนาคารพัฒนาเอเชียที่มีประเทศญี่ปุนเปนผูถือหุนรายใหญ ไดแสดงออกและ
สนับสนุนอยางชัดเจนที่จะผลักดันใหเกิดการเชื่อมตอทอพลังงานระหวางประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย และไทย

เชนเดียวกับกรณีศึกษาในจังหวัดประจวบคีรีขันธและจังหวัดนครศรีธรรมราช จะเห็นไดวาชาวบานและชุมชน
ทองถิ่นไมไดมีสิทธิในการกําหนดอนาคตของตนเองเลย โครงการขนาดใหญตาง ๆ ที่เปนกรณีรองเรียนของชาวบาน

ลวนเปนโครงการที่เกี่ยวของสัมพันธกับหนวยงานภายนอก ทั้งในระดับตางประเทศและในประเทศเปนผูกําหนดทั้งสิ้น
และเปนการละเมิดสิทธิในการกําหนดอนาคตและเจตจํานงของตนเองของชาวบานอยางเปนรูปธรรมชัดเจน โดยที่

ประชาชนในจังหวัดก็ไมมีสิทธิไมมีเสียงในการบริหารจัดการและพัฒนาจังหวัดทองถิ่นของตนเองเลย รวมทั้ง
การขออนุญาตดําเนินโครงการไมตรงไปตรงมา ชาวบานไมมีสวนรวมในการตัดสินใจการกําหนดทิศทางการพัฒนา

ของชุมชนอยางแทจริง
๒) สิทธิในมาตรฐานการครองชีพ

การดําเนินการโครงการพัฒนาภาคใตในจังหวัดสงขลา ทั้งโครงการทอสงกาซและ
โรงแยกกาซไทย-มาเลเซีย โครงการโรงไฟฟาสงขลา (จะนะ) ๑ โครงการทาเรือนํ้าลึกสงขลา ๑ โครงการ

แทนขุดเจาะนํ้ามัน ลวนแลวแตสงผลกระทบอยางชัดเจนตอการประกอบอาชีพตาง ๆ ของชาวบาน ทั้งชาวประมง
พื้นบาน ชาวนา ชาวสวนยางพารา และเกษตรกร เชน การกอสรางทาเรือนํ้าลึกสงขลา ๑ ไดสงผลกระทบตออาชีพ

ชาวประมงพื้นบาน โดยเฉพาะสัตวนํ้าตามธรรมชาติที่อาศัยอยูในทะเลสาบสงขลาไดลดลงและหายไป
รวมทั้งการปลอยนํ้าอับเฉาและนํ้ามันรั่วไหลออกมาจากเรือที่สัญจรไปมาในทาเรือนํ้าลึกสงขลา ๑ สงผลใหปลาที่

ชาวบานเลี้ยงในกระชังตาย มลพิษตาง ๆ ที่เกิดจากโรงไฟฟาจะนะ ไดแก นํ้าหลอเย็นที่ปลอยลงสูคลองนาทับก็มี
ผลกระทบตอชาวบานที่ประกอบอาชีพการเลี้ยงปลาในกระชัง มลพิษทางอากาศทําใหเกิดบริเวณที่มีอากาศรอนจัด

ทําใหผลผลิตของยางพาราของชาวบานที่มีสวนใกลกับโรงไฟฟาลดลง และอาชีพดั้งเดิมที่พึ่งพิงทรัพยากรธรรมชาติ