Page 11 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้
P. 11
VI รายงานการศึกษาวิจัย
เรื่อง สิทธิชุมชน และผลกระทบจากโครงการพัฒนาภาคใต
นอกจากนี้ การจัดทําเวทีของโครงการวิจัย ทั้งการสนทนากลุม เวทีระดับจังหวัด และเวทีรวมของ
กรณีศึกษา ๔ จังหวัด ไดมีสวนในการชวยหนุนเสริมและประสานชุมชนที่ไดรับผลกระทบจากโครงการพัฒนา
ภาคใตใหมาประสานแลกเปลี่ยนกัน เชน ชุมชนจากกรณีโครงการเขื่อนและอางเก็บนํ้าตาง ๆ ไดมาพบปะพูดคุยกับ
ชุมชนประมงชายฝงจากกรณีโรงไฟฟาถานหิน ทาเทียบเรือและนิคมอุตสาหกรรมในจังหวัดนครศรีธรรมราช
ชุมชนที่ไดรับผลกระทบจากโครงการที่ไดดําเนินการไปแลวในจังหวัดสงขลาไดมาแลกเปลี่ยนทุกขและผลกระทบ
จากโครงการพัฒนาที่เกิดขึ้นแลว รวมถึงชุมชนที่ไดรับผลกระทบในสี่จังหวัดก็ไดมีเวทีแลกเปลี่ยนรวมกันเปนครั้งแรก
ทําใหเกิดการประสานความรวมมือกันเพื่อที่จะผลักดันการพัฒนาภาคใตใหเปนไปในทิศทางการพัฒนาที่ตั้ง
อยูบนฐานทรัพยากรธรรมชาติและเศรษฐกิจชุมชนทองถิ่น ตลอดจนการพัฒนาที่คุมครองสิทธิชุมชน
ผลการศึกษาสรุปขอเสนอแนะจากจากเวทีวิจัยตอนโยบายและแผนงานระดับชาติ โดยไดมีการทบทวน
แผนพัฒนาภาคใตใหเปนแผนพัฒนาที่คุมครองสิทธิชุมชน รวมทั้งประชาชนและชุมชนตองมีสวนรวมในการจัดทํา
แผนตั้งแตแรกเริ่ม และตองคํานึงถึงสิทธิดานอื่น ๆ รวมถึงใหมีการประกาศเขตพื้นที่ภาคใตเปนเขตคุมครองผลิต
อาหารของประเทศ และจัดทําทางเลือกของนโยบายและแผนของแตละจังหวัดในเชิงรุก โดยการสรางนโยบาย
ยุทธศาสตรและแผนพัฒนาระดับจังหวัดที่ชาวบานมีสวนรวมในการกําหนดอนาคตของตนเองบนฐานทรัพยากร
ตามแตละภูมินิเวศของทองถิ่น รวมถึงจัดทําการประเมินผลกระทบสิ่งแวดลอมและสุขภาพโดยชุมชน ในพื้นที่
เปาหมายของโครงการภายใตแผนพัฒนาภาคใต และควรใหมีการทบทวนรายงานการวิเคราะหผลกระทบ
สิ่งแวดลอม (EIA) และรายงานการวิเคราะหผลกระทบสิ่งแวดลอมและสุขภาพ (EHIA) ของโครงการในภาคใต
ใหถูกตองในเรื่องการมีสวนรวมในการแสดงความคิดเห็นและตัดสินใจโดยคํานึงถึงสิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญ รวม
ถึงควรมีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงกลไกในการพิจารณาอนุมัติรายงานการวิเคราะหผลกระทบสิ่งแวดลอมและ
รายงานการวิเคราะหผลกระทบสิ่งแวดลอมและสุขภาพโดยใหมีองคกรอิสระในการจัดทํา และควรจัดใหมีกองทุน
ใหชาวบานศึกษาผลกระทบสุขภาพและสิ่งแวดลอมคูขนานกับการศึกษาของบริษัทที่ปรึกษา
สวนขอเสนอแนะตอนโยบายและแผนงานโครงการระดับจังหวัด กรณีศึกษาจังหวัดประจวบคีรีขันธ
ไดเสนอใหมีการทบทวนนโยบายการสงเสริมอุตสาหกรรมเหล็กตนนํ้า และพัฒนากรอบยุทธศาสตรจังหวัด
ประจวบคีรีขันธตามกรอบแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ ๑๑ ดานการอยูรวมกันอยางเปนสุข
และเปนธรรม การกระจายรายได การผลิตที่เปนมิตรตอสิ่งแวดลอม ความมั่นคงทางอาหารและพลังงาน และเปน
แผนอยางยั่งยืนที่รับผิดชอบตอคนรุนตอไป โดยประสานความรวมมือระหวางจังหวัดและประชาชนในการวาง
ยุทธศาสตรและแผนพัฒนาจังหวัดรวมกัน ดวยทิศทางการพัฒนาจากศักยภาพและฐานทรัพยากรของชุมชน
รวมทั้งขยายยุทธศาสตรจังหวัดเรื่องประมง และประมงพื้นบาน ซึ่งเปนประมงขนาดเล็กที่ทํามาหากินแถบชายฝง
ที่ใชเรือขนาดเล็ก และเครื่องมือประมงงาย ๆ ที่ไมทําลายลาง ไมทําลายระบบนิเวศ และสรางการมีสวนรวมของ
ภาคประชาชนในการจัดการและดูแลทรัพยากรธรรมชาติ โดยรวมกันยึดแนวทางการพัฒนาบนหลักการสิทธิชุมชน
และการบริหารการจัดการสังคมที่มีการกระจายอํานาจและถายโอนลงสูชุมชนทองถิ่น
สําหรับกรณีศึกษาจังหวัดนครศรีธรรมราช ตองการมีสิทธิและมีสวนรวมในการกําหนดอนาคตของตนเอง
ในการจัดทําแผนของชุมชน จังหวัด และกําหนดอนาคตของตนเองบนฐานทรัพยากร จารีต ประเพณี และวิถีชีวิต
ของตนเอง และประกาศเขตคุมครองพื้นที่ผลิตอาหารชายฝงทะเลนครศรีธรรมราช พัฒนาเมืองที่พึ่งตนเองและ
ยั่งยืน บนฐานเศรษฐกิจหลากหลายประเภท และการพัฒนาพลังงานหมุนเวียนเพื่อการพึ่งตนเองของเมือง