Page 6 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง สิทธิชุมชนและผลกระทบโครงการพัฒนาภาคใต้

รายงานการศึกษาวิจัย I
เรื่อง สิทธิชุมชน และผลกระทบจากโครงการพัฒนาภาคใต

คํานํา

แนวนโยบายและการบริหารแผนพัฒนาในระดับประเทศที่ผานมาจนถึงปจจุบัน สวนใหญไดถูกกําหนด

มาจากหนวยงานของรัฐและเอกชนในสวนกลาง นับตั้งแตป ๒๕๒๕ ที่รัฐไดกําหนดใหมีการพัฒนาอุตสาหกรรม
ปโตรเคมีภายใตแผนพัฒนาชายฝงทะเลภาคตะวันออก ซึ่งมีสวนขยายการพัฒนาอุตสาหกรรมปโตรเคมีลงสูพื้นที่
ภาคใต ภายใตโครงการแผนพัฒนาชายฝงทะเลภาคใต โดยเฉพาะอยางยิ่งโครงการที่มีขนาดใหญไดสงผลกระทบ

ตอสิทธิมนุษยชนอยางกวางขวางและหลากหลายมิติ เชน สิทธิชุมชน สิทธิในการกําหนดอนาคตและเจตจํานง

ของตนเอง เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และสิทธิในการไดรับทราบและเขาถึงขอมูลหรือขาวสาร เปนตน
ดังจะเห็นไดจากสถิติเรื่องรองเรียนที่มีการรองเรียนมายังคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติที่มีจํานวนมากขึ้น
อยางตอเนื่อง โดยเฉพาะในพื้นที่จังหวัดประจวบคีรีขันธ จังหวัดนครศรีธรรมราช จังหวัดสงขลา และจังหวัดสตูล

ซึ่งเปนพื้นที่เปาหมายของการพัฒนาดังกลาว

คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติในฐานะที่เปนองคกรตามรัฐธรรมนูญ ซึ่งมีอํานาจหนาที่ตาม
รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๒๕๗ และตามพระราชบัญญัติคณะกรรมการ
สิทธิมนุษยชนแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ มาตรา ๑๕ ในการเสนอแนะนโยบายและขอเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย

และกฎ ตอรัฐสภาหรือคณะรัฐมนตรี เพื่อสงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชน รวมทั้งสงเสริมการศึกษา การวิจัย

และการเผยแพรความรูดานสิทธิมนุษยชน จึงเห็นควรดําเนินการศึกษาวิจัยผลกระทบตอชุมชนในมิติสิทธิมนุษยชน
ที่เกิดขึ้นจากการดําเนินโครงการเหลานี้ เพื่อใหเกิดการคุมครองสิทธิมนุษยชน
ดวยเหตุดังกลาว สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติจึงไดดําเนินการโครงการศึกษาวิจัยเรื่อง

“สิทธิชุมชน และผลกระทบจากโครงการพัฒนาภาคใต” โดยมี ศูนยบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยรังสิต

เปนที่ปรึกษา ทั้งนี้ มีวัตถุประสงคเพื่อศึกษานโยบายและการบริหารจัดการโครงการพัฒนาภาคใต ผลกระทบที่เกิดขึ้น
รวมทั้งเสนอขอเสนอแนะเชิงนโยบายตอการบริหารจัดการโครงการพัฒนาภาคใต เพื่อใหเกิดการคุมครอง
สิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ โดยใชกลุมเปาหมายในการศึกษาวิจัยจากกรณี

รองเรียนของชาวบานที่ไดรับผลกระทบจากแผนพัฒนาภาคใตในพื้นที่ ๔ จังหวัดดังกลาวขางตน

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ หวังเปนอยางยิ่งวา รายงานการศึกษาวิจัยเรื่องนี้จะเปน
ประโยชนสําหรับหนวยงาน/ผูที่เกี่ยวของ ทั้งหนวยงานระดับนโยบายและระดับปฏิบัติการในพื้นที่ รวมถึงชุมชน
ที่ไดรับผลกระทบ โดยเฉพาะอยางยิ่งหนวยงานทั้งภาครัฐและภาคสวนอื่นที่เกี่ยวของ จะไดรวมกันใชองคความรู

จากการศึกษาวิจัยประกอบการพิจารณาทบทวน ปรับปรุง แกไข หรือกําหนดทิศทางการดําเนินโครงการดังกลาว

ใหสอดคลองกับหลักกฎหมายและหลักการสิทธิมนุษยชน โดยคํานึงถึงผลกระทบและการมีสวนรวมของชุมชน

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ