Page 653 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 653
“จริงๆ กฎหมายรัฐธรรมนูญ สภาพบังคับ กฎหมายก็ไม่ได้ชัดเจนเท่าไหร่ เพียงแค่ตรวจว่า
มันมีการละเมิด อย่างที่มีการร้องเรียนหรือไม่ แล้วเพียงแต่แจ้งให้เขาปรับปรุงแก้ไข ถ้าเกิด
่
ไม่ท าก็เป็นเรื่องที่ฝายบริหารจะต้องไปด าเนินการเอาเอง มันก็เหมือนกับว่า กสม. หนักไป
ทางด้านตรวจสอบเนื้อหา”
เจ้าหน้าที่ “อ านาจหน้าที่ของ กสม. ไม่มีอะไรมากเลย สมมติถ้าเป็นการละเมิด กสม. มีหน้าที่แจ้งให้
ปรับเปลี่ยนหรือแก้ไข ทีนี้ถ้ามาตรการตรงนี้ไม่สามารถลงโทษได้ การบังคับใช้มันก็อาจจะ
เบาไปหน่อย”
ข้อสังเกตที่น่าสนใจอีกประการ คือความไม่สอดคล้องกันระหว่างกฎหมาย กับการละเมิด
สิทธิมนุษยชน ส่งผลให้ข้อเสนอแนะต่อหน่วยงาน องค์กร ฯลฯ ถูกปฏิเสธโดยอ้างข้อกฎหมาย ดัง
ตัวอย่างค าให้สัมภาษณ์ของเจ้าหน้าที่
เจ้าหน้าที่ “ทั้งหน่วยงานราชการและเอกชนที่ผ่านมา บางที่เราตรวจสอบพบว่า หน่วยงานต้องมีการ
แก้ไข จึงส่งรายงานให้ด าเนินการ ซึ่งทางหน่วยงานก็ตอบยืนยันมาว่าเขาเองจะด าเนินการ
ไม่ได้ เพราะเขาท าถูกต้องตามกฎหมายแล้ว”
“มันก็จะมีบางหน่วยงานหรือว่ามาตรการบางข้อที่เราคิดว่าเขาควรท า แต่เขาจะตอบ
กลับมาว่าเขาท าแบบนี้ไม่ได้ เขาท าไม่ได้ด้วยกฏหมายของเขา เขาท าไม่ได้เนื่องจากเขา
ไม่เห็นด้วยกับข้อเท็จจริงของเราที่เราตรวจสอบมันคนละเรื่องกับที่เขาตรวจสอบได้ เขาก็
ั
จะไม่เห็นด้วยไม่ด าเนินการตามมาตรการบางข้อที่เราเสนอไป นั้นก็เป็นปญหาหนึ่ง”
3. การสนับสนุนจากสื่อและพลังทางสังคม
นอกจากข้อจ ากัดด้านคุณภาพของรายงานผลการตรวจสอบ และข้อจ ากัดด้านข้อ
กฎหมายที่ให้อ านาจจ ากัดเฉพาะกระบวนการตรวจสอบ ข้อมูลจากค าให้สัมภาษณ์ของกรรมการฯ
บางท่าน พบประเด็นที่น่าสนใจว่า กลไกส าคัญที่มีส่วนส่งเสริมให้เกิดผลักดันการเยียวยา แก้ไข
ั
ปญหา คือภาคสื่อสารมวลชน และพลังทางสังคม เนื่องจากเป็นกลไกที่รวดเร็วกว่า กลไกปกติคือ
การเสนอเรื่องไปถึงนายกรัฐมนตรี และรัฐสภา
กรรมการ “ ... เราไม่มีการเผยสู่สาธารณชนให้รู้ว่าเรื่องนี้แจ้งไปที่นี่หน่วยงานนี้ มันไม่มีการบังคับจาก
สาธารณชนด้วย มันต้องใช้กลไกการบังคับด้วย ที่นี้มันเงียบ แต่ไม่ได้อยู่ในหน่วยงานของ
่
เรานะ มันมีหน่วยงานของมัน ที่ภาษาธนาคารเรียกฝายติดตามหนี้”
- 542 -

