Page 212 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 212
พิพากษาหรือค าสั่งเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนมาแล้วก็ไม่อาจถูกตรวจสอบโดย
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนได้
ดังนั้น อ านาจการตรวจสอบของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจะเกิดขึ้นได้ต้องมี
ลักษณะที่ส าคัญ 3 ประการ ดังต่อไปนี้
1) ต้องเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน
้
2) ต้องไม่ใช่เรื่องที่มีการฟองร้องหรืออยู่ระหว่างการพิจารณาคดีของศาลทั้งนี้ไม่ว่าจะ
เป็นศาลยุติธรรมหรือศาลปกครอง และ
3) ต้องไม่ใช่เรื่องที่ศาลได้เคยมีค าพิพากษาหรือมีค าสั่งในเรื่องนั้นมาโดยเด็ดขาดแล้ว
มาตรา 22
ในกรณีที่มีการกระท าหรือการละเลยการกระท าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนและมิใช่
้
เป็นเรื่องที่มีการฟองร้องเป็นคดีอยู่ในศาลหรือที่ศาลพิพากษาหรือมีค าสั่งเด็ดขาดแล้ว
ให้คณะกรรมการมีอ านาจตรวจสอบและเสนอมาตรการการแก้ไขตามพระราชบัญญัตินี้
บุคคลกลุ่มใดบ้างที่มีสิทธิขอตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน
การกระท าหรือการละเลยการกระท าอันมีลักษณะเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนย่อมถูก
ตรวจสอบได้โดยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ตามค าร้องที่ยื่นมาโดยบุคคลกลุ่มต่างๆ
ดังต่อไปนี้เป็นผู้มีสิทธิยื่นค าร้องขอให้มีการตรวจสอบซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 3 กลุ่ม คือ
1. คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ในกรณีที่เห็นว่ามีการละเมิดสิทธิมนุษยชน
เกิดขึ้นในท้องที่ใด หากคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเห็นสมควรให้มีการตรวจสอบการ
ละเมิดดังกล่าวก็สามารถริเริ่มการตรวจสอบได้ด้วยตนเอง กล่าวคือ กระบวนการตรวจสอบการ
กระท าที่ลักษณะเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนสามารถเกิดขึ้นได้โดยกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติที่ไปพบเห็นการกระท าที่มีลักษณะดังกล่าว แม้จะไม่มีผู้เสียหายจากการถูกละเมิด
ร้องเรียนเข้ามาก็ตาม
2. บุคคลที่ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือผู้ท าการแทน เมื่อการกระท าหรือการละเลย
การกระท าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนก่อความเดือดร้อนเสียหายขึ้นแก่บุคคลใด บุคคลนั้น
ย่อมมีสิทธิที่จะยื่นค าร้องต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเพื่อขอให้มีการตรวจสอบการ
ละเมิดและช่วยแก้ไขเยียวยาความเสียหายให้แก่ตนเอง บุคคลที่ถูกกระท าละเมิดจึงเป็นบุคคล
กลุ่มแรกที่มีสิทธิยื่นค าร้องให้มีการริเริ่มตรวจสอบการกระท าหรือการละเลยการการท าดังกล่าว
3. องค์การเอกชนด้านสิทธิมนุษยชน ในกรณีที่มีการร้องเรียนจากผู้ซึ่งถูกละเมิดสิทธิ
มนุษยชนหรือในกรณีที่ปรากฏแก่องค์การเอกชนดังกล่าวเองว่ามีการกระท าหรือการละเลยการ
- 167 -
