Page 370 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

(9) เอกชนบริจาคหรือยกให้รัฐบาล ที่ดินเหล่านี้ราษฎรเป็นเจ้าของที่ดินจะยกให้แกรัฐเพื่อใช้เป็น
สถานที่ตั้งโรงเรียน โรงพยาบาล สถานีอามัย เป็นต้น โดยอาจจะยกให้รัฐบาลโดยตรงหรือยกให้
กระทรวง ทบวง กรม ใดโดยตรง ซึ่งกระทรวง ทบวง กรมนั้นจะต้องนําขึ้นทะเบียนที่ราชพัสดุเป็น

ทรัพย์สิทธิของรัฐ
(10) โบราณสถาน กําแพง คูเมือง ตามพระราชบัญญัติโบราณสถานและโบราณวัตถุศิลปวัตถุ
และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 ให้กรมศิลปากรมีอํานาจประกาศให้ที่ดินแห่งไหนเป็นเขต

โบราณสถาน และมีอํานาจบังคับเจ้าของที่ดินไม่ให้รื้อถอนตกแต่ซ่อมแซมโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็น
ลายลักษณ์อักษรจากกรมศิลปากร อย่างไรก็ตาม กรมศิลปากรไม่ได้มีกรรมสิทธิ์ในที่ดินดังที่คนเข้าใจ
้
้
เพราะกําแพงเมืองคูเมือง เป็นโบราณสถานที่สร้างขึ้นเพื่อเป็นปอม ปราการปองกันศัตรูรุกราน จึงเป็น
ทรัพย์สินของแผ่นดิน เป็นที่ราชพัสดุที่อยู่ในความปกครองดูแลและเป็นกรรมสิทธิ์ของกระทรวงการคลัง
ไม่ใช่ของกระทรวงศึกษาธิการ (กรมศิลปากร) แต่อย่างใด
(11) โดยเหตุอื่น ๆ การได้มาซึ่งที่ราชพัสดุนอกเหนือจาก 10 ประการ ดังกล่าวข้างต้น ยังอาจได้มา

จากสาเหตุ ๆ เช่น การแลกเปลี่ยนที่ดินกับเอกชน เป็นต้น
การบริหารจัดการที่ราชพัสดุและการวางหลักเกณฑ์ วิธีการในการปกครอง ดูแล
บํารุงรักษา ใช้ และจัดหาประโยชน์เกี่ยวกับที่ราชพัสดุ

พระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2518 มาตรา 6 บัญญัติไว้ว่า “ ให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่ง
เรียกว่า “คณะกรรมการที่ราชพัสดุ” ประกอบด้วย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังเป็นประธาน ปลัดกระทรวงการคลัง

เป็นรองประธาน ปลัดกระทรวงกลาโหม ปลัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปลัดกระทรวงมหาดไทย
ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรม อธิบดีกรมที่ดิน อธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง*
เป็นกรรมการ อธิบดีกรมธนารักษ์เป็นกรรมการและเลขานุการ และผู้อํานวยการกองรักษาที่หลวง

กรมธนารักษ์เป็นกรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ
ให้คณะกรรมการมีหน้าที่ในการกําหนดนโยบาย หลักเกณฑ์และวิธีการในการปกครองดูแล
บํารุงรักษา ใช้และจัดหาประโยชน์ เกี่ยวกับที่ราชพัสดุ

หลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะกรรมการกําหนด ให้ตราเป็นกฎกระทรวง”
คณะกรรมการดังกล่าวข้างต้น ได้กําหนดนโยบาย หลักเกณฑ์และวิธีการในการปกครองดูแล
บํารุงรักษา ใช้และจัดหาประโยชน์ เกี่ยวกับที่ราชพัสดุ ซึ่งออกเป็นกฎกระทรวงและยังมีผลบังคับใช้ใน
ั
ปจจุบัน ดังนี้
1. กฎกระทรวง ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2518
2. กฎกระทรวง ฉบับที่ 14 (พ.ศ. 2542) ออกตามความในพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2518

3. กฎกระทรวง ฉบับที่ 15 (พ.ศ. 2542) ออกตามความในพระราชบัญญัติที่ราชพัสดุ พ.ศ. 2518
4. กฎกระทรวงว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการปกครอง ดูแล บํารุงรักษา ใช้และจัดหาประโยชน์
เกี่ยวกับที่ราชพัสดุ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2549

5. กฎกระทรวงว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการปกครอง ดูแล บํารุงรักษา ใช้ และจัดหา
ประโยชน์เกี่ยวกับที่ราชพัสดุ (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2549

7‐8