Page 14 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน

2

หลักการว่าด้วย สถานภาพของสถาบันสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (Principles relating to the Status of
National Institutions) หรือหลักการปารีส (The Paris Principles) ข้อ 3
4

ด้วยเหตุดังกล่าว รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 257 (8) ได้
ก าหนดให้ กสม. มีหน้าที่จัดท ารายงานประจ าปีเพื่อประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนภายในประเทศและ
เสนอต่อรัฐสภา ซึ่งพระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา 15 ก็ได้บัญญัติไว้

ท านองเดียวกันว่าให้ กสม. มีอ านาจหน้าที่ดังต่อไปนี้

“(1) ส่งเสริมการเคารพและการปฏิบัติตามหลักสิทธิมนุษยชนทั้งในระดับประเทศและ
ระหว่างประเทศ…

…(6) จัดท ารายงานประจ าปีเพื่อประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนภายในประเทศเสนอ
ต่อรัฐสภาและคณะรัฐมนตรี และเปิดเผยต่อสาธารณชน”

1.1.2 อ านาจหน้าที่ กสม. ในการเสนอรายงานสิทธิมนุษยชนต่อองค์การระหว่างประเทศ

ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ ประเทศไทยมีพันธกรณีระหว่างประเทศในการจัดท า

รายงานสถานการณ์สิทธิมนุษยชนสองลักษณะด้วยกัน คือ การรายงานภายใต้กรอบของพันธกรณีตาม
สนธิสัญญาสิทธิมนุษยชนแต่ละฉบับ (Treaty Based Mechanism) และภายในกรอบของกฎบัตร
สหประชาชาติ (Charter Based Mechanism)

การรายงานภายใต้กรอบของพันธกรณีตามสนธิสัญญาสิทธิมนุษยชน การจัดท ารายงานเสนอ

ต่อคณะกรรมการประจ าสนธิสัญญาเป็นพันธะหน้าที่ขั้นต้นของรัฐภาคีที่ก าหนดโดยสนธิสัญญาสิทธิมนุษยชน
หลัก เพื่อแสดงให้เห็นว่ารัฐภาคีได้มีการปฏิบัติตามพันธกรณีตามสนธิสัญญาหรือไม่ โดยสนธิสัญญาก าหนดให้
คณะกรรมการประจ าสนธิสัญญาเป็นผู้พิจารณาและให้ค าแนะน าแก่รัฐว่ารัฐยังบกพร่องในการปกปูองคุ้มครอง

สิทธิมนุษยชนด้านใด และมีสิ่งใดบ้างที่รัฐควรจักต้องปรับปรุง แก้ไข หรือมาตรการใดควรจักต้องริเริ่มขึ้น
5
เพื่อให้สิทธิมนุษยชนนั้นเป็นจริงขึ้นมา ที่ผ่านมาคณะกรรมการประจ าสนธิสัญญาสิทธิมนุษยชนได้ตั้งข้อสังเกต
และให้ค าแนะน าหลายประการที่เป็นประโยชน์ต่อรัฐบาลไทยในการด าเนินการเพื่อท าให้เกิดการส่งเสริม
เคารพ ปกปูองคุ้มครองสิทธิมนุษยชนให้ดีขึ้น

4 Office of the High Commissioner for Human Rights, “Principles relating to the Status of National
Institutions” Adopted by General Assembly resolution 48/134 of 20 December 1993, [online] Available
at http://www2.ohchr.org/english/law/parisprinciples.htm, (23 May. 2011)
5
เช่น กติการะหว่างประเทศ ข้อ 40 ก าหนดว่า “รัฐภาคีแห่งกติกานี้รับที่จะเสนอรายงานว่าด้วยมาตรการต่างๆ ซึ่งรัฐนั้นๆ
ได้รับไว้ในอันที่จะท าให้สิทธิที่ได้รับรองไว้ในกติกานี้เป็นผลจริง และว่าด้วยความก้าวหน้าในการอุปโภคสิทธิเหล่านั้น… (4)
ให้คณะกรรมการฯ ศึกษารายงานที่รัฐภาคีแห่งกติกานี้ได้เสนอคณะกรรมการฯ จะจัดส่งรายงานของตนและความเห็น
ทั่วไปตามที่เห็นสมควรไปยังรัฐภาคีนั้นๆ…”