Page 48 - พระมหากษัตริย์กับงานสิทธิมนุษยชน
P. 48
นอกจากนี้พระองค์ทรงตั้งทุนภูมิพลให้เป็นทุนสำาหรับนิสิตนักศึกษาที่มีผลการเรียนดี
แต่ขาดทุนทรัพย์อีกด้วย
ด้วยเหตุที่ประเทศไทยขาดแคลนหนังสือความรู้ต่างๆ ที่เหมาะสมแก่เยาวชนและบุคคลทั่วไป
ในพุทธศักราช ๒๕๑๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระมหาธิคุณกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้
นักการศึกษาที่มีชื่อเสียงระดับประเทศ เข้าเฝ้าฯ และรับพระราชกระแสเกี่ยวกับการจัดทำา
สารานุกรมไทยสำาหรับเยาวชนโดยพระราชประสงค์ พระราชทานพระราชทรัพย์ในการดำาเนินการ
และพระราชทานพระบรมราโชบายว่า สารานุกรมนี้สามารถอำานวยประโยชน์แก่ผู้อ่าน ๓ ระดับ คือ
ระดับแรกเป็นเนื้อหาสำาหรับเด็กอายุตำ่ากว่า ๑๐ ขวบ ให้พิมพ์ด้วยอักษรขนาดใหญ่ให้อ่านเข้าใจได้ง่าย
ระดับกลางเป็นเนื้อหาสำาหรับเด็กวัย ๑๐–๑๕ ปี พิมพ์ด้วยอักษรขนาดรองลงมา มีคำาอธิบายละเอียด
มากขึ้น และระดับที่สามเป็นเนื้อหาสำาหรับเด็กอายุตั้งแต่ ๑๖ ปี ไปจนถึงระดับมหาวิทยาลัย พิมพ์ด้วย
อักษรธรรมดาและมีคำาอธิบายความละเอียดมากที่สุด
การที่พระองค์มีพระราชประสงค์ให้จัดทำาสารานุกรมให้ใช้อ่านได้ต่างวัยกันนี้เพื่อกระตุ้นให้
เด็กโตเกิดความอยากสอนเด็กรุ่นน้องต่อๆ ไปในเรื่องที่ตนได้เรียนรู้ และสามารถอธิบายได้จากภาพและ
คำาอธิบายง่ายๆ พระองค์พระราชทานพระราชดำาริให้เขียนอธิบายเชื่อมโยงวิชาวิทยาศาสตร์ วัฒนธรรม
และคุณค่าของขนบธรรมเนียมประเพณีดั้งเดิมเข้าด้วยกัน ด้วยมีพระราชประสงค์ที่จะเร่งรัดการพัฒนา
สังคมให้ก้าวหน้าด้วยการให้การศึกษาเรียนรู้ โดยมีการบูรณาการความรู้ดังกล่าวไว้ด้วย
หนังสือสารานุกรมพระราชทานชุดแรกที่ทำาสำาเร็จเมื่อ พุทธศักราช ๒๕๑๒ นั้น นับเป็นแหล่ง
ความรู้ ดังพระบรมราชาธิบายไว้ว่า
“สารานุกรมไม่มีหน้าที่อะไรที่จะไปทำานอกหน้าที่ ที่จะแสดงถึงข้อเท็จจริง
ที่เป็นหลักวิชา ไม่ใช่หน้าที่จะแสดงความคิดเห็นกันทางการเมือง แต่เชื่อว่าหรือเกรงว่า
สารานุกรมนี้จะเต็มไปด้วยลัทธิอย่างสารานุกรมอันเก่า”
“สารานุกรมนี้จุดประสงค์อันแรกอันสำาคัญที่สุด ก็คือ ให้ผู้ที่ใช้สารานุกรมนี้
เกิดความรู้สึกว่าโลกนี้มันเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน โลกหมายถึง โลกความรู้ โลกกลม
โลกวิทยาศาสตร์ และโลกของวิชาต่างๆ อันเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ต้องอาศัยซึ่งกัน
และกัน แล้วก็ในเวลาเดียวกัน ก็ทำาให้เห็นว่าในชาติบ้านเมืองหรือในเมืองอื่นๆ ก็ต้อง
อาศัยซึ่งกันและกัน ถ้าได้ความคิดอันนี้อย่างนี้อย่างหนึ่ง ก็จะเกิดความรู้สึกว่า ชีวิต
ของตนจะต้องอยู่ในส่วนรวม และจะต้องพยายามปฏิบัติเพื่อส่วนรวม ศิลปะ ดนตรี
ก็จะต้องรวมกับวิทยาศาสตร์ ซึ่งคนทั่วๆ ไปไม่เข้าใจ แต่ว่าถ้าอ่านสารานุกรมแล้วก็จะ
เข้าใจ ก็เกิดความเชื่อถือ..”
48 พ ร ะ ม ห า ก ษั ต ริ ย์ กั บ ง า น สิ ท ธิ ม นุ ษ ย ช น
