Page 138 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ สิทธิชุมชนในการจัดสรรทรัพยากรน้ำโดยใช้แนวทางสันติวิธี : กรณีศึกษาพื้นที่ต้นน้ำของประเทศไทย
P. 138
121
ความต้องการของชุมชน เนื่องจากคนในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ดังนั้น
ชุมชนจึงต้องการให้ชาวบ้านมีรายได้สูงขึ้นจากการจ้าหน่ายผลิตผลทางการเกษตรที่ผลิตได้ แม้ว่า
เกษตรกรจะเพาะปลูกมะม่วง แต่รายได้ที่ได้รับไม่แน่นอน เพราะราคาจ้าหน่ายผลผลิตค่อนข้างผัน
ผวนและไม่สามารถก้าหนดราคาเพื่อการจ้าหน่ายได้ ขณะเดียวกัน ชาวบ้านต้องการให้ภาครัฐเข้ามา
ส่งเสริมการสร้างรายได้จากการผลิตพืชชนิดอื่น หรือต้องการให้ภาครัฐหาตลาดรับซื้อผลผลิตมะม่วง
เพิ่มขึ้น และอีกหนึ่งความต้องการของชุมชนคือ ต้องการแหล่งทิ้งขยะหรือการจัดการขยะที่เป็นระบบ
ให้แก่ชุมชน
การอนุรักษ์ล าน าชี การอนุรักษ์ล้าน้้าชีในระดับชาวบ้านมีการด้าเนินการ ดังนี้ (1) ผู้น้า
หมู่บ้าน (ผู้ใหญ่บ้าน) ประชาสัมพันธ์ผ่านวิทยุกระจายเสียงให้เกษตรกรลดการใช้สารเคมีในภาค
การเกษตร โดยอดีตพบการทิ้งภาชนะหรือบรรจุภัณฑ์สารเคมีในเขตพื้นที่ป่า แต่ปัจจุบันพบน้อยลง
และประชาสัมพันธ์ให้ชุมชนแยกขยะก่อนการก้าจัดที่ด้าเนินการภายในครัวเรือนของตนเอง และ (2)
ชุมชนได้ตั้งกลุ่มอนุรักษ์ต้นน้้าชีขึ้น แต่การด้าเนินการดังกล่าวมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อการจ้าหน่าย
สินค้าให้แก่นักท่องเที่ยวเท่านั้น ยังไม่ใช่การจัดตั้งเพื่อการอนุรักษ์อย่างแท้จริง
5.2 ผลการศึกษาจากพื นที่ลุ่มน าน่าน จังหวัดน่าน
5.2.1 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสอบถาม
ข้อมูลจากแบบสอบถามแบ่งเป็นข้อมูลส่วนบุคคล ครอบครัวและสถานภาพทางสังคม ที่อยู่
อาศัยและความเป็นอยู่ ความรู้เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนและการใช้น้้า ความคิดเห็นต่อสิทธิและการใช้น้้า
ของครอบครัว ความคิดเห็นต่อการบริหารจัดการแหล่งน้้าสาธารณะ/ธรรมชาติ ความคิดเห็นต่อความ
ขัดแย้งด้านทรัพยากรน้้าและการแก้ปัญหาตามแนวทางสันติวิธี ส่วนการวิเคราะห์สถิติอ้างอิง ได้แก่
การทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Chi-square ใน 3 คู่ ได้แก่ (1) ความรู้เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนและ
สิทธิการใช้น้้ากับความขัดแย้งด้านทรัพยากรน้้าและการแก้ปัญหาตามแนวทางสันติวิธี (2) สิทธิในการ
ใช้น้้าในชีวิตประจ้าวันกับความขัดแย้งด้านทรัพยากรน้้าและการแก้ปัญหาตามแนวทางสันติวิธี และ
(3) การบริหารจัดการแหล่งน้้าสาธารณะ/ธรรมชาติกับความขัดแย้งด้านทรัพยากรน้้าและการ
แก้ปัญหาตามแนวทางสันติวิธี รวมถึงการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) จากแบบสอบถาม
ปลายเปิด ดังรายละเอียดต่อไปนี้
