Page 93 - กฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
P. 93
ครั้งนั้นได้ โดยให้มีการตรวจสอบในวันนั้นต่อไป และให้บันทึกเหตุดังกล่าวไว้ในส านวนด้วย ทั้งนี้ ไม่ตัดสิทธิ ข้อ ๓๑ ในการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน คณะกรรมการอาจก าหนดพยานผู้เชี่ยวชาญ
คู่กรณีหรือพยานที่จะน าทนายความหรือที่ปรึกษาเข้าร่วมการตรวจสอบครั้งต่อไป เพื่อมาให้ความเห็นประกอบการพิจารณา ส่วนการเชิญผู้ทรงคุณวุฒิมาให้ความเห็นประกอบการพิจารณานั้น
ในการให้ถ้อยค าของคู่กรณีหรือพยานฝ่ายหนึ่ง คู่กรณีหรือพยานอีกฝ่ายหนึ่ง รวมทั้งทนายความ ให้เป็นหน้าที่และอ านาจของกรรมการที่ได้รับมอบหมาย
หรือที่ปรึกษาของฝ่ายดังกล่าวจะเข้ารับฟังไม่ได้ เว้นแต่คณะกรรมการ กรรมการ หรือพนักงานเจ้าหน้าที่
จะก าหนดเป็นอย่างอื่น ข้อ ๓๒ ในการด าเนินการเพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนอย่างเป็นระบบ และป้องกัน
มิให้เกิดสถานการณ์อันมีผลกระทบต่อสิทธิมนุษยชนในวงกว้าง คณะกรรมการอาจน ากระบวนการ
ข้อ ๒๗ ในการรับฟังถ้อยค าของคู่กรณีหรือพยานซึ่งเป็นเด็กหรือเยาวชน คณะกรรมการ กรรมการ ไต่สวนสาธารณะ การพิจารณารวมค าร้อง การจ้างที่ปรึกษาหรือผู้เชี่ยวชาญ การศึกษาวิจัย หรือการอื่นใด
หรือพนักงานเจ้าหน้าที่ อาจจัดให้มีนักจิตวิทยาหรือนักสังคมสงเคราะห์เข้าร่วมในการรับฟังถ้อยค าด้วย อันสมควรแก่กรณี มาใช้ประกอบการตรวจสอบในเรื่องที่มีลักษณะดังต่อไปนี้
ตามสมควรแก่กรณี (๑) กรณีที่สาเหตุของปัญหาเกี่ยวข้องกับนโยบาย กฎหมาย กฎ รวมถึงระบบที่ก่อให้เกิด
การเลือกปฏิบัติ
ข้อ ๒๘ ในการตรวจสอบเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อเท็จจริง หากมีกรณีที่จะต้องขอหมายของศาล
เพื่อเข้าไปในเคหสถานหรือสถานที่ซึ่งมิได้อยู่ในความครอบครองของหน่วยงานของรัฐ และเจ้าของ (๒) กรณีเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง
หรือผู้ครอบครองไม่ยินยอม ให้กรรมการหรือพนักงานเจ้าหน้าที่ตามมาตรา ๓๕ วรรคสาม เสนอ (๓) กรณีที่เกี่ยวข้องกับประโยชน์ของประชาชนโดยส่วนรวม
คณะกรรมการเพื่อพิจารณาและมอบอ านาจให้กรรมการหรือพนักงานเจ้าหน้าที่นั้น เป็นผู้ยื่นค าร้อง (๔) กรณีอื่นที่คณะกรรมการเห็นสมควร
หรือด าเนินกระบวนการพิจารณาใด ๆ เกี่ยวกับการขอออกหมายค้นต่อศาล ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ หลักเกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาในการด าเนินการตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามที่คณะกรรมการ
และวิธีการที่ก าหนดไว้ในประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ก าหนด
การมอบอ านาจตามวรรคหนึ่ง ให้จัดท าเป็นหนังสือตามแบบที่คณะกรรมการก าหนด หมวด ๔
ทั้งนี้ คณะกรรมการอาจมอบหมายให้กรรมการคนหนึ่งคนใดเป็นผู้ลงนามในหนังสือมอบอ านาจก็ได้ การจัดท ารายงาน และการแจ้งผล
ข้อ ๒๙ ในการเข้าไปในเคหสถานหรือสถานที่ตามข้อ ๒๘ ให้ด าเนินการต่อหน้าผู้ครอบครอง
ข้อ ๓๓ เมื่อได้ด าเนินการตรวจสอบเสร็จสิ้นแล้ว หากพนักงานเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบค าร้องเห็นว่า
หรือดูแลสถานที่ หรือผู้ซึ่งเกี่ยวข้อง ในกรณีที่หาบุคคลดังกล่าวไม่ได้ ก็ให้ด าเนินการต่อหน้าบุคคลอื่น มีการกระท าหรือการละเลยการกระท าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน ให้จัดท ารายงานผลการตรวจสอบ
อย่างน้อยสองคน ซึ่งได้ขอร้องให้มาเป็นพยาน ในการนี้ ให้ผู้ครอบครอง หรือดูแลสถานที่ หรือผู้ซึ่งเกี่ยวข้อง เสนอคณะกรรมการภายในสามสิบวันนับแต่วันที่ตรวจสอบเสร็จสิ้น
ให้ความร่วมมือเพื่อให้การปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวเป็นไปโดยสะดวก
รายงานผลการตรวจสอบอย่างน้อยต้องมีรายละเอียด ดังต่อไปนี้
ข้อ ๓๐ ในกรณีที่บุคคลหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ได้ชี้แจงข้อเท็จจริงหรือส่งพยานหลักฐาน (๑) ชื่อของผู้ร้องและผู้ถูกร้อง เว้นแต่กรณีที่คณะกรรมการให้ปกปิดชื่อ หรือเป็นเรื่องที่
ภายในก าหนดระยะเวลาตามข้อ ๒๓ วรรคสาม หรือกรณีที่บุคคลหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่มาให้ถ้อยค า คณะกรรมการเห็นสมควรให้มีการตรวจสอบ
ต่อคณะกรรมการ กรรมการ หรือพนักงานเจ้าหน้าที่ตามข้อ ๒๔ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบค าร้อง (๒) สรุปข้อเท็จจริงตามเรื่องร้องเรียนและความประสงค์ของผู้ร้อง เว้นแต่เป็นเรื่องที่คณะกรรมการ
รายงานต่อคณะกรรมการพร้อมความเห็นว่า ข้อเท็จจริง พยานหลักฐาน หรือถ้อยค าของบุคคลหรือ เห็นสมควรให้มีการตรวจสอบ
หน่วยงานที่เกี่ยวข้องดังกล่าว มีความจ าเป็นต้องใช้ประกอบการพิจารณาหรือไม่เพียงใด ทั้งนี้ เพื่อประกอบ (๓) รายละเอียดข้อเท็จจริงที่เกี่ยวกับพฤติการณ์และสาเหตุของการละเมิดสิทธิมนุษยชน
การพิจารณาออกค าสั่งให้บุคคลหรือหน่วยงานนั้นด าเนินการตามมาตรา ๓๕ วรรคสอง (๑) (๔) ข้อกฎหมายและหลักสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวข้อง
ค าสั่งตามวรรคหนึ่ง ให้เป็นไปตามแบบที่คณะกรรมการก าหนด (๕) ความเห็นพร้อมด้วยเหตุผลที่มีความเห็นดังกล่าว
ในกรณีที่บุคคลหรือหน่วยงานไม่ปฏิบัติตามค าสั่งของคณะกรรมการตามมาตรา ๓๕ วรรคสอง (๑) (๖) มาตรการหรือแนวทางที่เหมาะสมในการป้องกันหรือแก้ไขการละเมิดสิทธิมนุษยชน รวมทั้ง
โดยไม่มีเหตุอันสมควร ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบค าร้องรายงานต่อคณะกรรมการเพื่อพิจารณา การเยียวยาผู้ได้รับความเสียหายจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน ซึ่งต้องก าหนดโดยชัดแจ้งว่าบุคคลหรือ
ต่อไป หน่วยงานใด มีหน้าที่ต้องปฏิบัติตามกฎหมายใดและด้วยวิธีการอย่างไร รวมทั้งระยะเวลาในการด าเนินการ
เพื่อให้การตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนเป็นไปโดยไม่ล่าช้า หากคณะกรรมการพิจารณา ตามมาตรการหรือแนวทางดังกล่าว
ตามวรรคหนึ่งแล้วเห็นว่า ข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานที่มีอยู่เพียงพอที่จะใช้ประกอบการพิจารณา ในกรณีที่การแก้ไขปัญหาหรือการป้องกันเพื่อมิให้เกิดการละเมิดสิทธิมนุษยชนเรื่องใดหรือ
ต่อไปได้ ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบค าร้องด าเนินการตรวจสอบและจัดท ารายงานผลการตรวจสอบ ลักษณะใดเกิดขึ้นอีก จ าเป็นต้องมีการก าหนดมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครอง
ต่อไปตามข้อเท็จจริงและพยานหลักฐานเท่าที่มีอยู่ สิทธิมนุษยชน หรือการแก้ไขปรับปรุงกฎหมาย กฎ ระเบียบ หรือค าสั่งใด เพื่อให้สอดคล้องกับ
หลักสิทธิมนุษยชน อาจจัดท าข้อเสนอแนะตามมาตรา ๔๒ ไว้ในรายงานผลการตรวจสอบด้วยก็ได้
84
