Page 53 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน

รายงานการศึกษาวิจัย
โครงการการศึกษาวิจัย เรื่อง พันธกรณีด้านสิทธิมนุษยชนของประชาคมอาเซียน

สนธิสัญญาที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชนโดยแท้ (กล่าวคือตั้งอยู่บนหลักการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิและ
เสรีภาพของผู้ทรงสิทธิและ/หรือก าหนดหน้าที่ให้กับผู้ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงมาตรการเยียวยา) จะมีเพียงฉบับ
เดียวที่เข้าข่ายคือ อนุสัญญาต่อต้านการค้ามนุษย์โดยเฉพาะสตรีและเด็ก (ACTIP) ที่เพิ่งมีการรับรองโดย

ที่ประชุมผู้น าอาเซียนครั้งที่ 27 ที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2558 ซึ่งเป็นตราสารที่ส านัก
เลขาธิการอาเซียนยังมิได้รวบรวมไว้ในรายชื่อตราสารที่ใช้ในการวิเคราะห์ในครั้งนี้ (เนื่องจากเพิ่งมีการ
รับรอง) นอกจากอนุสัญญาต่อต้านการค้ามนุษย์ฯ แล้วตราสารทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชน
ที่เหลือประกอบด้วย 4 ฉบับได้แก่ อนุสัญญาอาเซียนว่าด้วยการต่อต้านการก่อการร้าย และอนุสัญญา

ที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมและการตอบสนองต่อภัยพิบัติรวม 3 ฉบับ ได้แก่ ข้อตกลงว่าด้วยการ
อนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ 2528 ซึ่งมีเนื้อหาที่ก้าวหน้ามากโดยรวมประเด็นพันธกรณี
การศึกษาผลกระทบของโครงการต่อสิ่งแวดล้อม (Environmental impact assessment) แต่ยังไม่มีผลใช้

บังคับแม้ว่าจะได้มีการรับรองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2528 เนื่องจากยังมีจ านวนประเทศสมาชิกที่ให้สัตยาบันไม่ครบ
6 ประเทศ ข้อตกลงอาเซียนว่าด้วยมลภาวะจากหมอกควันข้ามพรมแดน 2545 และข้อตกลงอาเซียน
ว่าด้วยการจัดการภัยพิบัติและการตอบสนองต่อภาวะฉุกเฉิน 2548 ซึ่ง 2 ฉบับหลังมีผลใช้บังคับแล้ว)

ตาราง 4 อนุสัญญาอาเซียนเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน

อนุสัญญาอาเซียนเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน
ปีที่ตรา/(ปีที่มี
ชื่ออนุสัญญา
ผลบังคับใช้)
ข้อตกลงว่าด้วยการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ 2528/ -
(Agreement on the Conservation of Nature and Natural Resources)
ข้อตกลงอาเซียนว่าด้วยมลภาวะจากหมอกควันข้ามพรมแดน 2545/ (2546)
(ASEAN Agreement on Transboundary Haze Pollution)

ข้อตกลงอาเซียนว่าด้วยการจัดการภัยพิบัติและการตอบสนองต่อภาวะฉุกเฉิน 2548/ (2552)
(ASEAN Agreement on Disaster Management and Emergency Response)
อนุสัญญาอาเซียนว่าด้วยการต่อต้านการก่อการร้าย 2550/ (2554)
(ASEAN Convention on Counter Terrorism)
อนุสัญญาอาเซียนต่อต้านการค้ามนุษย์โดยเฉพาะสตรีและเด็ก (ASEAN Convention 2558/ -
against Trafficking in Persons, especially Women and Children)

5.2.2 อนุสัญญาจัดตั้งองค์กรที่มีความเกี่ยวข้องกับประเด็นสิทธิมนุษยชน
นอกจากตราสารทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับประเด็นสิทธิมนุษยชน ยังมีอนุสัญญาหรือ
ข้อตกลงที่มีผลผูกพันทางกฎหมายอีกกลุ่มหนึ่ง ซึ่งมิได้มีเนื้อหาเกี่ยวข้องโดยตรงกับสิทธิมนุษยชน แต่มีผล

ในการพัฒนาความร่วมมือระหว่างภูมิภาคซึ่งจะเสริมสร้างกลไกการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนได้
อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยมีรายชื่อปรากฏตามตารางที่ 5

National Human Rights Commission of Thailand 46