Page 546 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 546
6
หลักเกณฑ์และวิธีการออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดิน
ผู้รับใบจองต้องทําประโยชน์ภายใน 6 เดือนนับแต่วันจอง ถ้าไม่ทําอธิบดีมีอํานาจสั่งออกจากที่ดินใบจองออกได้ 2
กรณี 1) กรณีรัฐจัดที่ดินเพื่อประชาชน เรียกว่าการจัดที่ดินผืนใหญ่ ตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 30 2) กรณีจัดให้
ราษฎร ขออนุญาตจับจอง เรียกว่า การจัดที่ดินแปลงเล็กแปลงน้อย ตามประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 33, 18.
หนังสือรับรองการทําประโยชน์ (น.ส.3, น.ส.3ก, น.ส.3ข) เป็นหนังสือคํารับรองของพนักงานเจ้าหน้าที่ว่าได้ทําประโยชน์ใน
ที่ดินไว้แล้ว น.ส.3 นายอําเภอหรือปลัดอําเภอฯ ออกโดยอาศัยกฎกระทรวงฉบับที่ 2 และ ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2497) ออก
ตามความพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 น.ส.3 ก ออกโดยวิธีใช้รูปถ่ายทางอากาศ
นายอําเภอหรือปลัดอําเภอฯ ออกโดยอาศัยกฎกระทรวงฉบับที่ 18 (พ.ศ. 2515) ออกตามความพระราชบัญญัติให้ใช้
ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 น.ส.3ข เจ้าพนักงานที่ดินเป็นผู้ออก โดยอาศัยกฎกระทรวง ฉบับที่ 43 (พ.ศ.
2537) ออกตามความพระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497, 19. โฉนดที่ดิน เป็นหนังสือสําคัญแสดง
กรรมสิทธิ์ที่เจ้าของสามารถใช้ยืนยันสิทธิของตนเองต่อบุคคลทั่วไป โฉนดที่ดินออกตามอํานาจในประมวลกฎหมายที่ดินมี 6
แบบ คือ 1. น.ส.4 2. น.ส.4ก 3. น.ส.4ข 4. น.ส.4ค 5. น.ส.4ง 6. น.ส.4จ รวมถึง โฉนดแผนที่ โฉนดตราจอง และ
ตราจองที่ตราว่า “ได้ทําประโยชน์แล้ว”, 20. ส.ป.ก. 4 - 28 หรือ ส.ป.ก. 4 - 28 ก เป็นหนังสือรับมอบที่ดิน ใช้เป็น
หลักฐานแสดงว่าเป็นผู้ได้รับการคัดเลือกจากคณะกรรมการปฏิรูปที่ดินจังหวัด ให้มีสิทธิได้รับการอนุญาตให้เข้าทํา
ประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน, 21. ส.ป.ก. 4 - 01 หรือ ส.ป.ก. 4 - 01 ก หรือ ส.ป.ก. 4 - 01 ข เป็นหนังสืออนุญาตให้
เข้าทําประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดินซึ่งเกษตรกรจะได้รับมอบต่อจากหนังสือรับมอบที่ดิน, 22. ส.ป.ก.4 - 98 เป็น
ใบรับรองการทําประโยชน์ออกให้แก่เกษตรกรผู้ร้องขอ เพื่อพิจารณาคัดเลือกให้เข้าทําประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน,
23. น.ค.1 เป็นหนังสืออนุญาตให้สมาชิกนิคมสร้างตนเองเข้าทําประโยชน์ในที่ดินนิคมสร้างตนเองออกตามความ
พระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511, 24. น.ค.3 เป็นหนังสือแสดงการทําประโยชน์ในที่ดินนิคมสร้าง
ตนเองออกตามความพระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511 สามารถขอให้ทางราชการออกโฉนดที่ดิน
หรือหนังสือรับรองการทําประโยชน์ตามประมวลกฎหมายที่ดินได้, 25. กสน.3 เป็นหนังสืออนุญาตให้สมาชิกนิคม
สหกรณ์เข้าทําประโยชน์ในที่ดินนิคมสหกรณ์ออกตามความพระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511, 26.
กสน.5 เป็นหนังสือแสดงการทําประโยชน์ในที่ดินนิคมสหกรณ์ออกตามความพระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ
พ.ศ. 2511 สามารถขอให้ทางราชการออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการทําประโยชน์ตามประมวลกฎหมายที่ดินได้, 27.
่
สทก. 1 เป็นหนังสืออนุญาตให้ราษฎรมีสิทธิทํากินชั่วคราวในเขตปาสงวนแห่งชาติ, 28. สทก. 1 ก, สทก. 2 ก เป็น
่
หนังสืออนุญาตให้ทําประโยชน์และอยู่อาศัยภายในเขตปรับปรุงปาสงวนแห่งชาติ, 29. สทก. 1 ข เป็นหนังสืออนุญาต
่
่
ให้ทําการปลูกปาหรือไม้ยืนต้นในเขตปรับปรุงปาสงวนแห่งชาติ, 30. หนังสืออนุญาตให้เข้าทําประโยชน์ หรืออยู่อาศัย
่
่
ภายในเขตปาสงวนแห่งชาติ ออกโดยอาศัยอํานาจตามมาตรา 16 พระราชบัญญัติปาสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507, 31.
่
่
หนังสืออนุญาตให้ทําการปลูกสร้างสวนปาหรือไม้ยืนต้นในเขตปาสงวนแห่งชาติ ออกโดยอาศัยอํานาจตามมาตรา 20
่
่
่
พระราชบัญญัติปาสงวนแห่งชาติ พ.ศ. 2507, 32.ใบอนุญาตให้แผ้วถางปา ตามพระราชบัญญัติปาไม้ พ.ศ. 2484, 33.
ใบอนุญาตตามความในมาตรา 9 แห่งประมวลกฎหมายที่ดิน เป็นใบอนุญาตให้บุคคลเข้าทําประโยชน์ในที่ดินของรัฐซึ่ง
เป็นที่รกร้างว่างเปล่าที่ยังมิได้มีบุคคลใดมีกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครอง
แบบชําระภาษีบํารุงท้องที่ มิใช่หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์หรือสิทธิครอบครองตามประมวลกฎหมายที่ดิน
1. แบบ ภ.บ.ท.5 เป็นแบบประเมินการเสียภาษีบํารุงท้องที่ ก่อนการชําระเงินภาษีบํารุงท้องที่
2. แบบ ภ.บ.ท.11 เป็นแบบใบเสร็จรับเงินภาษีบํารุงท้องที่ที่บุคคลต้องชําระภาษีบํารุงท้องที่ ตามพระราชบัญญัติ
ภาษีบํารุงท้องที่ พ.ศ. 2508
6
ประมวลกฎหมายที่ดิน พ.ศ. 2497 และแก้ไขเพิ่มเติม
9‐4