Page 535 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

3. เจ้าหน้าที่เลือกปฏิบัติ หรือหรือปฏิบัติงานผิดพลาด และไม่มีกระบวนการแสวงหา

ข้อเท็จจริงที่ชัดเจนของหน่วยงานราชการเกี่ยวข้อง เช่น กรณีสํานักงานปฏิรูปที่ดินจังหวัด
่
หนองบัวลําภู ออกหนังสืออนุญาตให้เข้าทําประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก. 4-01) ทับที่ปาชุมชน
เขาเหล่าใหญ่ผาจันได ต.ดงมะไฟ อ.สุวรรณคูหา จ.หนองบัวลําภู แม้พื้นที่พิพาทจะมีการประกาศเขต

ปฏิรูปที่ดินแล้วก็ตาม การที่ ส.ป.ก.เข้าไปดําเนินการออกหนังสืออนุญาตให้เข้าทําประโยชน์ในเขต
่
ปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก. 4 – 01) เมื่อปี 2537 ได้แจ้งว่าพื้นที่พิพาทมีลักษณะเป็นปาไม่สามารถออก
หนังสืออนุญาตให้เข้าทําประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก. 4 – 01) ได้นั้น ต่อมาปี 2545 ส.ป.ก.

เข้าไปดําเนินการออกหนังสืออนุญาตให้เข้าทําประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน (ส.ป.ก. 4 – 01) ในพื้นที่
พิพาทอีกครั้ง และโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากชุมชนหรือผู้นําชุมชนนั้นๆ จึงทําให้เกิดข้อพิพาทขึ้น
และเมื่อเกิดการร้องเรียนในเรื่องดังกล่าว ส.ป.ก. กลับอ้างเรื่องมติที่ประชุมคณะกรรมการปฏิรูปที่ดิน

จังหวัดหนองบัวลําภูและประกาศผลการคัดเลือกเกษตรกรให้เข้าทําประโยชน์ในที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน
เพื่อยืนยันการออกหนังสืออนุญาตชอบตามระเบียบกฎหมายเพื่อการปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรม

และอ้างคําชี้แจง สํานักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดหนองบัวลําภู ต่อสํานักงาน
่
ปฏิรูปที่ดินว่า กรณีรายละเอียดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการจัดตั้งปาชุมชนว่า บ้านผาซ่อน–โชคชัย ไม่ได้มี
่
การจัดตั้งโครงการหรือดําเนินการของเจ้าหน้าที่กรมปา แต่ไม่ได้ไม่มีกระบวนการตรวจสอบหรือ
แสวงหาข้อเท็จจริงที่ชัดเจน หากมีการตรวจสอบหรือแสวงหาข้อเท็จจริงที่ชัดเจนแล้ว ส.ป.ก. ก็พบ
่
ข้อเท็จจริงตามคณะอนุกรรมการสิทธิในที่ดินและปาดําเนินการตรวจสอบ จากกรณีดังกล่าวนี้ แม้ ส.
ป.ก. มีอํานาจในการจัดที่ดินตามกฎหมาย แต่ของเจ้าหน้าที่ดังกล่าว ถือเป็นการละเมิดสิทธิชุมชนตาม

บทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550

8.6 สรุปและข้อเสนอแนะ

ั
จากการศึกษาพบว่าปญหาการละเมิดสิทธิในที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน ไม่ได้มีประเด็นที่มีความ
ขัดแย้งรุนแรงมาก ส่วนใหญ่เป็นเรื่องความล่าช้าในการจัดที่ดิน การตีความเรื่องการทับซ้อนกับพื้นที่
่
ปา การตีความเรื่องคุณสมบัติเกษตรกร การอนุญาตให้ใช้พื้นที่ เช่น กรณีการทําเหมืองแร่ฯ การจัดคน
เข้าแปลง และอํานาจในการจัดการกับผู้ครอบครองที่ดินในเขตปฎิรูปที่ดินที่ไม่มีคุณสมบัติเป็น

เกษตรกร ผู้ศึกษาเห็นว่าควรมีการปรับปรุงดังนี้คือ
1. รัฐบาลต้องให้ความสําคัญในการปฎิรูปที่ดินมากกว่าเดิม โดยการอุดหนุนทรัพยากรให้แก่
ส.ป.ก. ให้มากขึ้นไม่ว่าจะเป็นบุคลากร งบประมาณ และวัสดุอุปกรณ์ในการทํางาน

2. ในพื้นที่ที่ได้จัดให้ราษฎรไปแล้ว รัฐบาลต้องให้เงินอุดหนุนเกษตรกรผ่านกองทุนปฎิรูป
ที่ดินเพื่อให้เกษตรกรสามารถพึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืน

8‐100