Page 53 - การสัมมนาทางวิชาการ หัวข้อ การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน
P. 53
เวล�พูดถึงโทษประห�รชีวิตทีไรก็จะพูดถึงเรื่องของรัฐ รัฐม�จ�กไหน คว�มทรม�นม�ก คนที่เป็นพ่อแม่ ลูกของเร�ถูกฆ่�ต�ย เร�เลี้ยงม�
ก็ม�จ�กพลเมือง พลเมืองรับรู้และรู้สึกต่อสถ�นก�รณ์นี้อย่�งไร ตั้งหล�ยปี ก็จะมีคว�มทรม�นม�กกับคว�มเสียใจ ฉะนั้น วิธีก�รเยียวย�
ก็จะส่งคว�มคิดส่งแนวท�งผ่�นกระบวนก�รที่ม�ของกฎหม�ย ที่ดีที่สุดคือ จะต้องฆ่�คนที่ฆ่�ให้ต�ยต�มคนที่ถูกฆ่�ไป ซึ่งอ�จจะทำ�ให้
และรัฐ พอม�ดูถึงพจน�นุกรมฯ ก็อธิบ�ยไว้คล�ยคลึงกันกับ พ่อแม่เข�เกิดคว�มรู้สึกที่ดีขึ้นได้ คำ�อธิบ�ยของเพลโต อธิบ�ยว่�
วิถีตะวันตกเรื่องของกฎหม�ยที่ลงโทษผู้กระทำ�ผิดต่�งๆ รวมทั้ง ก�รลงโทษผู้กระทำ�ผิดไม่ควรเป็นไปด้วยเหตุผลเพื่อตอบแทน
กระบวนก�รท�งอ�ญ�ด้วย สิ่งที่เข�กระทำ� เพร�ะถ้�เป็นเช่นนั้นก็แสดงว่� สังคมได้เลือกวิธีก�ร
ทีนี้มองเรื่องทฤษฎี แนวคิดเกี่ยวกับโทษประห�รชีวิตมีอยู่ ที่ชั่วร้�ยตอบโต้วิธีก�รที่ชั่วร้�ยเหมือนกัน นี่เป็นเหตุผลที่เพลโต
๒ แนวคิด ที่พย�ย�มจะโต้กันตลอดม� แนวคิดในยุคแรกๆ ใน พย�ย�มที่จะป้องกัน
ยุคหินก็จะมองก�รประห�รชีวิต คือก�รแก้แค้น ก�รชดใช้คว�มผิด ข้อที่หนึ่ง ก�รใช้คว�มรุนแรงแก้ไขคว�มรุนแรงไม่มีท�ง
เวล�มีใครคนใดคนหนึ่งข่มขืนก็จะถูกตัดอวัยวะเพศทิ้งไป เวล�มี จบสิ้น หรือก�รที่คว�มรุนแรงไม่ได้รับคว�มเยียวย�เป็นก�รใช้อธรรม
ใครขโมยของก็จะถูกตัดมือทิ้งไป ก็จะเห็นว่�เป็นแบบนี้ม�ตลอด ตอบโต้ด้วยอธรรม อันนี้คือพื้นฐ�นแนวคิดที่ถอดรหัสออกม�จ�ก
ยุคแรกๆ ของมนุษย์ ในช่วงที่ผ่�นม� ต�ต่อต�ฟันต่อฟันนั้น เพลโตว่� ไม่ได้ดีกว่�กันหรอก ก�รที่เข�ฆ่�คนต�ยแล้วไปฆ่�เข�
คือแนวคิดวิธีปฏิบัติแบบดั้งเดิม แต่ว่�เวล�ผ่�นไปเริ่มมีแนวคิด ไม่ต่�งกันเลย เป็นแค่ก�รเปลี่ยนระยะเวล� เปลี่ยนสถ�นก�รณ์
ม�กขึ้น คนหนึ่งข่มขืนก็จะถูกตัดอวัยวะเพศทิ้ง เวล�มีใครขโมยของ เปลี่ยนผู้กระทำ�ผิดเท่�นั้นเอง แต่ว่�ทฤษฎีก�รป้องปร�มคว�มผิด
ก็จะถูกตัดมือทิ้ง เลยมีทฤษฎีป้องปร�มคว�มผิด เป็นทฤษฎี กลับมองเป็นเรื่องที่น่�สนใจม�กในสังคม ที่จะมองว่�
ก�รลงโทษผู้กระทำ�คว�มผิดให้เข็ดให้หล�บ ให้มีแนวท�งที่จะใช้ (๑) ชีวิตที่มีค่�ม�ก กว่�จะได้ชีวิตนี้ม� ถ้�เป็นศ�สน�คริสต์
ชีวิตต่อไปให้หว�ดกลัว เป็นต้น แต่มองลึกทฤษฎีก�รแก้แค้น เร�ต้อง ชีวิตนี้ได้ม�จ�กพระเจ้� ฉะนั้นก�รทำ�ล�ยสิ่งที่พระเจ้�ให้ม�ขัดกับ
เข้�ใจเข�เหมือนกันว่�ทำ�ไมเข�ถึงคิดแบบนั้น แนวท�ง แม้กระทั่งศ�สน�พุทธเองก็เหมือนกัน แล้วก�รมองชีวิต
เรื่องที่ ๑ ที่ทำ�ให้เกิดแนวคิด คือ เป็นก�รยุติธรรมอยู่แล้ว ที่มีคุณค่�คือก�รให้โอก�สแก่ชีวิต ไม่มีใครที่ไม่เคยกระทำ�คว�มผิด
กลุ่มนี้จะมีคว�มเชื่อว่�ต�ต่อต� ฟันต่อฟัน มันก็ยุติธรรมอยู่แล้ว ฉะนั้นเมื่อทำ�คว�มผิด ถ้�เร�ให้โอก�สคนที่กระทำ�คว�มผิด ก็จะได้
ก�รที่น�ย A ไปฆ่�น�ย B น�ย A ก็ต้องถูกฆ่�ให้ต�ยต�มไป โอก�สในก�รพัฒน�ตัวเองฝึกฝนตัวเองขึ้นม� แล้วส�ม�รถกลับไป
เป็นคว�มถูกต้องอยู่แล้ว เป็นมุมมองแบบเดิม ช่วยสังคมให้ดีกว่�เดิมก็ได้
แบบที่ ๒ เป็นคว�มถูกต้องแล้ว ก�รที่ไปฆ่�ใครแล้วถูก (๒) แนวคิดและคว�มคิดในก�รแก้แค้นในท�งพระพุทธ
ฆ่�ต�ม เป็นก�รชดเชยท�งจิตวิทย�กับคนที่สูญเสียซึ่งมีคว�มทุกข์ ศ�สน� พระพุทธศ�สน�มองชีวิตและคุณค่�ชีวิตเวล�ที่มีก�รทำ�ผิดพล�ด
52 53
การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน
