Page 32 - การสัมมนาทางวิชาการ หัวข้อ การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน
P. 32
เกิดปร�กฏก�รณ์กฎหม�ยอ�ญ�เฟ้อ รัฐธรรมนูญเขียนไว้ชัดแจ้ง ก�รที่จะถูกลงโทษ แม้ว่�โทษจะไม่รุนแรง จะมีผลโดยตรงต่อ
กฎหม�ยอ�ญ�ใช้กับสิ่งที่เป็นคว�มผิดร้�ยแรงเท่�นั้น เพร�ะเรื่องนี้ ผลคว�มยับยั้ง (deterrent) ที่จะเกิดขึ้น อันนี้เป็นง�นวิจัยตั้งแต่
เป็นเรื่องใหญ่ม�ก ถ้�เร�ใช้กฎหม�ยอ�ญ�ม�กเกินไป มันจะนำ�ม� หล�ยสิบปีก่อนที่ผมเป็นนักศึกษ�
ซึ่งคว�มเสื่อมของกฎหม�ย เพร�ะกระบวนก�รของสิ่งที่เร�ได้รับ ในประเด็นที่ ๒ นี้ นอกจ�กเร�ใช้กฎหม�ยอ�ญ�กันม�กแล้ว
อ�จจะไม่ได้คุ้มค่�กับสิ่งที่เร�เสียไป เร�ยังใช้โทษที่รุนแรงเกินสมควรอีกด้วย ยกตัวอย่�งเช่น ก�รประก�ศ
ประก�รแรก ก่อนที่เร�จะพูดถึงก�รลงโทษท�งอ�ญ� สงคร�มกับย�เสพติด หลังจ�กนั้น ๒-๓ ปี ได้มีก�รประก�ศชัยชนะ
กับม�ตรฐ�นสิทธิมนุษยชน เร�จะต้องเข้�ใจตรงนี้ร่วมกันก่อน ผลของมัน คือ ทำ�ให้แนวคิดที่มองว่�ใครก็ต�มที่เข้�ไปเกี่ยวข้องกับ
และก็มีอีกหล�ยๆ เรื่องที่ไม่ต้องใช้โทษท�งอ�ญ�ก็ได้ ให้ใช้ม�ตรก�ร ย�เสพติดเป็นผู้ร้�ยของมนุษยช�ติที่สำ�คัญที่สุด ทำ�ให้ปัจจุบัน
ท�งปกครองแทนก็ได้เช่นกัน ในเรือนจำ�มีนักโทษคดีที่เกี่ยวข้องกับย�เสพติดประม�ณ
ประเด็นที่สอง นอกจ�กที่เร�จะชอบใช้กฎหม�ยอ�ญ�และ ๓๑๘,๐๐๐ คน (ร้อยละ ๗๕ จ�กนักโทษทั้งหมด) สรุปก็คือ
ก�รลงโทษท�งอ�ญ�กันม�กแล้ว เร�ชอบใช้โทษที่รุนแรงด้วย ก�รประก�ศสงคร�มกับย�เสพติด มันอ�จจะไม่เป็นคำ�ตอบที่
ก�รใช้โทษที่รุนแรง ตั้งแต่ผมรับร�ชก�รม�จนพ้นจ�กร�ชก�รม�แล้ว ถูกต้องที่สุด เพร�ะปัญห�นี้ก็ยังมีอยู่ในปัจจุบัน
ก็ยังเห็นว่� รัฐบ�ลทุกยุคทุกสมัยนิยมที่จะแก้ปัญห�สังคมที่หว�ดกลัว ประเด็นที่ ๓ หัวใจสำ�คัญในก�รที่จะนำ�กฎหม�ยอ�ญ�ม�ใช้
ต่ออ�ชญ�กรรมโดยก�รใช้โทษที่รุนแรงทั้งนั้น เพร�ะบ�งครั้งอ�จจะ ได้อย่�งถูกต้องเหม�ะสมต�มหลักของสิทธิมนุษยชน มี ๒ ส่วน คือ
ง่�ยในก�รที่จะแก้กฎหม�ยว่� เร�มีโทษที่รุนแรงแล้วไม่ต้องห่วง ๑. หลักสัดส่วนในก�รลงโทษ
ประช�ชนต้องก�รรัฐบ�ลที่คุ้มครองประช�ชนได้ รัฐบ�ลก็คุ้มครอง ๒. หลักคว�มจำ�เป็น
ประช�ชนโดยก�รบอกว่�เร�มีกฎหม�ยที่รุนแรงแล้ว เพร�ะฉะนั้น เพร�ะฉะนั้นเมื่อเร�จะลงโทษใครด้วยกฎหม�ยอ�ญ� เร�ต้อง
มีแนวโน้มของรัฐบ�ลจะเลือกใช้โทษที่รุนแรงเพื่อคว�มอบอุ่นใจให้ คำ�นึงถึงจิตใจว่�โทษนั้นสมควรม�กน้อยเพียงใด เพื่อถ้�เข�ได้โอก�ส
กับประช�ชนที่ไม่รู้ ที่อ่�นแต่สื่อสังคมออนไลน์ทุกวัน ว่�ต้องลงโทษ ออกม�เจอกับสังคม เข�จะกลับตัวกลับใจได้
ให้หนัก ให้ส�สม รัฐบ�ลก็สนองตอบ เร�จัดก�รเต็มที่ ได้ผลทั้งสองท�ง จริงๆ แล้ว พอพูดถึงเรื่องโทษท�งอ�ญ� มันไม่ได้มีโทษแค่
ประช�ชนก็อุ่นใจ รัฐบ�ลก็ดูดี ประห�รชีวิตหรือจำ�คุก ยังมีโทษอีกม�กม�ย เช่น โทษปรับ โทษกักขัง
แต่ว่� ถ้�เร�ศึกษ�หรือเข้�ใจข้อมูลของนักวิช�ก�ร จะพบว่� เป็นต้น แต่สิ่งที่สำ�คัญม�กกว่�นั้นในระดับของสหประช�ช�ติ คือ
คว�มรุนแรงของก�รลงโทษไม่ได้มีคว�มหม�ยกับพฤติกรรมของคน คว�มจำ�เป็นที่ในหล�ยๆ ประเทศต้องปฏิรูปก�รลงโทษท�งอ�ญ�
ในสังคมเท่�กับคว�มแน่นอนของก�รถูกลงโทษ คว�มแน่นอนของ
30 31
การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน การลงโทษทางอาญากับหลักสิทธิมนุษยชน
